روشها و درمانهای خانگی رفع ترکهای پوستی
پوست بزرگترین و گستردهترین عضو بدن است و قابلیت زیادی در انبساط و انقباض دارد. پوست محکم و انعطافپذیر است اما کشش بیشازحد یا سریع موجب آسیب دیدن بافتهای نگهدارنده آن میشود.کششهای مداوم پوست میتواند منجر به ایجاد ترکهای پوستی یا استریا شود. در حدود 90 درصد زنان در دوران بارداری دچار ترکهای پوستی میشوند، هرچند ترکهای پوستی میتواند تمامی افراد در هر ردۀ سنی و با هر نوع پوستی را تحت تأثیر قرار دهند. این ترکها اغلب به دنبال تغییرات بدن مانند افزایش وزن، بلوغ و عضله سازی شدید رخ میدهند.متخصصان سالها در تلاش برای یافتن درمانی مؤثر برای این ترکهای پوستی بودهاند. متأسفانه در حال حاضر هیچ راهکاری برای رفع کامل این ترکها وجود ندارد اما روشهای جدید و نویدبخشی برای رفع ترکهای پوستی در حال ظهور است.
ترک پوستی چیست؟
ترکهای پوستی، خطوط یا نوارهای پوستی هستند که در اثر کشیدگی بافت پیوندی پوست ایجاد میشوند و یکی از شایع ترین بیماری های پوست هستند. وقتی لایه میانی پوست سریعاً تحت کشش قرار گیرد میتواند منجر به شکسته شدن برخی از رشتههای کلاژن و آشکار شدن رگهای خونی زیرین آن بهصورت رگههای قرمز یا بنفش شود.
بهمرورزمان و بهبود رگهای خونی، این ترکها روشنتر و شفافتر میشوند. ترکهای پوستی پس از بروز معمولاً بهطور کامل برطرف نمیشوند. ترکهای پوستی دردناک نیستند اما میتوانند بر اعتمادبهنفس فرد تأثیر بگذارند.
عوامل خطر
دلیل ایجاد ترکهای پوستی در برخی افراد و عدم ایجاد آن در سایرین هنوز مشخص نیست. برخی از افراد به دلایلی مثل ژنتیک یا سطح برخی از هورمونها ممکن است بیشتر مستعد ابتلا به ترکهای پوستی باشند.
بر طبق گزارش منتشرشده در مجله زنان و زایمان آمریکا، میزان بروز ترکهای پوستی در زنانی که در سنین پایین باردار میشوند بیشتر است زیرا این زنان در طی بارداری به افزایش وزن بیشتری دچار میشوند.
افراد مبتلا به بیماری کوشینگ بیشتر در معرض ابتلا به ترکهای پوستی قرار دارند. به همین ترتیب، افرادی که از داروهای یا کرمهای استروئیدی استفاده میکنند بهاحتمال بیشتری دچار ترکهای پوستی میشوند. این ممکن است به دلیل نقش هورمونهای استروئیدی در تضعیف کلاژن پوست و افزایش احتمال تجزیۀ آن باشد. ژنتیک نیز نقش مهمی در ایجاد ترکهای پوستی ایفا میکند. برخی از پوستها بیشتر از بقیه مستعد ایجاد ترکهای پوستی هستند.
درمان ترکهای پوستی
درمانهای ارائهشده توسط پزشکان پوست و جراحان پلاستیک، امید به کاهش ظهور ترکهای پوستی را افزایش میدهد. اثربخشی هیچ روشی برای همۀ افراد به اثبات نرسیده است اما برخی از روشهای درمانی موفقیتهایی را برای بسیاری از افراد در پی داشتهاند. برخی از این روشها عبارتاند از:
رتین آ
شواهد اندکی برای تأیید اثرات ترتینوئین (اسید رتینوئیک) وجود دارد، بر طبق نتایج یک مطالعه، کرمهای حاوی 0.1 درصد ترتینوئین به کاهش ترکهای پوستی کمک میکنند. ترتینوئین با نام تجاری رتین آ میتواند موجب بروز عوارضی مانند قرمزی و لایهبرداری پوست شود. مصرف این دارو در زنان باردار یا شیرده مجاز نیست.
ترتینوئین میتواند از طریق لایه فوقانی پوست نفوذ کرده و موجب بازسازی کلاژن شود، به همین دلیل میتواند ترکهای پوستی را در برخی افراد بهبود بخشد. به نظر میرسد که تأثیر آن بر روی ترکهای پوستی جدید بیشتر باشد، بنابراین اقدام هرچه سریعتر برای درمان نتایج رضایتبخشتری را در پیش خواهد داشت. با تغییر رنگ ترکها به سفید یا نقرهای، استفاده از ترتینوئین ممکن است اثر چندانی نداشته باشد.
لیزر درمانی
لیزر درمانی یکی از جدیدترین متدهای درمانی رفع ترکهای پوستی است که به نظر میرسد در کاهش ظهور آنها مؤثر باشد. لیزرهای پالسی رنگی (PDL) و نور پالسی شدید (IPL) میتوانند ظاهر ترکهای پوستی را بهبود بخشند و بهمرور تولید کلاژن را افزایش دهند.
این روشها توسط جراحان پلاستیک، زیبایی یا پوست انجام میشود. انجمن جراحی پوست آمریکا (ASDS) لیزر درمانی را بهعنوان روشی مؤثر در بهبود چشمگیر ترکهای پوستی معرفی میکند. در صورت تمایل به انجام این شیوۀ درمانی حتماً به متخصصان آموزشدیده و دارای مجوز مراجعه کنید.
بهبود 20 تا 60 درصدی ترکهای پوستی ممکن است مستلزم 20 جلسۀ درمانی باشد. بنابراین درمان از این طریق میتواند پرهزینه باشد.
پلاسمای غنی از پلاکت همراه با اولتراسوند
درمان با استفاده از پلاسمای غنی از پلاکت (PRP) بهعنوان روشی برای احیای پوست و افزایش تولید کلاژن محبوبیت فراوانی یافته است. پلاسما درمانی با استفاده از پلاسمای غنی از پلاکت انجام میشود که قبل از درمان از خون فرد گرفته میشود.
بر طبق مطالعۀ منتشر شده در مجلۀ لیزر درمانی، پلاسما درمانی همراه با دستگاه اولتراسوند میتواند تأثیر زیادی بر رفع ترکهای پوستی داشته باشد. بیش از 70 درصد شرکتکنندگان نتایج را «خوب» یا «بسیار خوب» توصیف کردهاند.
جراحی پلاستیک
لیپوساکشن شکم، لیفت ران و سایر روشهای مشابه با حذف پوست اضافی و سفتکردن قسمتهای باقیمانده میتوانند در رفع ترکهای پوستی مؤثر باشند. پزشک یا متخصص معمولاً این روش را به افرادی توصیه میکنند که به سبب کاهش وزن یا بارداری دچار افتادگی پوست شدهاند.
طبق توصیۀ انجمن جراحان پلاستیک آمریکا، گزینههای مناسب انجام این نوع جراحی افرادی هستند که:
- سالم و دارای وزن ثابت هستند
- سیگار نمیکشند
- انتظارات واقعبینانه در مورد تأثیر جراحی دارند
این روشها بهطور خاص برای رفع ترکهای پوستی طراحی نشدهاند. بااینحال رفع ترکهای پوستی – به دلیل حذف پوست اضافی از بدن – میتواند یک مزیت اضافه باشد. این نوع جراحی ممکن است برای افرادی که دچار شلی پوست نیستند گزینۀ مناسبی نباشد. افراد باید قبل از انجام هرگونه عمل جراحی با جراح خود در مورد خطرات و مزایای احتمالی مشورت کنند.
سایر درمانها
نیدلینگ و میکرودرم ابریژن دو نوع روش بالینی دیگر برای رفع ترکهای پوستی هستند. میکرودرم ابریژن شامل لایهبرداری از پوست توسط تکنیکهای مختلف است. تحقیقات نشان داده که میکرودرم ابریژن باعث بهبود ظاهر ترکهای پوستی میشود.
نیدلینگ یک روش درمانی نسبتاً جدید است که در آن کلاژن در زیر لایه بالایی پوست تزریق میشود.
درمانهای خانگی
گفته میشود که برخی از کرمها، روغنها و سایر محصولات پوستی نظیر کره کاکائو، روغنزیتون و روغن بادام باعث جلوگیری یا کاهش ترکهای پوستی میشوند.
علیرغم ادعاهای موجود، تأثیر هیچ محصولی برای پیشگیری و درمان ترکهای پوستی به اثبات نرسیده است. ترکهای پوستی در لایه عمیق پوست ایجاد میشود نواحی که مرطوبکننده ها و کرمها به آنجا دسترسی ندارند. بهعلاوه استفاده از مرطوبکننده ها یا کرمها پس از ظهور این ترکها، تأثیری در رفع آنها ندارد.
هرچند کرمهای مخصوص ترکهای پوستی ممکن است مؤثر نباشند، اما مراقبت مناسب از پوست میتواند به شکل و ظاهر بهتر آن کمک کند. پوست خود را از درون و بیرون مرطوب نگه دارید.
طبق توصیههای آکادمی پوست آمریکا:
از ضد آفتاب مناسب استفاده کنید
ضد آفتاب بهتنهایی نمیتواند از بروز ترکهای پوستی جلوگیری کند، اما سلامت و ظاهر کلی پوست را بهبود میبخشد. قرار گرفتن در معرض آفتاب میتواند باعث محسوستر شدن جای زخم و ترکهای پوستی شود. همچنین خطر سرطان پوست را به میزان قابلتوجهی افزایش میدهد. علاوه بر این، قرار گرفتن در معرض آفتاب میتواند موجب تجزیۀ رشتههای کلاژن پوست شده و فرد را در معرض خطر ایجاد ترکهای پوستی قرار دهد.
پوست را مرطوب نگه دارید
استفاده از مرطوبکننده بلافاصله پس از حمام، درحالیکه پوست هنوز مرطوب است، میتواند به نفوذ بهتر این محصولات کمک کند و پوست را نرم و لطیف نگه دارد. زنان باردار ممکن است متوجه خارش در ناحیۀ شکم شوند و استفاده از مرطوبکننده ها معمولاً به تسکین این علائم کمک میکند.
سبک زندگی سالمی را دنبال کنید
پیشگیری کامل از ایجاد ترکهای پوستی امکانپذیر نیست، اما داشتن سبک زندگی سالم میتواند خطر ابتلا را کاهش دهد. نوشیدن آب فراوان، خوردن غذاهای مغذی و ورزش منظم میتواند موجب ثبات وزن و تقویت سلامتی شود.
از افزایش یا کاهش ناگهانی وزن پیشگیری کنید
جلوگیری از تغییرات سریع وزن و تلاش برای افزایش وزن سالم و تدریجی در دوران بارداری نیز مؤثر است. طبق توصیۀ کالج زنان و زایمان آمریکا، زنانی که قبل از بارداری دارای وزن مناسبی هستند در طول بارداری تنها باید 11 تا 15 کیلو اضافهوزن پیدا کنند.
با مراجعه به پزشکان متخصص رفع ترکهای پوستی میتوانید راجع به راهحلهای ممکن و روشهای مؤثر کاهش آن اطلاعات کسب نمایید.
منبع نوشته :
https://www.healthline.com/health/home-remedies-for-stretch-marks#other-options