بیماریهای تیروئید و سلامت زنان
بیماریهای تیروئید هر نوع بیماری خوش خیم یا بدخیم هستند که بر ساختار یا عملکرد غده تیروئید و توانایی آن در تولید هورمونهای مورد نیاز برای بدن تأثیر می‌گذارد.
زنان بیشتر از مردان به اختلالات تیروئید مبتلا می‌شوند و به طور میانگین از هر هشت زن یک نفر در طول زندگی خود دچار مشکلات تیروئید خواهد شد.
اختلالات تیروئیدی که در زنان بیشتر از مردان بروز می‌کند عبارت اند از:
- اختلالاتی که باعث کم‌کاری تیروئید می‌شوند
- اختلالاتی که باعث پرکاری تیروئید می‌شوند
- تیروئیدیت، به خصوص تیروئیدیت پس از زایمان
- گواتر
- ندول تیروئید
- سرطان تیروئید
بیماریهای تیروئید چه تاثیراتی بر سلامت زنان می‌گذارد؟
اختلالات تیروئید در زنان می‌تواند مشکلات زیر را ایجاد کند:
مشکلات دوره قاعدگی:
غده تیروئید به کنترل چرخه قاعدگی کمک می‌کند. ترشح بیش از حد یا کمتر از حد هورمونهای تیروئید موجب بر هم ریختن سیکل قاعدگی می‌گردد. بیماریهای تیروئید همچنین می‌تواند باعث بروز اختلال آمنوره گردد. آمنوره به معنی عدم خونریزی خانم ها در دروه قاعدگی برای چند ماه یا بیشتر است.
اگر سیستم ایمنی بدن باعث بروز بیماریهای تیروئید گردد، ممکن است سایر غدد از جمله تخمدان‌ها را درگیر کند و موجب بروز یائسگی زودرس (قبل از 40 سالگی) شود.
مشکلات مربوط به باردار شدن
هنگامی که بیماری تیروئید بر چرخه قاعدگی تأثیر می‌گذارد، بر تخمک گذاری نیز تأثیر می‌گذارد و این می‌تواند بارداری را سخت‌تر کند.
این امر به این دلیل است که مشکلات هورمون تیروئید می‌توانند تعادل هورمون‌هایی که باعث تخمک‌گذاری می‌شوند را مختل کنند. کم‌کاری تیروئید می‌تواند باعث شود بدن پرولاکتین بیشتری بسازد، هورمونی که محرک و افزایش دهنده تولید شیر مادر است و از تخمک گذاری جلوگیری می‌کند.
علاوه بر این، کم‌کاری تیروئید، خطر ایجاد کیست در تخمدان‌ها را افزایش می‌دهد.
مشکلات تیروئید در دوران بارداری
مشکلات تیروئید در دوران بارداری می‌تواند برای مادر و جنین خطر آفرین باشد. هورمونهای مرتبط با بارداری سطح هورمونهای تیروئید را در خون بالا می‌برد. هورمونهای تیروئید برای رشد مغز جنین در رحم ضروری است.
اختلالات تیروئید در دوران بارداری ممکن است منجر به بروز مشکلات تیروئیدی در مادر بعد از زایمان گردد، مانند تیروئیدیت پس از زایمان.
تشخیص مشکلات تیروئید در دوران بارداری به دلیل تغییر سطح هورمونهای تیروئید که به طور معمول در دوران بارداری اتفاق می‌افتد، ممکن است سخت‌تر باشد. اما مهم است که قبل از بارداری و در دوران بارداری احتمال بروز مشکلات تیروئیدی بررسی گردد. پرکاری تیروئید و کم‌کاری تیروئید کنترل نشده می‌تواند برای مادر و نوزاد مشکلاتی ایجاد کند.
تاثیر پرکاری تیروئید بر زنان باردار
پرکاری تیروئید که در دوران بارداری با دارو درمان نمی‌شود، می‌تواند باعث بروز مشکلات زیر گردد:
- تولد زودرس (تولد نوزاد قبل از 39 تا 40 هفتگی)
- پره اکلامپسی: اختلال فشار خون بالا که پس از 20 هفته بارداری شروع می‌شود. پره اکلامپسی باعث بروز مشکلات در کلیه‌ها و سایر ارگان‌ها می‌شود. تنها درمان برای پره اکلامپسی زایمان است.
- طوفان تیروئیدی یا بحران تیروتوکسیک : وضعیت بد و ناگهانی پرکاری تیروئید
- ضربان قلب سریع در نوزاد که می‌تواند به نارسایی قلبی، کاهش وزن گرفتن نوزاد، بزرگ شدن تیروئید که می‌تواند تنفس را سخت کند، منجر شود.
- تولد نوزاد با وزن کم (کمتر از 2.2 کیلوگرم)
- سقط جنین
تاثیر کم‌کاری تیروئید بر زنان باردار
کم‌کاری تیروئید که در دوران بارداری با دارو درمان نمی‌شود، می‌تواند باعث بروز مشکلات زیر گردد:
- کم خونی (تعدادگلبول های قرمز سالم کمتر از حد طبیعی)
- پره اکلامپسی
- تولد نوزاد با وزن کم (کمتر از 2.2 کیلوگرم)
- سقط جنین
- زایمان نوزاد مرده
- خونریزی پس از زایمان
- مشکلات در رشد و تکامل مغز جنین
اختلالات تیروئید و یائسگی
بعضی اوقات علائم مشکلات تیروئید با علائم یائسگی اشتباه می‌شوند. بیماریهای تیروئید به ویژه کم‌کاری تیروئید بعد از یائسگی بیشتر بروز می‌کند.
اختلالات تیروئید ممکن است باعث یائسگی زودرس (قبل از 40 سالگی یا اوایل دهه 40) شود. برخی از علائم پرکاری تیروئید نیز ممکن است با علائم یائسگی زودرس اشتباه شوند. این موارد شامل عدم قاعدگی، گرگرفتگی، بی خوابی و نوسانات خلقی است. درمان پرکاری تیروئید گاهی می‌تواند علائم یائسگی زودرس را کاهش دهد یا از وقوع یائسگی زودرس جلوگیری کند.
چه زنانی بیشتر در خطر بیماریهای تیروئید هستند؟
احتمال ابتلا به کم‌کاری تیروئید در دوران حاملگی، پس از زایمان و در دوران یائسگی افزایش پیدا می‌کند. علاوه براین برخی شرایط دیگر نیز احتمال ابتلا به اختلالات تیروئید در زنان ر ابالا می‌برد:
- سابقه ابتلا به بیماریهای تیروئید
- جراحی تیروئید یا رادیوتراپی تیروئید
- بیماریهایی مانند گواتر، کم خونی یا دیابت نوع یک
- اختلالات خود ایمنی
- سیگار کشیدن
- استرس
