کمبود روی
بدن برای عملکرد مطلوب به انواع ویتامین ها و مواد معدنی نیاز دارد. یکی از مواد معدنی ضروری روی است که به مقدار کمی در غذاها یافت می شود. روی یک ماده معدنی است که بدن از آن برای مبارزه با عفونت ها و تولید سلول ها استفاده می کند. برای بهبود جراحات و تولید سلولهای بدن اهمیت دارد. اگر روی کافی در رژیم غذایی وجود نداشته باشد، ممکن است عوارض جانبی مانند ریزش مو، عدم هوشیاری و کاهش حس چشایی و بویایی ایجاد شود. اگرچه بدن به مقادیر زیادی روی نیاز ندارد، اما ممکن است فرد دچار کمبود روی باشد.
عملکرد روی در بدن
روی کارهای زیادی را در بدن انجام می دهد. به تقسیم سلولی و بهبود زخم کمک می کند. از عملکرد سلول پشتیبانی می کند و به حدود 100 آنزیم ( مولکول هایی که واکنش های شیمیایی را انجام می دهند ) کمک می کند تا وظایف خود را انجام دهند. روی نقش های دیگری را در بدن ایفا می کند، از جمله:
- تقویت عملکرد سیستم ایمنی
- کمک به تقسیم سلولی
- حفظ حس بویایی و چشایی
- بهبود زخم
روی همچنین از رشد و تکامل فرد حمایت می کند. به این ترتیب، یک ماده معدنی ضروری برای زنان باردار و همچنین کودکان در حال رشد است. بدن فرد روی را ذخیره نمی کند، به این معنی که دریافت مقدار کافی از مواد معدنی از غذا برای جلوگیری از کمبود آن مهم است.
علائم کمبود
روی در تولید سلول ها و عملکردهای ایمنی نقش دارد. وقتی کمبود روی وجود داشته باشد، بدن نمی تواند سلول های سالم و جدید تولید کند ، که نتیجه آن بروز علائم زیر است:
- کاهش وزن غیر قابل توضیح
- زخم هایی که بهبود نمی یابند
- عدم هوشیاری
- کاهش حس بویایی و چشایی
- اسهال
- از دست دادن اشتها
- زخم های باز روی پوست
علل کمبود علائم
افرادی که اعتیاد به الکل دارند ممکن است کمبود روی را تجربه کنند. با این حال، سه دلیل اصلی برای کمبود روی وجود دارد:
- عدم دریافت روی کافی از طریق رژیم غذایی
- از دست دادن مقادیر اضافی روی از بدن، مانند جذب ضعیف
- افراد مبتلا به بیماری های مزمن
افراد مبتلا به شرایط مزمن زیر ممکن است کمبود روی را تجربه کنند:
- اعتیاد به الکل
- سرطان
- بیماری سلیاک
- اسهال مزمن
- بیماری مزمن کلیوی
- بیماری مزمن کبدی
- بیماری کرون
- دیابت
- بیماری پانکراس
- بیماری سلول داسی شکل
- کولیت
- گیاهخواری
گیاهخواران به طور سنتی سطح روی پایین تری دارند زیرا بدن روی موجود در گوشت ها را به طور موثرتر تجزیه می کند. گیاهخواران تمایل به خوردن سطوح بالاتر حبوبات، سویا، لوبیا، آجیل و محصولات غذایی سبوس دار دارند. در حالی که آنها گزینه های غذایی سالمی هستند، می توانند توانایی بدن در جذب روی را به دلیل وجود فیتات ها مختل کنند. این مواد به روی متصل می شوند، بنابراین بدن نمی تواند آن را جذب کند.
افراد مسن در معرض خطر کمبود روی هستند زیرا ممکن است غذا نخورند یا به طیف وسیعی از غذاها دسترسی نداشته باشند. مصرف برخی داروها همچنین می تواند ترشح روی در بدن را افزایش دهد.به عنوان مثال می توان به مصرف دیورتیک های تیازیدی مانند کلرتالیدون یا هیدروکلروتیازید اشاره کرد. همچنین یک اختلال پزشکی نادر به نام آکرودرماتیت انتروپاتیکا وجود دارد که بر توانایی بدن در جذب روی تأثیر می گذارد.
تشخیص کمبود روی
روی به مقدار کمی در بین سلول های بدن توزیع می شود و تشخیص کمبود روی از طریق یک آزمایش خون ساده کمی دشوار است. اگر پزشک به کمبود روی مشکوک باشد، باید پلاسمای خون را برای تشخیص دقیق تر آزمایش کند. سایر آزمایشهای کمبود روی شامل آزمایش ادرار و آنالیز یک رشته مو برای اندازهگیری محتوای روی است.گاهی اوقات کمبود روی نشانه بیماری دیگری است. به عنوان مثال، برخی شرایط ممکن است باعث شوند روی در بدن پردازش شود اما به خوبی جذب نشود. کمبود روی همچنین می تواند منجر به کمبود مس شود.
درمان
مکمل های روی در اکثر داروخانه ها و فروشگاه های بهداشتی موجود هستند. مکمل ها می توانند حاوی مقادیر مختلفی روی باشند و به عنوان گلوکونات روی، سولفات روی یا استات روی برچسب گذاری می شوند.
هر مکمل باید اطلاعاتی در مورد مقدار عنصر روی در هر نوع داشته باشد. روی همچنین یکی از اجزای رایج پاستیل های گلو است، زیرا روی به درمان سرماخوردگی کمک می کند.مواد غذایی حاوی روی شامل:
- صدف
- گوشت گاو
- غلات صبحانه غنی شده
- لوبیای پخته
- ماست
- نخود
- بلغور جو دوسر ساده
- شیر
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
در بیشتر موارد، کمبود روی یک حالت اورژانسی نیست. اگر فرد باردار یا شیرده کمبود روی داشته باشد مهم است که فورا آن را برطرف کند. روی برای رشد سالم در رحم ضروری است. اگرفرد می داند کمبود روی دارد و اسهالی دارد که چند روز طول می کشد، باید با پزشک تماس بگیرد. روی ماده معدنی است که به روده کمک می کند تا با عفونت مقابله کند و بدون آن، عفونت ممکن است جدی تر شود.علائم جدی تر شامل :
- احساس سرگیجه یا حالت تهوع
- سردرد ناگهانی که از بین نمی رود
- تجربه بیهوشی
مسمومیت
توصیه های روزانه مصرف روی عبارتند از:
- کودکان 0-6 ماهه: 2 میلی گرم
- کودکان 7 تا 12 ماهه: 3 میلی گرم
- کودکان 1 تا 3 ساله: 3 میلی گرم
- کودکان 4 تا 8 ساله: 5 میلی گرم
- کودکان 9 تا 13 ساله: 8 میلی گرم
مصرف بیش از اندازه از روی که معمولا به صورت مصرف زیا از مکمل ها ایجاد می شود ، شامل :
- گرفتگی شکم
- اسهال
- سردرد
- حالت تهوع
- استفراغ
- از دست دادن اشتها
کلام پایانی
به خاطر داشته باشید که اگر کمبود روی دارید، احتمال اینکه کمبود تغذیه دیگری نیز داشته باشید، زیاد است.اگر کمبودهای تغذیه ای دارید، اثرات آن می تواند آهسته باشد و ممکن است مبهم و به سختی مشخص شود. در صورت مشاهده علائم، حتما به پزشک مراجعه کنید و سعی کنید به صورت سالیانه چکاپ انجام دهید.
منابع مقاله
https://www.healthline.com/health/zinc-deficiency
https://www.medicalnewstoday.com/articles/320393#takeaway