چه چیزی باعث سرگیجه می شود و چگونه می توان آن را درمان کرد؟
سرگیجه احساس سبکی سر، گیجی یا عدم تعادل است. اندام های حسی، به ویژه چشم ها و گوش ها را تحت تاثیر قرار می دهد، بنابراین گاهی اوقات می تواند باعث غش شود. سرگیجه یک بیماری نیست، بلکه نشانه ای از اختلالات مختلف است. این عارضه یکی از شایع ترین دلایلی است که بزرگسالان به پزشک مراجعه می کنند. سرگیجه های مکرر یا نوع مداوم می تواند زندگی را به طور قابل توجهی تحت تاثیر قرار دهد. اما به ندرت نشانه یک وضعیت تهدید کننده زندگی است.درمان این عارضه به علت و علائم آن بستگی دارد.
علائم سرگیجه
افرادی که دچار سرگیجه می شوند ممکن است احساسات مختلفی را داشته باشند، از جمله:
- سبکی سر یا احساس ضعف
- حس کاذب چرخیدن
- بی ثباتی
- از دست دادن تعادل
- احساس شناور بودن
گاهی اوقات این بیماری با حالت تهوع، استفراغ یا غش همراه است. اگر این علائم را برای مدت طولانی در فرد وجود داشته باشد حتما باید به پزشک مراجعه شود.
علل سرگیجه
علل شایع آن عبارتند از میگرن، داروها و مصرف الکل ، همچنین می تواند ناشی از مشکل در گوش داخلی باشد، جایی که تعادل در آن تنظیم می شود. شایع ترین علت احساس چرخش سر به دلیل تغییر موقعیت ناگهانی اتفاق می افتد که این امر باعث گیج خوردن سر در کوتاه مدت می شود . سرگیجه می تواند توسط بیماری منیر نیز ایجاد شود. این امرباعث می شود مایع در گوش جمع شود و باعث کاهش شنوایی و وزوز گوش شود. یکی دیگر از دلایل احتمالی سرگیجه نوروم آکوستیک است. این یک تومور غیرسرطانی است که روی عصبی که گوش داخلی را به مغز متصل می کند، تشکیل می شود. برخی دیگر از علل احتمالی آن عبارتند از:
- افت ناگهانی فشار خون
- بیماری عضله قلب
- کاهش حجم خون
- اختلالات اضطرابی
- کم خونی (آهن کم)
- هیپوگلیسمی (قند خون پایین)
- عفونت گوش
- کم آبی بدن
- گرمازدگی
- ورزش بیش از حد
- دریازدگی
در موارد نادر، سرگیجه میتواند ناشی از مولتیپل اسکلروزیس، سکته مغزی، تومور بدخیم یا اختلال مغزی دیگری باشد.
عوامل خطر
عواملی که ممکن است خطر ابتلا به گیج رفتن سر را افزایش دهند عبارتند از:
- سن : افراد مسن احتمال بیشتری دارد که به دلیل شرایط پزشکی دچار سرگیجه شوند ، هم چنین به دلیل مصرف داروهای مختلف احتمال بروز این عارضه در آنها بیشتر است.
- سابقه ابتلا به بیماری : اگر قبلا سرگیجه داشته اید ، احتمال ابتلا مجدد آن وجود دارد.
تشخیص
اگر پزشک تشخیص دهد که فرد ممکن است دچار سکته شده باشد یا ضربه ای به سر خورده باشد ، به سرعت انجام سی تی اسکن یا MRI را تجویز می کند. اکثر افرادی که به دلیل سرگیجه به پزشک مراجعه می کنند، ابتدا پزشک در مورد علائم و داروهای مصرفی سؤال می کند و سپس معاینه فیزیکی انجام می شود. در طول معاینه، پزشک نحوه راه رفتن ، حفظ تعادل و نحوه عملکرد اعصاب اصلی سیستم عصبی مرکزی را بررسی می کند.همچنین ممکن است نیاز به تست شنوایی و تست تعادل وجود داشته باشد.
تست حرکت چشم
هنگامی که یک جسم متحرک را ردیابی می کنید، پزشک مسیرحرکت چشم ها را تماشا می کند ، هم چنین ممکن است آزمایش حرکت چشمی به فرد داده شود که در آن آب یا هوا در مجرای گوش قرارداده می شود.
تست حرکت سر
پزشکان برای تشخیص نوع خاصی از بیماری به نام سرگیجه وضعیتی حملهای خوشخیم از این تست استفاده میکنند. افراد مبتلا به این عارضه احساس گیجی همراه با چرخش اتاق را دارند. مانور دیکسهالپایک یک سری حرکات است که فرد انجام میدهد و پزشک پاسخ فرد را مشاهده میکند.
پوسچروگرافی
پوسچروگرافی یک آزمون تعادل پیشرفته است، آنالیزهای فیزیولوژیکی که موقعیت بدن، تعادل و حس تعادل را ارزیابی می کند. فرد با پاهای برهنه خود روی یک سکو می ایستید و سعی می کنید تعادل خود را در شرایط مختلف حفظ کند.
تست صندلی چرخشی
در طول این آزمون فرد روی یک صندلی کنترل شده با کامپیوتر می نشینید که بسیار آهسته در یک دایره کامل حرکت می کند. در سرعت های بیشتر، در یک قوس بسیار کوچک به جلو و عقب حرکت می کند.
علاوه بر این، ممکن است آزمایش خون برای بررسی عفونت و سایر آزمایشات برای بررسی سلامت قلب و عروق خونی به فرد داده شود.
درمان سرگیجه
این عارضه اغلب بدون درمان بهبود می یابد. در عرض چند هفته، بدن معمولاً با هر چیزی که باعث ایجاد آن شده سازگار می شود. پزشک درمان مناسب را براساس علت ایجاد بیماری و علائم موجود تجویز می کند. درمان شامل داروها و تمرینات تعادلی باشد. حتی اگر دلیلی برای این بیماری پیدا نشود یا علائم ادامه یابد، داروهای تجویزی و سایر درمانها ممکن است علائم را قابل کنترلتر کنند. درمان سرگیجه بر علت اصلی تمرکز دارد. در بیشتر موارد، درمان های خانگی و درمان های پزشکی می توانند علت سرگیجه را کنترل کنند. به عنوان مثال:
- مشکلات گوش داخلی با داروها و تمرینات خانگی که می تواند به کنترل تعادل کمک کند، کنترل می شود.
- سرگیجه موضعی خوش خیم(BPV) را می توان با مانورهایی که می تواند به کاهش علائم کمک کند، برطرف کرد. جراحی یک گزینه برای بیمارانی است که BPV آنها به طور دیگری کنترل نمی شود.
- بیماری منیر با رژیم غذایی سالم کم نمک، تزریق های گاه به گاه یا جراحی گوش درمان می شود.
- میگرن با داروها و تغییرات سبک زندگی قابل کنترل است.
- داروها و تکنیک های کاهش اضطراب می توانند به اختلالات اضطرابی کمک کنند.
- زمانی که سرگیجه ناشی از ورزش زیاد، گرما یا کم آبی بدن باشد، نوشیدن مایعات زیاد می تواند کمک کند.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه شود؟
در صورت ادامه حملات مکرر سرگیجه، باید با پزشک خود تماس بگیرید. همچنین در صورت بروز سرگیجه ناگهانی همراه با موارد زیر باید فوراً به پزشک خود اطلاع دهید:
- ضربه به سر
- سردرد
- گردن درد
- تب بالا
- تاری دید
- از دست دادن شنوایی
- مشکل در صحبت کردن
- بی حسی یا سوزن سوزن شدن
- افتادگی چشم یا دهان
- از دست دادن هوشیاری
- درد قفسه سینه
- استفراغ مداوم
این علائم می تواند نشان دهنده یک مشکل جدی سلامتی باشد، بنابراین مهم است که در اسرع وقت به دنبال مراقبت های پزشکی باشید.
کلام پایانی
اکثر موارد سرگیجه پس از درمان علت زمینه ای خود به خود برطرف می شوند. در موارد نادر، این عارضه می تواند نشانه یک مشکل جدی تری برای سلامتی باشد.زمانی که سرگیجه باعث غش یا از دست دادن تعادل شود، ممکن است عوارضی ایجاد کند. سرگیجه به ویژه زمانی که شخصی در حال رانندگی یا کار با ماشین آلات سنگین است خطرناک است. اگر دچار سرگیجه شدید، فوراً رانندگی را متوقف کنید یا مکان امنی را پیدا کنید تا خود را ثابت نگه دارید تا زمانی که برطرف شود.
منابع نوشته
https://www.healthline.com/health/dizziness#outlook
https://www.webmd.com/brain/dizziness-vertigo
https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/dizziness/diagnosis-treatment/drc-20371792