علائم و نشانههای سرطان روده بزرگ
گوارش سیستم پیچیدهای است که تشخیص علائم سرطان روده بزرگ را دشوار میکند. در نتیجه، غربالگریهای سرطان روده بزرگ ضروری است. سرطان روده بزرگ که به آن سرطان کولورکتال نیز می گویند سومین علت اصلی مرگ و میر ناشی از سرطان در مردان و زنان در ایالات متحده است. برای مردان، خطر کلی ابتلا به سرطان روده بزرگ حدود یک در 22 است که معادل 4.49 درصد است.
بسیاری از علائم میتواند نشان دهنده سرطان روده بزرگ باشد، اما اگر فردی این علائم را داشته باشد، لزوماً به این معنی نیست که این بیماری را دارد. توضیحات زیادی برای علائم وجود دارد، مانند عفونت یا بیماری التهابی روده (IBD).
با این حال، هر کسی که علائم جدیدی را تجربه میکند باید برای تشخیص به پزشک مراجعه کند.
سرطان روده بزرگ
سرطان کولون نوعی سرطان است که از روده بزرگ (کولون) شروع میشود. روده بزرگ قسمت پایانی دستگاه گوارش است.
سرطان روده بزرگ معمولاً افراد مسن را تحت تأثیر قرار میدهد، اگرچه ممکن است در هر سنی رخ دهد. معمولاً به صورت تودههای کوچک و غیر سرطانی (خوش خیم) سلولی به نام پولیپ شروع میشود که در داخل روده بزرگ ایجاد میشود. با گذشت زمان برخی از این پولیپ ها میتوانند به سرطان روده بزرگ تبدیل شوند.
پولیپها ممکن است کوچک باشند و علائم کمی داشته باشند. به همین دلیل، پزشکان آزمایشهای غربالگری منظم را برای کمک به پیشگیری از سرطان روده بزرگ با شناسایی و حذف پولیپ ها قبل از تبدیل شدن به سرطان توصیه میکنند.
اگر سرطان روده بزرگ ایجاد شود، درمانهای زیادی برای کمک به کنترل آن وجود دارد، از جمله جراحی، پرتودرمانی و درمانهای دارویی، مانند شیمیدرمانی، درمان هدفمند و ایمونوتراپی.
سرطان کولون گاهی اوقات سرطان کولورکتال نامیده میشود که اصطلاحی است که ترکیبی از سرطان روده بزرگ و سرطان رکتوم است که از رکتوم شروع میشود.
علل
پزشکان مطمئن نیستند که چه چیزی باعث بیشتر سرطانهای روده بزرگ میشود.
به طور کلی، سرطان روده بزرگ زمانی شروع میشود که سلولهای سالم در کولون تغییراتی در DNA خود ایجاد کنند. DNA یک سلول شامل مجموعهای از دستورالعملها است که به سلول میگوید چه کاری انجام دهد.
سلولهای سالم به روشی منظم رشد و تقسیم میشوند تا عملکرد طبیعی بدن شما حفظ شود؛ اما وقتی DNA سلولی آسیب میبیند و سرطانی میشود، سلولها به تقسیم خود ادامه میدهند حتی زمانی که سلولهای جدید مورد نیاز نباشد. با تجمع سلولها، تومور تشکیل میدهند.
با گذشت زمان، سلولهای سرطانی میتوانند رشد کرده و به بافتهای طبیعی اطراف حمله کنند و آنها را از بین ببرند و سلولهای سرطانی میتوانند به سایر قسمتهای بدن بروند تا در آنجا رسوب ایجاد کنند (متاستاز).
علائم و نشانههای سرطان روده بزرگ عبارتند از:
بسیاری از افراد مبتلا به سرطان روده بزرگ در مراحل اولیه بیماری هیچ علامتی را تجربه نمیکنند. هنگامی که علائم ظاهر میشوند، بسته به اندازه و محل سرطان در روده بزرگ شما، علائم احتمالاً متفاوت خواهند بود.
تغییر در عادات روده
فردی که مشکوک به سرطان روده بزرگ است باید با پزشک صحبت کند. ناراحتی معده یا عفونت جزئی اغلب میتواند باعث تغییراتی در رودهها، مانند یبوست، اسهال یا مدفوع بسیار باریک و نازک شود. با این حال، این مشکلات معمولاً در عرض چند روز با فروکش بیماری برطرف میشوند.
تغییرات رودهای که بیش از چند روز طول میکشد ممکن است نشانهای از یک مشکل اساسی سلامتی باشد. اگر فردی به طور منظم یا بیش از چند روز این علائم را داشت، باید به پزشک مراجعه کند.
گرفتگی و نفخ
گرفتگی یا نفخ گاه به گاه مشکلات گوارشی رایجی است که میتواند به دلیل ناراحتی معده، گاز یا خوردن برخی غذاها رخ دهد. تجربه کرامپ ها و نفخ مکرر و بدون دلیل میتواند نشانه سرطان روده بزرگ باشد، اگرچه این علائم اغلب نتیجه سایر مشکلات سلامتی است.
احساس میکنید که رودهها خالی نیستند
اگر توده رشد کرده به انسداد در روده بزرگ تبدیل شود، ممکن است باعث شود فرد احساس کند که هرگز نمیتواند روده خود را خالی کند. حتی اگر رودههایشان خالی باشد، باز هم احساس میکنند که دوباره نیاز به استفاده از دستشویی دارند.
خون در مدفوع
دیدن خون در مدفوع میتواند ترسناک باشد. مدفوع ممکن است دارای رگههایی از خون قرمز تازه باشد، یا ممکن است کل مدفوع ظاهری تیره و قیری داشته باشد. بسیاری از علل احتمالی دیگر برای مدفوع خونی وجود دارد، مانند هموروئید. با این حال، هر کسی که خون در مدفوع خود را تجربه میکند باید برای تشخیص به پزشک مراجعه کند.
کاهش وزن بدون دلیل
کاهش وزن ناگهانی و غیرمنتظره نشانه چندین نوع سرطان است. کاهش ناخواسته 4 کیلو یا بیشتر در عرض 6 ماه ممکن است نشانهای برای مراجعه به پزشک باشد. در افراد مبتلا به سرطان، کاهش وزن ممکن است به دلیل مصرف بیشتر انرژی بدن توسط سلولهای سرطانی باشد. سیستم ایمنی بدن نیز سخت کار میکند تا با سلولهای سرطانی مبارزه کند. اگر تومور بزرگ باشد، ممکن است منجر به انسداد روده بزرگ شود که میتواند باعث تغییرات روده و کاهش وزن بیشتر شود.
خستگی
افراد مبتلا به سرطان کولون ممکن است، احتمالاً به دلیل استفاده از انرژی اضافی سلولهای سرطانی و استرس ناشی از علائم روده احساس خستگی یا ضعف دائمی داشته باشند. اگرچه احساس خستگی گاه و بیگاه طبیعی است، اما خستگی مزمن با استراحت از بین نمیرود.
خستگی مزمن عموماً نشانه یک بیماری زمینهای است. هرکسی که احساس خستگی میکند باید به پزشک مراجعه کند تا علت مشخص شود.
تنگی نفس
هنگامی که سرطان شروع به تخلیه انرژی از بدن میکند و خستگی ایجاد میشود، معمولاً افراد علائم مرتبطی مانند تنگی نفس را تجربه میکنند. ممکن است نفس کشیدن برای آنها دشوار باشد یا ممکن است خیلی سریع از کارهایی مثل راه رفتن در یک مسافت کوتاه یا خندیدن دچار تنگی نفس شوند.
عوامل خطر
برخی از عوامل ممکن است خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ را افزایش دهند، از جمله:
رژیم غذایی
رژیم غذایی سرشار از گوشت قرمز یا فرآوردههای گوشتی فرآوری شده خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ را افزایش میدهد.
این غذاها عبارتند از:
- گوشت گاو
- گوشت خوک
- گوشت بره
- گوشت گوزن
- کبد
- هات داگ
- پختن گوشتها در دماهای بسیار بالا، مانند روی گریل یا در یا سرخ کن، مواد شیمیایی سرطان زا آزاد میکند. این مواد شیمیایی همچنین ممکن است خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ را افزایش دهند، اگرچه ارتباط بین روشهای پخت گوشت و سرطان هنوز نامشخص است.
وزن
اضافه وزن یا چاقی خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ یا مرگ در اثر آن را افزایش میدهد. به نظر میرسد که ارتباط بین چاقی و سرطان کولورکتال نیز در مردان قویتر است. کاهش وزن میتواند به کاهش خطر کمک کند.
عدم تحرک
عدم فعالیت بدنی خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ را افزایش میدهد. داشتن فعالیت حتی با انجام تمرینات سبک روزانه ممکن است به کاهش این خطر کمک کند.
مصرف الکل
افرادی که زیاد یا به طور منظم الکل مینوشند ممکن است خود را در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به سرطان روده بزرگ قرار دهند. مردان باید نوشیدنی خود را به دو نوشیدنی در روز محدود کنند.
سیگار کشیدن
احتمال ابتلا به سرطان روده بزرگ یا مرگ ناشی از آن در افرادی که سیگار میکشند نسبت به افرادی که سیگار نمیکشند بیشتر است. کشیدن سیگار خطر ابتلا به بسیاری از انواع دیگر سرطان را نیز افزایش میدهد.
سن بالا
سرطان روده بزرگ در هر سنی قابل تشخیص است، اما اکثر افراد مبتلا به سرطان کولون بالای 50 سال سن دارند. نرخ سرطان روده بزرگ در افراد کمتر از 50 سال در حال افزایش است، اما پزشکان مطمئن نیستند که دلیل آن چیست.
نژاد آفریقایی–آمریکایی
آفریقایی-آمریکایی ها نسبت به سایر نژادها در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به سرطان روده بزرگ هستند.
سابقه شخصی سرطان کولورکتال یا پولیپ
اگر قبلاً سرطان روده بزرگ یا پولیپ های غیرسرطانی روده بزرگ داشتهاید، خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ در آینده بیشتر است.
شرایط التهابی روده
بیماریهای التهابی مزمن روده بزرگ، مانند کولیت اولسراتیو و بیماری کرون، میتوانند خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ را افزایش دهند.
سندرمهای ارثی که خطر سرطان روده بزرگ را افزایش میدهد
برخی از جهشهای ژنی که از نسلهای مختلف خانواده شما منتقل میشود، میتواند خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ را به میزان قابل توجهی افزایش دهد. تنها درصد کمی از سرطانهای روده بزرگ با ژنهای ارثی مرتبط هستند. شایعترین سندرمهای ارثی که خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ را افزایش میدهند، پولیپ آدنوماتوز خانوادگی (FAP) و سندرم لینچ هستند که به عنوان سرطان روده بزرگ غیر پولیپوز ارثی (HNPCC) نیز شناخته میشود.
سابقه خانوادگی سرطان روده بزرگ
اگر یکی از بستگان خونی داشته باشید که به این بیماری مبتلا شده است، احتمال ابتلا به سرطان روده بزرگ بیشتر است. اگر بیش از یک عضو خانواده سرطان روده بزرگ یا سرطان رکتوم داشته باشند، خطر شما حتی بیشتر است.
رژیم غذایی کم فیبر و پرچرب
سرطان روده بزرگ و سرطان رکتوم ممکن است با یک رژیم غذایی معمولی غربی همراه باشد که فیبر کم و چربی و کالری بالایی دارد. تحقیقات در این زمینه نتایج متفاوتی داشته است. برخی از مطالعات نشان دادهاند که خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ در افرادی که از رژیمهای غذایی سرشار از گوشت قرمز و گوشت فرآوری شده استفاده میکنند، افزایش مییابد.
دیابت
افراد مبتلا به دیابت یا مقاومت به انسولین در معرض خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ هستند.
سیگار کشیدن
افرادی که سیگار میکشند ممکن است خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ را افزایش دهند.
پرتودرمانی برای سرطان
پرتودرمانی که برای درمان سرطانهای قبلی روی شکم انجام میشود، خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ را افزایش میدهد. پیشگیری از سرطان در همه موارد ممکن نیست، اما ایجاد تغییرات در سبک زندگی برای از بین بردن برخی عوامل خطر ممکن است به فرد کمک کند تا احتمال ابتلا به سرطان روده بزرگ را کاهش دهد.
درمان
جراحی یک درمان رایج برای سرطان روده بزرگ است. سرطان روده بزرگ اغلب قابل درمان است. اگر تشخیص در مراحل اولیه انجام شود و زمانی که سرطان فقط در روده است و به سایر نقاط بدن گسترش نیافته است، قابل درمان است.
جراحی رایجترین درمان برای سرطان روده بزرگ است و میزان درمان آن حدوداً 50 درصد است.
جراح سلولهای سرطانی و غدد لنفاوی مجاور و همچنین بخشی از بافت سالم اطراف توده سرطانی را از بین میبرد. سپس قسمتهای سالم روده را دوباره به هم وصل میکنند.
بسیاری از اشکال اولیه سرطان روده بزرگ نیازی به درمان بیشتر ندارند.
اگر سرطان پیشرفته باشد، جراحان ممکن است نیاز به برداشتن مقدار بیشتری از کولون داشته باشند و اگر بیماری خیلی پایین به راست روده برسد، جراح ممکن است این قسمت از روده بزرگ را بردارد.
گاهی اوقات، پزشکان شیمی درمانی را به افرادی توصیه میکنند که ممکن است در معرض خطر بیشتر تومورهای عود کننده باشند.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
در بیشتر موارد، علائم گوارشی نشان دهنده سرطان نیست. با این حال، اگر علائم غیرعادی هستند، به طور منظم ظاهر میشوند یا به طور پیوسته بدتر میشوند، بهتر است به پزشک مراجعه کنید زیرا هیچ راه دیگری برای تشخیص این مسائل وجود ندارد.
حتی اگر علت زمینهای سرطان روده بزرگ نباشد، پزشک ممکن است یک اختلال جداگانه را شناسایی و تشخیص دهد که میتواند درمان مناسب را برای آن توصیه کند.
بسیاری از افراد مبتلا به سرطان کولون هیچ علائم اولیهای را نشان نمیدهند، بنابراین تجربه علائم میتواند نشانهای از رشد یا گسترش سرطان باشد. توصیه میشود که مردان و زنان با خطر متوسط سرطان کولون یا کولورکتال غربالگری را از سن 45 سالگی شروع کنند. اگر فرد به طور منظم در غربالگریها شرکت کند، پزشکان میتوانند سرطان روده بزرگ را در مراحل اولیه تشخیص و درمان کنند.
راه های جلوگیری از سرطان روده بزرگ
غربالگری سرطان روده بزرگ
پزشکان توصیه میکنند که افراد با خطر متوسط ابتلا به سرطان روده بزرگ، غربالگری سرطان روده بزرگ را در حدود سن 45 سالگی در نظر بگیرند؛ اما افرادی که در معرض خطر بیشتر هستند، مانند کسانی که سابقه خانوادگی سرطان روده بزرگ دارند، باید زودتر غربالگری را در نظر بگیرند.
چندین گزینه غربالگری وجود دارد که هر کدام مزایا و معایب خاص خود را دارند. در مورد گزینههای خود با پزشک خود صحبت کنید و با هم میتوانید تصمیم بگیرید که کدام آزمایش برای شما مناسب است.
تغییر سبک زندگی برای کاهش خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ
شما میتوانید با ایجاد تغییراتی در زندگی روزمره خود، برای کاهش خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ قدم بردارید. اقدامات لازم را انجام دهید:
از انواع میوهها، سبزیجات و غلات کامل استفاده کنید.
میوهها، سبزیجات و غلات کامل حاوی ویتامینها، مواد معدنی، فیبر و آنتی اکسیدان ها هستند که ممکن است در پیشگیری از سرطان نقش داشته باشند. انواع میوهها و سبزیجات را انتخاب کنید تا مجموعهای از ویتامینها و مواد مغذی دریافت کنید.
الکل را در حد اعتدال بنوشید
اگر الکل مصرف میکنید، مقدار الکلی که مینوشید را به یک نوشیدنی در روز برای زنان و دو نوشیدنی برای مردان محدود کنید.
سیگار نکشید
با پزشک خود در مورد راههایی برای ترک سیگار صحبت کنید که ممکن است برای شما مفید باشد.
بیشتر روزهای هفته ورزش کنید
سعی کنید در اکثر روزها حداقل 30 دقیقه ورزش کنید. اگر کم تحرک بودهاید، به آرامی شروع کنید و به تدریج ورزش را تا 30 دقیقه افزایش دهید. همچنین قبل از شروع هر برنامه ورزشی با پزشک خود صحبت کنید.
وزن سالم را حفظ کنید
اگر وزن مناسبی دارید، برای حفظ وزن خود با ترکیب یک رژیم غذایی سالم با ورزش روزانه تلاش کنید. اگر نیاز به کاهش وزن دارید، از پزشک خود در مورد راههای سالم برای رسیدن به هدف خود سؤال کنید. با افزایش مقدار ورزش و کاهش کالری دریافتی، وزن خود را به آرامی کاهش دهید.
پیشگیری از سرطان روده بزرگ برای افراد با خطر بالا
برخی از داروها خطر ابتلا به پولیپ های پیش سرطانی یا سرطان روده بزرگ را کاهش میدهند. به عنوان مثال، برخی شواهد کاهش خطر ابتلا به پولیپ و سرطان روده بزرگ را با استفاده منظم از آسپرین یا داروهای مشابه آسپرین مرتبط میدانند؛ اما مشخص نیست که چه دوز و چه مدت زمان برای کاهش خطر سرطان روده بزرگ مورد نیاز است. مصرف روزانه آسپرین خطراتی از جمله خونریزی گوارشی و زخم دارد.
این گزینهها به طور کلی برای افراد با خطر بالای سرطان روده بزرگ در نظر گرفته شده است. شواهد کافی برای توصیه این داروها به افرادی که در معرض خطر متوسط سرطان روده هستند وجود ندارد.
منابع مقاله
http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/colon-cancer/symptoms-causes/syc-20353669