با انواع سرطان استخوان آشنا شوید
سرطان استخوان می تواند به سرطان استخوان اولیه یا سرطان استخوان ثانویه اشاره داشته باشد و این دو نوع کاملاً متفاوت هستند. سرطان استخوان اولیه سرطانی است که از استخوان ها شروع می شود و سرطان استخوان ثانویه (متاستاتیک) به سرطانی اطلاق می شود که در جای دیگری از بدن شروع شده و به استخوان ها گسترش یافته است.در این مقاله ما به معرفی سرطان اولیه استخوان میپردازیم.
سرطان زمانی شروع می شود که سلول های استخوان شروع به رشد خارج از کنترل می کنند. سرطان استخوان می تواند در هر استخوانی در بدن شروع شود، اما بیشتر لگن یا استخوان های بلند در بازوها و پاها را درگیر می کند. سرطان استخوان یک نوع نادر از سرطان است و کمتر از 1 درصد از کل سرطان ها را تشکیل می دهد. درواقع تومورهای غیرسرطانی استخوان بسیار شایع تر از تومورهای سرطانی هستند.
انواع سرطان استخوان
بیش از 30 نوع مختلف سرطان اولیه(سارکوم استخوان) استخوان وجود دارد. رایج ترین انواع آن عبارتند از:
-
استئوسارکوم
نوعی سرطان استخوان است که از سلولهای تشکیل دهنده استخوان شروع میشود. استئوسارکوم اغلب در استخوان های بلند ( اغلب در پاها، اما گاهی اوقات بازوها ) دیده می شود، اما می تواند در هر استخوانی شروع شود. در موارد بسیار نادر، در بافت نرم خارج از استخوان نیز رخ می دهد. این نوع سرطان در نوجوانان و جوانان شایع تر است.
-
کندروسارکوم
که در سلول هایی که غضروف رشد می کنند، شروع می شود. معمولاً از استخوان ها شروع می شود، اما می تواند در بافت نرم نزدیک استخوان نیز رخ دهد. کندروسارکوم اغلب در لگن و شانه اتفاق می افتد و به ندرت نیز در استخوان های ستون فقرات اتفاق می افتد. اکثر کندروسارکوم ها به کندی رشد می کنند و ممکن است در ابتدا علائم و نشانه های زیادی ایجاد نکنند.
-
سارکوم یوینگ
نوع نادری از سرطان است که در استخوان ها یا در بافت نرم اطراف استخوان ها رخ می دهد. سارکوم یوینگ اغلب در استخوان های پا و لگن شروع می شود. این نوع سرطان در کودکان و نوجوانان شایع تر است.
علائم و نشانه های سرطان استخوان
شایع ترین علامت سرطان استخوان، درد در استخوان ها و مفاصل است که ممکن است در شب یا هنگام فعالیت بدتر شود. علائم دیگر ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- تورم و حساسیت در نزدیکی ناحیه آسیب دیده
- استخوان ضعیف شده که منجر به شکستگی می شود
- خستگی
- کاهش وزن غیر قابل توضیح
- مشکلات حرکتی
علت سرطان استخوان
علت اکثر سرطان های استخوان ناشناخته است، اما پزشکان دریافته اند که عوامل خاصی با افزایش خطر مرتبط هستند، از جمله:
- سابقه رادیوتراپی، به ویژه برای افرادی که دوزهای بالایی را در سنین پایین دریافت کرده اند
- سایر بیماری های استخوانی مانند بیماری پاژه استخوان
- عوامل ژنتیکی، مانند سندرم Li-Fraumeni، رتینوبلاستوما و سابقه خانوادگی قوی سرطان های خاص.
تشخیص سرطان استخوان
پس از مشاهده علائم و مراجعه به پزشک، ممکن است از آزمایش های زیر برای تشخیص نوع و درجه سرطان استخوان استفاده شود:
-
آزمایشات خون
آزمایش خون شامل شمارش کامل خون برای بررسی سلامت عمومی شما خواهد بود.
-
اشعه ایکس
اشعه ایکس برای اسکن استخوان ها استفاده می شود تا آسیب دیدگی مشخص شود.
-
سی تی اسکن
سی تی اسکن (توموگرافی کامپیوتری) آزمایشی با استفاده از اشعه ایکس و کامپیوتر برای ایجاد تصاویر دقیق از داخل بدن شما است. سپس کامپیوتر تصاویر را در کنار هم قرار می دهد تا یک تصویر سه بعدی ایجاد کند که می تواند هر گونه ناهنجاری استخوانی را برجسته کند.
-
ام آر آی
اسکن MRI تصاویری از بدن ایجاد می کند که به برجسته کردن هر گونه ناهنجاری استخوانی کمک می کند.
-
بیوپسی
برداشتن برخی از سلول ها و بافت ها از استخوان آسیب دیده برای بررسی زیر میکروسکوپ.
پس از تشخیص سرطان استخوان
پس از اینکه بیمار متوجه شد سرطان اولیه استخوان دارد، احساس شوک، ناراحتی، اضطراب یا سردرگمی خواهد داشت. بنابر این لازم هست پزشکان، خانواده، مشاور و تیم درمان در طول هر مرحله از تشخیص و درمان در کنار بیمار بمانند.
بسته به نوع درمان، تیم درمانی بیمار ممکن است متشکل از تعدادی از متخصصین زیر باشد:
- GP (پزشک عمومی) – از سلامت عمومی بیمار مراقبت می کند و با سایر متخصصان برای هماهنگی درمان همکاری می کند.
- جراح- با جراحي تومورها را برمي دارد و برخي بيوپسي ها را انجام مي دهد.
- انکولوژیست پرتو – درمان پرتودرمانی را تجویز و هماهنگ می کند.
- انکولوژیست پزشکی – دوره شیمی درمانی را تجویز و هماهنگ می کند.
- تیم مدیریت درد – درد را درمان می کند، به ویژه اگر کنترل آن دشوار یا شدید باشد.
- پرستاران – در درمان کمک می کنند و اطلاعات و پشتیبانی را در طول درمان ارائه می دهند.
- سایر متخصصان مانند مددکاران اجتماعی، داروسازان و مشاوران.
درمان سرطان استخوان
اگر سرطان تشخیص داده شود، پزشک درجه و مرحله اسرطان بیمار را تعیین می کند. درجه بندی به سرعت رشد تومور اشاره دارد. مرحلهبندی میزان گسترش سرطان را توصیف میکند. سرطان اولیه استخوان معمولاً با جراحی، شیمی درمانی، رادیوتراپی یا ترکیبی از این روش ها درمان می شود که هر کدام در ادامه توضیح داده میشوند.
جراحی
جراحی برای برداشتن سرطان اما حفظ اندام رایج ترین نوع جراحی برای سرطان استخوان است. تحت بیهوشی عمومی، جراح قسمت آسیب دیده استخوان را که در آن سرطان در حال رشد است برمی دارد. استخوانی که برداشته می شود با ایمپلنت (پروتز) یا پیوند استخوان، با استفاده از قسمت سالم استخوان از قسمت دیگری از بدن یا از یک “بانک استخوان” جایگزین می شود. در موارد نادر، زمانی که برداشتن بخش سرطانی تأثیری در پیشگیری از گسترش سرطان نداشته باشد، ممکن است با قطع عضوبرای درمان انتخاب شود.
شیمی درمانی
داروهای شیمی درمانی برای تخریب یا آسیب رساندن به سلول های سرطانی استفاده می شود. برای انواع خاصی از سرطان استخوان، شیمی درمانی را می توان در ترکیب با جراحی برای کوچک کردن تومور قبل از جراحی و یا بعد از جراحی برای از بین بردن سلول های سرطانی باقی مانده استفاده کرد. شیمی درمانی همچنین می تواند به عنوان نوعی درمان تسکینی برای توقف رشد یا کنترل علائم سرطان پیشرفته استفاده شود.
پرتودرمانی (رادیوتراپی)
پرتودرمانی از پرتوهای انرژی بالا برای تخریب یا آسیب رساندن به سلول های سرطانی استفاده می کند. پرتودرمانی قبل از جراحی برای کمک به آسانتر و ایمنتر شدن جراحی و یا بعد از جراحی برای کاهش احتمال رشد مجدد سلولهای سرطانی تجویز شود.
بسیاری از افراد مبتلا به سرطان استخوان تحت درمان موفقیتآمیز قرار میگیرند ولی این نکته مهم است که افراد مبتلا به سرطان استخوان در مراحل اولیه شانس بیشتری برای بهبودی کامل دارند و زمانی که سرطان استخوان دیرتر تشخیص داده شود، میزان موفقیت درمان کاهش می یابد.
آیا می توان از سرطان استخوان پیشگیری کرد؟
از آنجایی که متخصصان واقعاً نمی دانند چه چیزی باعث سرطان استخوان می شود، در حال حاضر هیچ راه شناخته شده ای برای پیشگیری از آن وجود ندارد. و از آنجایی که پرتودرمانی (یکی دیگر از علل شناخته شده سرطان استخوان) برای درمان سایر انواع سرطان ضروری است، نمی توان از آن به طور کلی اجتناب کرد.
منابع مقاله
https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/bone-cancer/symptoms-causes/syc-20350217
https://www.nhsinform.scot/illnesses-and-conditions/cancer/cancer-types-in-adults/bone-cancer
https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/17745-bone-cancer