کم شنوایی و انواع آن

کم شنوایی چیست؟

اختلال شنوایی، ناشنوایی یا کم شنوایی به ناتوانی کلی یا جزئی در شنیدن صداها اشاره دارد. علائم ممکن است خفیف، متوسط، شدید یا عمیق باشد. یک بیمار با ناشنوایی خفیف ممکن است در درک گفتار دچار مشکل شود، به خصوص اگر سر و صدای زیادی در اطراف وجود داشته باشد، در حالی که بیماران با ناشنوایی متوسط ممکن است به سمعک نیاز داشته باشند. برخی از افراد به شدت ناشنوا هستند و برای برقراری ارتباط با دیگران نیاز به لب خوانی دارند. افرادی که عمیقاً ناشنوا هستند اصلاً چیزی نمی شنوند و می توانند کاملاً متکی به لب خوانی یا زبان اشاره باشند.

انواع کم شنوایی

گوش از سه ناحیه اصلی تشکیل شده است: گوش خارجی، گوش میانی و گوش داخلی. امواج صوتی از گوش خارجی عبور می کند و باعث ایجاد لرزش در پرده گوش می شود. پرده گوش و سه استخوان کوچک گوش میانی ارتعاشات را در حین حرکت به سمت گوش داخلی تقویت می کنند. در آنجا، ارتعاشات از مایع در ساختار حلزونی شکل در گوش داخلی عبور می کنند.هزاران سلول مویی ریز به سلول‌های عصبی حلزون گوش متصل هستند که به تبدیل ارتعاشات صوتی به سیگنال‌های الکتریکی که به مغز منتقل می‌شوند کمک می‌کنند. مغز این سیگنال ها را به صدا تبدیل می کند. کم شنوایی به سه گروه اصلی تقسیم می شوند.

کم شنوایی هدایتی

کم شنوایی هدایتی یک مشکل مکانیکی در گوش است. در این حالت انتقال صدا در حرکت از گوش خارجی به پرده گوش و استخوان های گوش میانی به خوبی انجام نمی شود. دارو یا جراحی ممکن است کمک کننده باشد. معمولاً یک مشکل ساختاری یا بیماری در گوش خارجی یا میانی این نوع کم شنوایی موقت را ایجاد می کند.

علل کم شنوایی هدایتی

کم شنوایی علت های مختلفی می تواند داشته باشد.

جرم گوش بیش از حد

پزشکان به این انسداد سرومن می گویند. استفاده از یک سواب پنبه ای می تواند موم را به عمق گوش فشار دهد در نتیجه فرد دچار کم شنوایی می شود. پزشک به راحتی در طی یک ویزیت مطب این موم را خارج می کند.

گوش شناگر

این بیماری را اوتیت خارجی نیز می نامند. آب باعث عفونت مجرای گوش خارجی می شود. اگر گوش زیاد متورم شود، ممکن است کمی شنوایی خود را از دست بدهد.

گیر کردن چیزی در مجرای گوش

دکمه‌ها یا مهره‌های کوچک حتی تکه‌های پنبه از سواب‌های گوش ممکن است در گوش گیر کنند. پزشکان اغلب این را در کودکان مشاهده می کنند. گیر کرده حشره در گوش نیز نیز امکان پذیر است.

مایع در گوش میانی

اگر فرد دارای عفونت گوش، سرماخوردگی، آلرژی یا سایر بیماری های دستگاه تنفسی فوقانی باشد، ممکن است دچار تجمع مایع در گوش شود. همچنین اگر شیپور استاش (که مایع را تخلیه می کند) از کار بیفتد باعث کم شنوایی می شود.

سوراخ در پرده گوش

وقتی پرده گوش سوراخ می شود، نمی تواند مانند معمول ارتعاشات صدا را دریافت کند، بنابراین شنوایی فرد کاهش می یابد.

نقایص مادرزادی

گاهی اوقات، مجرای گوش خارجی در بدو تولد بدشکل به نظر می رسد. مجرای گوش نیز ممکن است از بین رفته باشد یا در بدو تولد باز نشده باشد. جراحی می تواند گوش را بازسازی کند.

اتواسکلروز

یک استخوان کوچک در گوش میانی به‌نام استخوانچه رکابی در جای خود مرتعش نمی‌شود. بیشتر اوقات، هنگامی فرد به آن مبتلا می‌شود که بافت استخوانی در گوش میانی به شکلی ناهنجار اطراف استخوان رکابی رشد می‌کند.

کلستئاتوم

کلستئاتوم در واقع به رشد غیر طبیعی و مهاجرت پوست از محل سوراخ پرده به داخل گوش میانی و استخوان های پشت گوش گفته می شود ، این عارضه در اثر عفونت های مکرر یا در اثر اختلالات دوره جنینی ایجاد می شود.

کاهش شنوایی حسی عصبی

شایع ترین نوع کم شنوایی دائمی است. در این حالت صداها درهم یا بی صدا به نظر می رسند. صداهای ضعیف ممکن است نامشخص باشند. شنیدن مکالمات در یک اتاق شلوغ ممکن است سخت باشد. حتی صداهای بلند، مانند صدای یک فرد، ممکن است خفه به نظر برسند.

افزایش سن

افزایش سن ممکن است کاهش شنوایی حسی عصبی را بیشتر کند. ممکن است فرد در ابتدا متوجه مشکل در شنیدن صدای بلند شود.

قرار گرفتن در معرض سر و صدا

قرار گرفتن طولانی مدت در معرض صداهای بلند به گوش آسیب می رساند. محیط های پر سر و صدا که شامل ابزارهای با صدای بلند، موتورها، سلاح ها یا حتی آلات موسیقی است ممکن است ایتلا به کم شنوایی را افزایش دهد. استفاده از محافظ گوش می تواند به حفظ شنوایی کمک کند.

آسیب سر

آسیب سر می تواند باعث کاهش شنوایی حسی عصبی و هدایتی شود.

تغییرات ناگهانی در فشار هوا

مواردی مانند غواصی یا سواری در هواپیما در حین فرود ممکن است باعث جابجایی مایع در گوش داخلی شود که باعث نشت یا پارگی شود که نتیجه آن آسیب به عصب گوش داخلی می باشد.

نوروم آکوستیک

این تومور غیرسرطانی بر عصبی که سیگنال‌ها را بین گوش داخلی و مغز ارسال می‌کند، تأثیر می‌گذارد. کم شنوایی به کندی رخ می دهد و فقط در یک گوش اتفاق می افتد.

بیماری خودایمنی گوش داخلی

این بیماری نادر باعث ایجاد سطوح مختلف از دست دادن شنوایی در هر دو گوش می شود که به تدریج طی هفته ها تا چند ماه بدتر می شود. همچنین ممکن است صدای زنگ در گوش و احساس پری گوش ایجاد شود.

بیماری منیر

این بیماری مزمن می تواند باعث کاهش شنوایی شود که همیشگی نیست. همراه با صدای زنگ در گوش و سرگیجه.

سایر علل کاهش شنوایی حسی عصبی عبارتند از:

بیماری های سیستم عصبی مرکزی
مشکلات ساختار گوش
رشد استخوان در گوش میانی که اتواسکلروز نامیده می شود

پیشگیری

راهکارهای زیر می تواند به جلوگیری از کم شنوایی ناشی از سر و صدا و جلوگیری از بدتر شدن کم شنوایی مرتبط با افزایش سن کمک کند:

محافظت از گوش

محدود کردن مدت و شدت قرار گرفتن در معرض نویز بهترین محافظت است. در محل کار، گوش‌گیرهای پلاستیکی یا گوش‌بندهای پر از گلیسیرین می‌توانند به محافظت از گوش‌های در برابر صداهای آسیب‌رسان کمک کنند.

تست مدوام شنوایی

اگر فردی در محیط پر سر و صدا کار می کند، باید آزمایشات شنوایی منظم انجام دهد .

اجتناب از خطرات تفریحی

فعالیت هایی مانند موتور سوتری روی برف، شکار، استفاده از ابزارهای برقی یا گوش دادن به کنسرت های راک می تواند به مرور زمان به شنوایی آسیب برساند. پوشیدن محافظ شنوایی یا وقفه در برابر سر و صدا می تواند از گوش محافظت کند. کم کردن صدای موسیقی نیز مفید است.

کلام پایانی

اگر شما یا یکی از نزدیکانتان متوجه تغییراتی در شنوایی خود شدید، به پزشک یا شنوایی سنج مراجعه کنید. کم شنوایی با افزایش سن رایج است، اما گاهی اوقات نشانه یک بیماری جدی است. همچنین می تواند از عوارض جانبی برخی داروها باشد.