نحوه انجام ماساژ برای رفع یبوست
ماساژهای منظم شکمی با کمک به آزادسازی گاز و مواد زائد می‌تواند به رفع یبوست و نیز درمان بیماری‌های زمینه‌ای یا همراه کمک کند. به‌عنوان‌مثال، ماساژ منظم با کمک به کاهش استرس می‌تواند دردهای مرتبط با سندرم رودۀ تحریک‌پذیر را کاهش دهد.
انجام ماساژ به‌منظور رفع یبوست در خانه و بدون نیاز به تجهیزات خاص امکان‌پذیر و شامل اعمال فشار ملایم بر عضلات و اندام‌های دخیل در دفع مواد زائد است. برای سهولت انجام این ماساژها می‌توان از روغن‌های کرچک، آرگان یا نارگیل استفاده کرد.
هرچند هیچ دلیل قطعی مبنی بر تأثیر ماساژ در درمان یبوست وجود ندارد اما برخی شواهد حاکی از تأثیر ماساژ در تسکین درد است. انجام ماساژ به‌طورکلی خطرناک نیست و صرف‌نظر از درمان یبوست می‌تواند موجب تسکین درد و بهبودی شوند، ازاین‌رو ارزش امتحان کردن را دارد.
این مقاله به بررسی تکنیک‌های ماساژ مؤثر در رفع یبوست و نحوۀ انجام آن‌ها می‌پردازد.
یبوست چیست؟
یبوست هنگامی رخ می‌دهد که میزان حرکات روده کم شده (کمتر از سه بار در هفته) و یا دفع دشوار و دردناک باشد. علائم یبوست ممکن است در افراد متفاوت باشد و کاهش حرکات روده می‌تواند چندین هفته یا بیشتر ادامه یابد. گاهی نیز ممکن است مدفوع سفت و خشک باشد. یبوست یکی از رایج‌ترین مشکلات گوارشی در ایالات‌متحده است. طبق گزارشات موسسۀ ملی دیابت و بیماری‌های گوارشی آمریکا به‌طور تقریبی از هر 100 نفر فرد بالغ، 16 نفر علائم یبوست را تجربه می‌کنند.
آیا ماساژ می‌تواند باعث تسکین یبوست شود؟
ماساژ شکمی می‌تواند به رفع یبوست کمک کند. مطالعات کوچک از کاربرد ماساژ درمانی برای کمک به رفع این بیماری پشتیبانی می‌کند. برخی از انواع روش‌های ماساژ می‌توانند در رفع یبوست و تقویت حرکات روده مفید باشند. این موارد معمولاً در حالت خوابیده انجام می‌شوند. یکی از روش‌های رایج شامل قرار دادن کف دست بر روی شکم و سپس ایجاد حرکات کوچک، دایره‌ای و در جهت عقربه‌های ساعت در اطراف ناف است. در حین حرکت می‌توانید این دایره‌ها را گسترده کنید تا ماساژ کل شکم را پوشش دهد. در ادامه به انواع مختلف ماساژ و تأثیرات آن در رفع یبوست اشاره خواهیم کرد.
ماساژ شکمی برای رفع یبوست
برخی شواهد حاکی از تأثیرات مثبت ماساژ شکمی در تسکین علائم و درمان یبوست مزمن است. محققان در یک طرح تحقیقاتی دریافتند که انجام ماساژهای شکمی در رفع یبوست نتایج مطلوبی را به دنبال داشته است. ماساژ شکمی حرکات روده را افزایش می‌دهد و موجب کاهش زمان انتقال روده بزرگ و درد و ناراحتی می‌شود.
نحوۀ انجام ماساژ شکمی
برای انجام ماساژ شکمی:
1. به پشت دراز بکشید، زانوها را خم کرده و کف پاها را روی زمین قرار دهید.
2. ماساژ را از سمت راست و پایین شکم نزدیک استخوان لگن شروع کنید و با فشار ملایم در جهت عقربه‌های ساعت فشار وارد کنید، به همین صورت تا قفسۀ سینه ادامه دهید.
3. دست‌ها را به سمت چپ حرکت دهید، در همین حالت به سمت پایین استخوان مفصل ران پیش بروید و سپس به بالا به سمت ناف برگردید.
4. مراحل را در صورت لزوم تکرار کنید.
ماساژ روده بزرگ برای یبوست
هرچند افراد ممکن است تشابهاتی میان ماساژ روده بزرگ و ماساژ شکمی یافته باشند، اما به نظر می‌رسد تفاوت اصلی این دو ماساژ در میزان فشار واردشده باشد. بر طبق ادعای پزشکان، ماساژ رودۀ‌بزرگ یک روش شکمی عمیق برای تحریک اندام‌ها به‌منظور رهاسازی گاز و فشار است. بااین‌حال در حال حاضر شواهد محکمی برای اثبات این ادعا وجود ندارد.
نحوه انجام ماساژ رودۀ بزرگ
ماساژ رودۀ بزرگ شبیه ماساژ شکمی است. برای انجام این روش:
1. به پشت بخوابید و زانوها را خم کرده و پاها را روی زمین قرار دهید.
2. با استفاده از نوک انگشتان به سمت چپ فشار وارد کنید، دست‌ها را از قفسۀ سینه به سمت پایین در جهت استخوان لگن پیش ببرید.
3. سپس از سمت راست شروع کرده و نوک انگشتان را به سمت چپ و در زیر قفسۀ سینه و سپس به سمت پایین در جهت استخوان لگن پیش ببرید.
4- درنهایت در سمت راست معده، از ناف به سمت قفسۀ سینه ماساژ دهید، سپس دست‌ها را به جهت دیگر برده و دوباره در جهت استخوان لگن پایین بروید.
5- این مراحل را 15 -10 مرتبه تکرار کنید.
انواع دیگر ماساژ برای رفع یبوست
ماساژ سایر نواحی بدن نیز می‌تواند به رفع یبوست کمک کند. این ماساژها را می‌توان به‌تنهایی یا ترکیب با سایر ماساژها به کار برد. در زیر به برخی از این تکنیک‌ها اشاره شده است.
نحوه انجام ماساژ برای رفع یبوست : ماساژ پشت
هرچند مطالعات صورت گرفته در این زمینه محدود است، اما طبق توصیه‌های انستیتو مراقبت‌های بهداشتی، ماهیت به‌هم‌پیوستۀ عضلات کمر و روده بزرگ به معنای تأثیر ماساژ پشت در رفع یبوست است. هرچند در حال حاضر هیچ مطالعه‌ای به‌طور خاص به بررسی این اثر نپرداخته است، اما بعید به نظر می‌رسد که ماساژ کمر آسیبی به بدن وارد کند و حتی در مواردی می‌تواند در ایجاد آرامش مؤثر باشد.
نحوه انجام ماساژ برای رفع یبوست : ماساژ پا (رفلکسولوژی)
در یک مطالعه در سال 2003 راجع به رفلکسولوژی محققان دریافتند که ماساژ پا در رفع یبوست کودکانی دریافت‌کننده تا حدی مؤثر واقع شد؛ مانند سایر تحقیقات، تحقیق در این زمینه نیز اندک بود و تنها بر روی 50 شرکت‌کننده انجام شد، به این معنی که این نتایج ممکن است برای همه گروه‌های سنی یا افراد یکسان نباشد. کمی قبل‌تر محققان اثرات رفلکسولوژی را بر روی 60 بزرگ‌سال مسن مورد ارزیابی قرار دادند و مانند مطالعۀ کودکان به نتایج مثبتی دست یافتند.
نحوۀ انجام ماساژ پا
برای انجام ماساژ پا:
1. در یک وضعیت راحت بنشینید و پا را روی زانوی مقابل قرار دهید طوری که به‌راحتی بتوانید پایین پای خود را لمس کنند.
2. از وسط پاشنۀ پا شروع کنید، با انگشت شست ماساژ دهید و به سمت بخش بیرونی پیش بروید.
3. فشار را در این بخش پا ادامه دهید، انگشت شست را به سمت میانۀ پا حرکت دهید.
4. پا را جابجا کنید و از وسط پا از داخل به سمت بخش بیرونی به‌آرامی فشار وارد کنید.
5. انگشت شست را به سمت پاشنه پیش برده و با ماساژ دادن بخش داخلی پا، کار را به پایان برسانید.
ماساژ پرینه یا شرمگاهی
ماساژ پرینه از ایجاد فشار بین واژن یا بیضه و مقعد برای کمک به رفع یبوست استفاده می‌کند. مطالعۀ صورت گرفته در سال 2014 بر روی 100 فرد بالغ حاکی از تأثیرات مثبت ماساژ پرینه در رفع یبوست و بهبود کیفیت زندگی شرکت‌کنندگان بود.
برای انجام ماساژ پرینه:
1. از دو انگشت اول برای اعمال فشار بین مقعد و بیضه یا واژن استفاده کنید
2. به سمت مقعد فشار وارد کنید
3. فشار دهید، رها کنید و این عمل را چندین مرتبه تکرار کنید
نکاتی برای رفع یبوست
روش‌های مختلفی برای کاهش یبوست به همراه یا به‌جای ماساژ درمانی وجود دارد. برخی از این روش‌های درمانی عبارت‌اند از:
- مصرف آب فراوان
- افزایش تمرینات ورزشی
- مصرف فیبر غذایی بیشتر
- استفاده از مسهل‌های اسمزی که آب را به درون روده می‌کشند.
چه موقع به پزشک مراجعه کنیم؟
رفع یبوست در طی چند هفته از طریق درمان‌های خانگی یا تغییر رژیم غذایی مستلزم مراجعه به پزشک نخواهد بود. چنانچه علائم زندگی روزمرۀ فرد را تحت تأثیر قرار دهد و یا نگران وضعیت خود باشد، لازم است با پزشک مشورت کند.
سخن پایانی مقاله نحوه انجام ماساژ برای رفع یبوست
یبوست یک مسئله رایج است که اغلب با تغییر سبک زندگی و استفاده از داروهای بدون نسخه برطرف می‌شود. تکنیک‌های ماساژ می‌تواند به رفع یبوست کمک کنند اما ممکن است برای تمامی افراد مفید نباشد. در صورت تداوم علائم با پزشک خود در مورد سایر گزینه‌های درمانی صحبت کنید.
منابع نوشته :
https://www.healthline.com/health/massage-for-constipation-relief
https://www.verywellhealth.com/abdominal-massage-for-constipation-relief-4064670
