Skip to content

چه زمانی انتقال خون انجام می شود؟

انتقال خون

انتقال یا اهدای خون

انتقال خون یک روش درمانی است است که در آن خون اهدایی از طریق لوله باریکی که در داخل رگ بازوی گیرنده خون قرار داده شده، منتقل می شود. این روش بالقوه نجات دهنده می تواند جایگزینی خون از دست رفته در اثر جراحی یا جراحت باشد و همچنین در درمان افرادی که بیماری مرتبط با خون دارند روش درمانی موثری هست.

خون دارای اجزای مختلفی است، از جمله:

  • گلبول های قرمز اکسیژن را حمل می کنند و به حذف مواد زائد کمک می کنند.
  • سلول های سفید که به بدن کمک می کنند تا با عفونت ها مبارزه کند.
  • پلاسما قسمت مایع خون است وبه جلوگیری یا کنترل خونریزی کمک می کند.
  • پلاکت ها به لخته شدن خون به درستی کمک می کنند.

چه زمانی انتقال خون انجام می شود؟

زمانی که بدن فاقد خون کافی برای عملکرد صحیح باشد، انتقال خون ضروری است. به عنوان مثال، اگر فردی دچار آسیب و خونریزی شدید شده باشد یا در حین جراحی خون زیادی از دست داده باشد، ممکن است نیاز به تزریق خون داشته باشد.

انتقال خون
انتقال خون

افرادی که نیازبه تزریق خون دارند، دارای یکی از شرایط زیر هستند:

  • مشکلات مربوط به گلبول قرمز

بدن آنها گلبول‌های قرمز کافی نمی‌سازد و یا عملکرد گلبول های قرمز مختل شده است، مانند بیماری سلول داسی شکل یا تالاسمی، کم خونی ناشی از فقر اهن.

  • بیماری سرطان و درمان سرطان

افرادی که دچار بیماری سرطان (مانند سرطان خون) شده اند یا تحت درمان سرطانی هستند که می تواند سلول های خونی را تحت تاثیر قرار دهد. مانند شیمی درمانی یا پیوند سلول های بنیادی.

  • خونریزی شدید 

معمولاً ناشی از جراحی، زایمان یا یک تصادف است

  • بیماران هموفیلی

این یک اختلال خونی است که در آن خون نمی تواند به درستی لخته شود.

  • بیماری کلیوی

این بیماری زمانی رخ می دهد که کلیه ها آسیب ببینند.

  • بیماری کبد

این بیماری زمانی رخ می دهد که کبد به درستی کار نمی کند.

انواع انتقال خون

طبق گفته صلیب سرخ آمریکا، چهار نوع رایج انتقال خون وجود دارد:

  • تزریق گلبول قرمز

اگر فرد دچار خونریزی شدید کم خونی شدید(مانند کم خونی فقر آهن) باشد، یا اگر دچار اختلال خونی باشد، ممکن است به دریافت گلبول قرمز نیاز داشته باشد.

  • انتقال پلاکت

تزریق پلاکت می تواند به افرادی که تعداد پلاکت کمتری دارند، مانند افراد تحت شیمی درمانی یا اختلال پلاکتی، کمک کند.

انتقال پلاکت
انتقال پلاکت
  • تزریق پلاسما

اگر فردی دچار سوختگی شدید، عفونت یا نارسایی کبدی شده باشد، تزریق پلاسما دریافت می کند.

  • انتقال خون کامل

برای افرادی که خونریزی شدید تروماتیک را تجربه کرده باشد و به گلبول‌های قرمز، گلبول‌های سفید و پلاکت‌ها نیاز داشته باشد، استفاده می شود. از انجایی که گلبول های سفید ممکنه است حمل بیماری های ویروسی باشند.قبل از تزریق خون گلبول های سفید را از خون خارج می کنند.

مراحل انتقال خون

از آنجایی که خون اهدایی مورد استفاده برای انتقال خون باید با گروه خونی گیرنده سازگار باشد، قبل از انجام انتقال خون، نمونه خونی از شخص گیرنده برای بررسی نوع گروه خونی گرفته خواهد شد تا مشخص شود که شخص دارای کدام یک از گروه های A، B، AB یا O است و آیا Rh مثبت یا Rh منفی است.

در طول انتقال خون، متخصص یک سوزن کوچک را در رگ دست وارد می کند و سپس خون از یک کیسه، از طریق یک لوله لاستیکی و سوزن به داخل رگ فرد حرکت می کند. بیمار در طول دیافت خون به حالت نشسته یا خوابیده به پشت قرار می گیرد و متخصص یا پرستار علائم حیاتی شخص گیرنده (دما، ضربان قلب و فشار خون) را در طول روند انتقال خون بررسی می کند.

انتقال یک کیسه خون خون ممکن است تا 4 ساعت طول بکشد. بازو یا دست فرد گیرنده ممکن است تا چند روز بعد درد و کبودی داشته باشد. اگر فرد در عرض 24 ساعت پس از تزریق خون احساس ناخوشایندی کرد، به خصوص اگر مشکل تنفس یا درد در قفسه سینه یا کمر داشته باشند، لازم است به پزشک مراجعه کنند

عوارض انتقال خون

انتقال خون به طور کلی ایمن است زیرا تمام خون اهداکننده قبل از استفاده بررسی می شود تا مطمئن شوند که حاوی عفونت های جدی مانند هپاتیت یا HIV نیست اما مانند هر روند درمانی دیگر ممکن است انتقال خون با عوارضی همراه باشد. عوارض معمولا خفیف و به ندرت شدید می‌تواند در طول تزریق خون یا چند روز پس از آن رخ دهد. شایع ترین واکنش شامل واکنش های آلرژیک است که ممکن است باعث کهیر و خارش و تب شود که در صورت بروز از داروهای آنتی هیستامین برای رفع واکنش های الرژیک استفاده میشود.

تب

ممکن است فرد حین یا بعد از انتقال خون تب داشته باشد. اگرچه این موضوع جدی نیست، اما اگر با درد قفسه سینه یا حالت تهوع همراه باشد، باید مورد بررسی پزشک قرار گیرد.

تب بعد از انتقال خون
تب بعد از انتقال خون

عفونت های خونی

در موارد بسیار نادر، خون اهدایی می‌تواند حاوی باکتری‌ها، ویروس‌ها یا انگل‌هایی باشد که ممکن است باعث عفونت‌هایی مانند HIV یا هپاتیت B یا C شوند. با این حال، طبق گفته مراکز کنترل و پیشگیری از بیماری ها (CDC)، کارشناسان قبلاز انتقال خون، آن را برای بررسی این عفونت ها آزمایش می کنند. بنابراین بسیار نادر است که فردی در اثر انتقال خون دچار عفونت شود. در واقع، طبق گفته صلیب سرخ آمریکا، احتمال ابتلای یک فرد به هپاتیت B 1 در 300000 و احتمال ابتلا به هپاتیت سی 1 در 1.5 میلیون است. شانس ابتلا به HIV از طریق انتقال خون در ایالات متحده کمتر از 1 در 1 میلیون گزارش شده است.

واکنش همولیتیک

این می تواند زمانی رخ دهد که گروه های خونی با هم سازگار نیستند و باعث می شود سیستم ایمنی به سلول های خونی جدید حمله کند. سلول های مورد حمله، ماده ای را در خون آزاد می کنند که به کلیه های آسیب می رساند. علائم واکنش همولیتیک شامل درد پایین کمر، درد قفسه سینه، ادرار تیره، حالت تهوع و تب است.

جایگزین انتقال خون

انتقال خون تنها در صورتی نیاز توصیه می شود که درمان های دیگر کمکی نمی کند. استفاده از برخی داروها مانند مصرف قرص یا تزریق آهن و ترانگزامیک اسید احتمال نیاز به دریافت خون را کاهش می دهند. محققان در حال کار بر روی ساخت خون مصنوعی هستند اما تاکنون هیچ جایگزین خوبی برای خون انسان کشف و ساخته نشده است.

انتقال خون ممکن است بیمار را نگران کند یا در آنها احساس اضطراب ایجاد کند. اما متخصصین سخت تلاش می کنند تا از ایمن بودن این درمان اطمینان حاصل کنند. آنها اقداماتی را برای محافظت از بیمار انجام می دهند  از غربالگری اهداکنندگان تا اطمینان از استفاده از خون مناسب. بنابراین انتقال خون در مواقعی که مردم به آن نیاز دارند به خوبی کار می کند. اگر شما نیاز به دریافت خون دارید ولی مطمئن که این درمان برای شما ضروری هست یا خبر، حتما با پزشک خون مشورت کنید.

منابع مقاله

https://www.nhs.uk/conditions/blood-transfusion/

https://www.mayoclinic.org/tests-procedures/blood-transfusion/about/pac-20385168

https://www.medicalnewstoday.com/articles/327513#what-is-a-blood-transfusion

مطالب مرتبط