چرا باید تخت خواب خود را مرتب کنیم؟
مردم دو نوع هستند، آن‌هایی که رختخواب‌شان را مرتب می‌کنند و آن‌هایی که آن را نامرتب رها می‌کنند، اما اغلب افراد، عقاید محکمی درباره مزایای نسبی این تشریفات صبحگاهی دارند. برخی افراد بدون مرتب‌کردن تخت خوابشان خانه را ترک می‌کنند. برخی دیگر آن را مرتب می‌کنند، بدون اینکه حتی به علت آن فکر کنند – یا حتی متوجه کاری که انجام می‌دهند، باشند. برخی نیز مرتب کردن تخت خواب را نشانه‌ای از تسلیم بیش‌ازحد یا عدم شخصیت می‌دانند – و به تختخواب نامرتب‌شان افتخار می‌کنند. برخی نیز مدعی‌اند که عادت به مرتب‌کردن رختخواب می‌تواند جهانی را به‌خصوص درزمینۀ سلامت روان متحول کند.
مطالعات نشان می‌دهد که بیشتر افراد بستر خود را مرتب می‌کنند. در حقیقت، طبق نظرسنجی بنیاد ملی خواب، حدود 70٪ غربی‌ها هر روز تختخواب خود را مرتب می‌کنند. به نظر می‌رسد عواملی نظیر سن و سبک زندگی نیز در تعیین میزان مقید‌بودن افراد به این تشریفات اتاق‌خواب نقش دارند. بر طبق یک نظرسنجی، افراد بالای 40 سال و افرادی که روابط عاشقانه‌ای با شریک زندگی خود دارند، نیز غالباً رختخواب خود را مرتب می‌کنند.
در ادامه نگاهی به این نظریه‌ها و مطالعات صورت گرفته درزمینۀ اثرات مرتب‌کردن تختخواب بر سلامت روان می‌اندازیم.
مرتب کردن تخت خواب :
آیا مرتب کردن تخت خواب چیزی فراتر از نظم دادن به محیط یا ایجاد حس احترام در والدین است؟ بسیاری از افراد ازجمله ویلیام مک ریون، رئیس سابق دانشگاه تگزاس بر این باورند که هست. حتی مک ریون کتابی راجع به مزایای این تشریفات صبحگاهی بر سلامت روان، با عنوان تخت خود را مرتب کن: امور کوچک می‌توانند زندگی شما… و شاید جهان را متحول کنند، نوشته است.
مک ریون در این کتاب، معتقد است که مرتب کردن تخت خواب در هنگام صبح، شما را برای رسیدن به موفقیت آماده می‌کند. به عقیدۀ او، این کار ساده باعث می‌شود که صبح خود را با یک موفقیت کوچک آغاز کنید که محرکی برای سایر موفقیت‌ها در طول روز است.
در زیر، به بررسی سایر مزایای احتمالی گنجاندن چند دقیقه زمان در برنامۀ روزانه برای این عمل صبحگاهی می‌پردازیم. از خواب بهتر، استرس کمتر و دیدگاه روشن‌تر گرفته تا ذهن سازمان‌یافته‌تر، مزایای احتمالی مرتب کردن تخت خواب بر بهداشت روان می‌تواند شما را متحیر کند.
چرا باید تخت خود را مرتب کنیم؟
ازنظر برخی افراد، مرتب کردن تخت خواب ، وقت تلف کردن است. بااین‌حال، برای بسیاری نیز، مرتب‌کردن تختخواب چیزی فراتر از یک عمل خسته‌کننده و یا مرتب نگه‌داشتن اتاق است. ازنظر این افراد این کار، روشی برای شروع یک صبح منظم و هدفمند است که به عملکرد و بهره‌وری بهتر آن روز کمک می‌کند.
مرتب‌کردن تختخواب در حقیقت تعیین هدف برای انجام امور کوچک است که محرک زندگی منظم، متفکرانه، مسئولیت‌پذیر، متعادل و موفق است. برخی افراد علاوه بر اثرات مرتب‌کردن تختخواب بر موفقیت‌های روزمره، معتقدند که این کار را موجب ایجاد و حفظ آرامش می‌شود.
مزایای احتمالی
هرچند تحقیقات علمی صورت گرفته درزمینۀ اثرات مرتب‌کردن تختخواب بسیار ناچیز است، شواهد بسیار حاکی از مزایای قابل‌توجه این کار بر سلامت روان است. برخی از این مزایا عبارت‌اند از:
- احساس موفقیت
- احساس آرامش
- خواب بهتر
- افزایش نظم
- تمرکز بهتر
- کاهش و مدیریت استرس
هرچند بسیاری از این مزایای احتمالی بر اساس تجربه‌های عموم است، شواهد برگرفته از مطالعات مختلف نیز مهر تائیدی بر این ادعاهاست. نتایج این تحقیقات حاکی از ارتباط آشکار میان زندگی و کار در محیط‌های منظم و مرتب با تمرکز بهتر، مهارت‌های هدفمند، بهره‌وری و کاهش استرس است. در حقیقت یک خانه یا محیط مرتب در ایجاد ذهن سازمان‌یافته‌تر مؤثر است.
زندگی در یک خانۀ نامرتب، موجب کاهش عملکرد اجرایی، تنظیم عاطفی، کنترل استرس و بهداشت روان می‌گردد. علاوه بر این، به‌هم‌ریختگی موجب اختلال در پردازش اطلاعات می‌شوند. از طرف دیگر زندگی در محیط‌های مرتب به‌خصوص برای افراد مسن، باعث بهبود یا حفظ عملکرد مغز و افزایش کیفیت زندگی می‌شود.
بر طبق نتایج یک مطالعه درزمینۀ بهداشت فردی، توانایی کنترل تکانه در افراد منظم بیشتر از افراد نامنظم است، این افراد وظیفه‌شناس‌تر، هدفمندتر و به آداب‌و‌رسوم و پیروی از هنجارهای اجتماعی پایبندتر هستند.
همچنین بر طبق برخی شواهد، چگونگی محیط (و نظم نسبی آن) بر توان یادگیری و تعامل با دیگران و نیز احساس رفاه عمومی تأثیر می‌گذارد.
تأثیر مرتب‌کردن تختخواب بر خواب
یکی دیگر از دلایل تأکید بر مرتب‌کردن تختخواب، تأثیر آن بر خواب راحت و بهتر در شب است. ازآنجاکه حدود 40 میلیون آمریکایی دچار اختلال خواب هستند و میلیون‌ها نفر خوابی کمتر از حد استاندارد دارند، پرداختن به مزایای مرتب‌کردن تختخواب علاوه بر مسائل زیبایی‌شناختی، ارتباط مستقیمی با سلامت عمومی دارد.
خواب کم موجب افزایش شانس ابتلا به بیماری‌های قلبی، فشارخون بالا و حتی مرگ می‌شود. بر طبق برخی تحقیقات، کمبود خواب اثرات منفی بر روحیه و خلق‌وخو، توانایی حل مسئله، تفکر، واکنش سریع و خلاقیت فرد دارد.
هر عامل مختل‌کنندۀ خواب ازجمله سروصدا، نور، استرس و آشفتگی، می‌تواند بر داشتن خواب سالم تأثیر بگذارد؛ بنابراین، خوابیدن ذدر اتاق‌خواب به هم ریخته و تخت نامرتب نیز می‌تواند موجب اختلال خواب شود.
معایب احتمالی
آیا مرتب‌کردن تختخواب ممکن است دارای تأثیرات منفی باشد؟ برخی از افراد تختخواب نامرتب را با روحیۀ آزادتر و ارتباط احتمالی آن با خلاقیت مرتبط می‌دانند. برخی نیز مدعی تأثیر محیط‌های شلوغ و نامرتب بر افزایش تفکر خلاق هستند.
درنهایت عدم تمایل به مرتب‌کردن تختخواب، نشان از پایان جهان نیست و قرار نیست انجام آن، زندگی‌تان را کاملاً متحول سازد. بااین‌حال، همان‌طور که قبلاً اشاره شد، به نظر می‌رسد مزایای فراوانی به‌خصوص درزمینۀ سلامت روان، بهره‌وری و عادت‌های خواب برای افراد مصمم به انجام این آیین صبحگاهی وجود داشته باشد.
نکاتی برای مرتب‌کردن تخت خواب
چنانچه مایلید می‌توانید از همین فردا اقدام به مرتب‌کردن تختخوابتان کنید. گنجاندن این عمل در برنامه روزانه به‌مرور آن را تبدیل به یک عادت مانند بستن کمربند ایمنی یا مسواک زدن می‌کند.
تحقیقات نشان می‌دهد که داشتن عادت‌های مفید، تأثیرات عمیقی بر بسیاری از جنبه‌های زندگی، ازجمله سلامت جسم و روان دارد. ایجاد عادت‌هایی مانند مرتب‌کردن تختخواب می‌تواند در برنامه‌ریزی سالم و بسیاری از زمینه‌ها ازجمله عملکرد اجرایی، تنظیم عاطفی، بهره‌وری و خواب موثر باشد.
مرتب‌کردن یا نکردن تخت خواب یک تصمیم کاملاً شخصی است. در اینجا هیچ گزینۀ درست و غلطی وجود ندارد، بنابراین کاری را انجام دهید که انجام آن احساس بهتری در شما ایجاد می‌کند.
بااین‌حال شواهد مبتنی بر تحقیقات، اشاره بر ارتباط میان مرتب‌کردن محیط خواب با ذهن پاک، بهبود سلامت روان و خواب بهتر در شب دارد، بنابراین چنانچه این مسئله فکر شما را به خود درگیر کرده، مطمئن باشید که این کار ارزش امتحان کردن را دارد.
