اختلالات سردرد شامل دو گروه سردردهای اولیه و سردردهای ثانویه هستند. سردردهای اولیه علل آشکاری ندارند اما سردردهای ثانویه دارای علل قابل‌شناسایی هستند. میگرن ازجمله سردردهای اولیه است.
این بیماری یکی از متداول‌ترین انواع سردرد و یکی از ناتوان‌کننده‌ترین اختلالات مزمن است که تمام ابعاد زندگی، شخصی، اجتماعی و کاری بیمار را تحت تأثیر قرار می‌دهد.
درد میگرن اغلب به‌صورت شدید، یک‌طرفه و ضربان دار است.
علائم :
- سرگیجه
- تهوع
- استفراغ
- بی‌اشتهایی
- اختلالات بینایی و بویایی
- در هنگام حمله میگرن عدم تحمل نور به وجود می‌آید.
- اختلالات بلع، پرخوابی، خمیازه، اختلالات تمرکز، تشنگی، یبوست، اسهال و افزایش ادرار از دیگر علائم عصبی میگرن هستند.
حمله سردرد میگرن بین 4 تا 72 ساعت طول می‌کشد.
حملات با شدت و دفعات متفاوت رخ می‌دهد. اگر بیمار هرروز دچار حملات شود دارای میگرن مزمن است.
ده تا دوازده درصد از جمعیت جهان از این بیماری رنج می‌برند و اکثر مبتلایان به این اختلال زنان هستند. میگرن در هر سنی می‌تواند رخ دهد اما در سنین بلوغ و میان‌سالی شایع‌تر است. وراثت یکی از عوامل این بیماری در اعضای یک خانواده است.
افراد مبتلابه این بیماری به انواع محرک‌های داخلی و محیطی مانند تغییرات هورمونی، رژیم غذایی، تغییرات زیست‌محیطی، محرک‌های حسی و استرس حساس هستند.
ازجمله عوامل تحریک‌کننده سردرد میگرن می‌توان موارد زیر را نام برد:
- قرار گرفتن در معرض نور مانند نور خورشید
- قرار گرفتن در محیط پر سروصدا
- وزش باد
- گرسنگی و تشنگی
- مصرف مشروبات الکی و قهوه، پنیر، ماست، بستنی، غذاهای سرخ‌شده، گوشت‌های فراوری‌شده مانند سوسیس و هات‌داگ، پرتقال و گریپ‌فروت
- استعمال دخانیات
- اختلالات خواب مانند کم‌خوابی یا پرخوابی
- خستگی به‌خصوص در روزهای آخر هفته
- مصرف برخی داروها خستگی، استرس و مشکلات عاطفی
- اختلالات هورمونی مانند دوران قاعدگی در زنان که به علت نوسانات هورمون استروژن است
انواع میگرن
بر اساس معیارهای انجمن بین‌المللی سردرد، این بیماری به دو گروه طبقه‌بندی می‌شود:
- میگرن همراه با اورا (MA)
- میگرن بدون اورا (MO)
اورا (aura) نوعی اختلالات گذرای دیداری، حسی، زبانی یا حرکتی است که نشان می‌دهد سردرد به‌زودی شروع خواهد شد. یک سوم از افراد مبتلا به بیماری، قبل از درد دچار اورا می‌شوند.
اورای میگرن دارای علائم عصبی کانونی است که قبل یا همراه با حمله رخ می‌دهد. علائم اورای بین 5 تا 60 دقیقه طول می‌کشند. شایع‌ترین علائم اورای اختلال بینایی است که به‌صورت جرقه‌های چشمک‌زن، خطوط و اشکال هندسی ساده مانند خطوط زیگزاک، الگوهای قوسی و لکه‌های بینای بروز می‌کند. در موارد نادر نیز اشکال و اشیا بزرگ‌تر یا دورتر از آن چیزی که هستند دیده می‌شوند. اختلالات حسی نیز در 30 درصد اورای میگرن رخ می‌دهد و به‌صورت احساس بی‌حسی، مورمور و سوزن شدن در دست و صورت است. اختلالات تکلمی مانند انقطاع کلام نیز در اورا با احتمال شیوع کمتر نسبت به اختلالات حسی و بینایی وجود دارد.
اختلالات همراه با میگرن
میگرن می‌تواند با اختلالت متعددی همراه باشد. شناخت اختلالات همراه با میگرن در تشخیص و درمان بیماری میگرنی مفید است، همچنین وقوع هم‌زمان دو بیماری نشانه‌ای از وجود دو بیماری در فرد است.
بیماری میگرن خطر ابتلا به سکته مغزی، صرع، سکته قلبی، آلرژی، مشکات گوارشی را افزایش می‌دهد. ارتباط بین میگرن و بیماری‌های روانی به‌صورت احساس وسواس، اضطراب، هراس، انزوا، افسردگی، ناراحتی و افکار خودکشی در مبتلایان به سردرد میگرن به‌خصوص میگرن مزمن وجود دارد. شیوع علائم روان‌شناختی در افراد میگرنی دو و نیم برابر افراد سالم است.
درمان سردردهای میگرن
برای درمان میگرن لازم است شدت و میزان اثرگذاری میگرن بر توانایی‌های شخص بیمار بررسی شود، تغییرات مؤثر در شیوه زندگی هم‌زمان با مصرف دارو بر درمان میگرن اثرگذار است.
اقدامات غیر دارویی درمان میگرن
- تغییر رژیم غذایی
- برنامه خواب منظم
- برنامه ورزشی منظم
- ورزش‌های ایروبیک
- یوگا
- تمرین برای کنترل استرس و تمدد اعصاب
اقدامات دارویی درمان میگرن
- داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی مانند آسپرین، ایبوپروفن، کتوپروفن
- آگونیست‌های گیرنده سرتونین
- آنتاگونیست‌های گیرنده دوپامین جهت درمان میگرن
- داروهای تسکین‌دهنده درد
