رفلاکس چیست؟
بیماری رفلاکس معده به مری (Gastroesophageal reflux disease (GERD)) زمانی اتفاق میافتد که اسید معده به طور مکرر به لولهای که دهان و معده را به هم متصل میکند (مری) برمیگردد. این شستشوی معکوس (ریفلاکس اسید) می تواند پوشش مری را تحریک کند.بسیاری از افراد هر از گاهی رفلاکس اسید را تجربه می کنند. با این حال، هنگامی که رفلاکس اسید به طور مکرر در طول زمان اتفاق می افتد، می تواند باعث GERD شود. اکثر مردم می توانند ناراحتی رفلاکس معده را با تغییر شیوه زندگی و داروها مدیریت کنند. و اگرچه غیر معمول است، برخی ممکن است برای کاهش علائم به جراحی نیاز داشته باشند.
علائم
علامت اصلی GERD رفلاکس اسید است. رفلاکس اسید می تواند باعث احساس سوزش ناراحت کننده در قفسه سینه شود که می تواند به سمت گردن و گلو حرکت کند. این احساس اغلب به عنوان سوزش سر دل شناخته می شود. اگر رفلاکس معده دارید، ممکن است طعم ترش یا تلخی در پشت دهانتان ایجاد شود. همچنین ممکن است باعث برگشت غذا یا مایعات از معده به داخل دهان شود. برخی دیگر از علائم رفلاکس معده عبارتند از:
- حالت تهوع
- درد قفسه سینه
- درد هنگام بلع
- مشکل در بلع
- سرفه مزمن
- صدای خشن
- بوی بد دهان
علل رفلاکس معده
GERD ناشی از ریفلاکس مکرر اسید یا رفلکس محتوای غیر اسیدی از معده است.هنگامی که ماده غذایی یا مایعات را قورت می دهید، یک نوار عضلانی دایره ای در اطراف کف مری (اسفنکتر تحتانی مری) شل می شود تا غذا و مایعات به معده شما جریان یابد. سپس اسفنکتر دوباره بسته می شود.اگر اسفنکتر آنطور که باید شل نشود یا ضعیف شود، اسید معده می تواند به مری برگردد. این شستشوی معکوس مداوم اسید، پوشش مری را تحریک می کند و اغلب باعث التهاب آن می شود.
عوامل خطر
شرایطی که می تواند خطر رفلاکس معده را افزایش دهد عبارتند از:
- چاقی
- برآمدگی بالای معده به بالای دیافراگم (فتق هیاتال)
- بارداری
- اختلالات بافت همبند، مانند اسکلرودرمی
- تاخیر در تخلیه معده
عواملی که می توانند رفلاکس اسید را تشدید کنند عبارتند از:
- سیگار کشیدن
- خوردن وعده های غذایی حجیم یا غذا خوردن در اواخر شب
- خوردن غذاهای خاص (محرک) مانند غذاهای چرب یا سرخ شده
- نوشیدن برخی نوشیدنی ها مانند الکل یا قهوه
- مصرف برخی داروها مانند آسپرین
تشخیص رفلاکس معده
اگر پزشک شما مشکوک به رفلاکس معده باشد، یک معاینه فیزیکی انجام می دهد و در مورد علائمی که تجربه کرده اید سؤال می کند.سپس ممکن است پزشک شما را به یک متخصص گوارش ارجاع دهد یا ممکن است آزمایشهای خاصی را انجام دهد، از جمله:
-
تست pH مری
یک لوله کوچک از طریق بینی به مری فرستاده می شود. یک حسگر pH در نوک لوله میزان اسیدی شدن مری را اندازه گیری می کند و داده ها را به یک کامپیوتر قابل حمل ارسال می کند.
-
ازوفوگرام
پس از نوشیدن محلول باریم، از تصویربرداری اشعه ایکس برای بررسی دستگاه گوارش فوقانی استفاده می شود.
-
آندوسکوپی فوقانی
یک لوله انعطاف پذیر با یک دوربین کوچک به مری شما وارد می شود تا آن را بررسی کرده و در صورت نیاز نمونه ای از بافت (بیوپسی) را جمع آوری کند.
-
مانومتری مری
یک لوله انعطاف پذیر از طریق بینی به مری منتقل می شود تا قدرت عضلات مری را اندازه گیری کند.
عوارض
با گذشت زمان، التهاب مزمن در مری می تواند باعث ایجاد موارد زیر شود:
-
التهاب بافت مری (ازوفاژیت)
اسید معده می تواند بافت مری را تجزیه کند و باعث التهاب، خونریزی و گاهی اوقات زخم باز شود. ازوفاژیت می تواند باعث درد شود و بلع را دشوار کند.
-
باریک شدن مری (تنگی مری)
آسیب به قسمت تحتانی مری از اسید معده باعث ایجاد بافت اسکار می شود. بافت اسکار مسیر غذا را باریک می کند و منجر به مشکلات بلع می شود.
-
تغییرات پیش سرطانی در مری
آسیب ناشی از اسید می تواند باعث ایجاد تغییراتی در بافت پوشاننده قسمت تحتانی مری شود. این تغییرات با افزایش خطر ابتلا به سرطان مری مرتبط است.
درمان های خانگی برای رفلاکس معده
برخی از افراد ممکن است ترجیح دهند برای درمان سوزش سر دل خود با داروهای خانگی شروع کنند. در حالی که برخی از درمانهای خانگی ممکن است در مورد حملات گاه به گاه رفلاکس اسید کمک کند، اما اگر شما مبتلا به GERD تشخیص داده شدهاید، به احتمال زیاد با یک مشکل مزمن سر و کار دارید.مشکلات مزمن سلامتی گاهی اوقات می تواند با تغییر سبک زندگی کاهش یابد، اما معمولاً به نوعی مداخله پزشکی نیز نیاز دارد. چند درمان خانگی که ممکن است بیشتر از اینکه مفید باشد ضرر داشته باشد عبارتند از:
-
نوشیدن محلول جوش شیرین و آب
از آنجایی که جوش شیرین قلیایی است، این توانایی را دارد که به خنثی کردن اسیدیته کمک کند و مصرف آن در دوزهای کوچک عمدتاً بی خطر است. اما جوش شیرین سرشار از سدیم است و در صورت مصرف بیش از حد باعث بروز عوارض جانبی می شود.
-
آدامس
از آنجایی که بزاق کمی قلیایی است، تحریک آن با جویدن آدامس پس از خوردن غذا ممکن است به خنثی کردن اسیدیته در دهان و گلو کمک کند. اما بررسی های علمی تاثیر طولانی مدتی برای آن مشاهده نکردند.
-
مصرف زنجبیل
زنجبیل یک درمان خانگی رایج برای مشکلاتی مانند حالت تهوع و ترش شدن معده است، اما هنوز مشخص نیست که آیا واقعاً می تواند به علائم گاه به گاه سوزش سر دل کمک کند یا خیر. در واقع، در بسیاری از مطالعات سوزش سر دل نشانه مصرف بیش از حد زنجبیل است.
-
شیر خوردن
به دلیل قلیایی بودن طبیعی، شیر یکی دیگر از داروهای خانگی است که اغلب به عنوان راهی برای کاهش علائم سوزش سر دل معرفی می شود. متأسفانه، اگرچه ممکن است در ابتدا احساس آرامش داشته باشد، چربی و پروتئین موجود در آن در نهایت می تواند پس از هضم شیر علائم سوزش سر دل را بدتر کند. تحمل شیر کم چرب ممکن است برای برخی افراد آسان تر باشد.
درمان
احتمالاً پزشک شما توصیه می کند که ابتدا تغییرات سبک زندگی و داروهای بدون نسخه را امتحان کنید. اگر در عرض چند هفته بهبودی را تجربه نکردید، پزشک ممکن است داروهای تجویزی و آزمایشات اضافی را توصیه کند.
داروهای بدون نسخه
این داروها شامل :
- آنتی اسیدهایی که اسید معده را خنثی می کنند
- داروهایی برای کاهش تولید اسید
- داروهایی که تولید اسید را مسدود می کنند و مری را التیام می بخشند
داروهای تجویزی
درمان های تجویزی قوی برای رفلاکس معده عبارتند از:
-
مهارکننده های پمپ پروتون
اسموپرازول (Nexium)، لانسوپرازول (Prevacid)، امپرازول (Prilosec)، پانتوپرازول (Protonix)، رابپرازول (Aciphex) و دکسلانسوپرازول (Dexilant).اگرچه این داروها به طور کلی به خوبی تحمل می شوند، اما ممکن است باعث اسهال، سردرد، حالت تهوع یا در موارد نادر سطوح پایین ویتامین B-12 یا منیزیم شوند.
-
مسدود کننده های H-2
شامل فاموتیدین و نیزاتیدین. عوارض جانبی این داروها عموماً خفیف بوده و به خوبی قابل تحمل است.
جراحی
در بیشتر موارد، تغییر شیوه زندگی و داروها برای پیشگیری و تسکین علائم رفلاکس معده کافی است. اما گاهی اوقات نیاز به جراحی است. برای مثال، اگر تغییر شیوه زندگی و داروها به تنهایی علائم شما را متوقف نکرده باشد، ممکن است پزشک جراحی را توصیه کند. انواع مختلفی از جراحی برای درمان GERD وجود دارد، از جمله فوندوپلیکاسیون (که در طی آن قسمت بالای معده دور مری دوخته می شود) و جراحی چاقی (معمولاً زمانی توصیه می شود که پزشک به این نتیجه برسد که GERD ممکن است با اضافه وزن بیش از حد تشدید شود).
کلام پایانی
اگربرایتان پیش آماده که گهگاه سوزش سر دل را تجربه می کنید، تنها نیستید.درمان این موارد گاه به گاه با آنتی اسیدهای OTC و برخی تغییرات در شیوه زندگی، مانند چند ساعت انتظار برای دراز کشیدن بعد از غذا خوردن، معمولاً می تواند باعث تسکین شود. اما اگر بیش از دو بار در هفته دچار سوزش سر دل میشوید و به نظر نمیرسد تغییرات کوچک در سبک زندگی چیزی را برطرف کند، ممکن است با بیماری ریفلاکس سر و کار داشته باشید.اگر شما مبتلا به رفلاکس معده تشخیص داده شده اید، پزشک به شما کمک می کند تا یک برنامه درمانی مناسب داشته باشید. بسته به اینکه در کدام مرحله بیماری هستید ، داروهای OTC، داروهای تجویزی و حتی جراحی گزینه های مختلفی هستند.
منابع مقاله
https://www.healthline.com/health/gerd#takeaway
https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/gerd/diagnosis-treatment/drc-20361959