پروبیوتیک ها :
پروبیوتیک ها باکتریهای زنده و مخمرهایی هستند که برای بدن شما بهویژه دستگاه گوارش مفید هستند. بدن شما مملو از باکتری است، هم خوب و هم بد. میکروبهایی در بدن هستند که باعث بیماری میشوند، اماپروبیوتیک ها اغلب باکتریهای “خوب” یا “مفید” خوانده میشوند؛ زیرا به سلامت روده کمک میکنند.
پروبیوتیک ها، غذاها یا مکملهایی حاوی میکروارگانیسمهای زنده هستند که برای حفظ یا بهبود باکتریهای خوب (میکرو فلورای طبیعی) در بدن طراحی شدهاند.
آنها در غذاهایی مانند ماست و کلم ترش وجود دارند. همچنین پروبیوتیک ها به برخی غذاها اضافه میشوند و بهعنوان مکملهای غذایی نیز در دسترس هستند.
میکروبهای های مفید در کجای بدن زندگی میکنند؟
گرچه متداولترین مکان مرتبط با میکروبهای مفید در روده و عمدتاً روده بزرگ است، اما شما چندین مکان مانند داخل و روی بدن خود دارید که میکروبهای خوب بدن شما آنجا هستند.
این مکانها شامل موارد زیر هستند:
- روده
- دهان
- واژن
- مجاری ادراری
- پوست
- ریهها
انواع پروبیوتیک ها
بسیاری از انواع باکتریها بهعنوان پروبیوتیک طبقهبندی میشوند. همه آنها مزایای مختلفی دارند، اما بیشتر آنها از دو گروه ناشی میشوند.
- لاکتوباسیلوس: این نوع پروبیوتیک ممکن است رایجترین پروبیوتیک باشد. این یکی از مواردی است که در ماست و سایر غذاهای تخمیر شده وجود دارد. آنها میتوانند به بهبود اسهال کمک کنند و ممکن است برای افرادی که نمیتوانند لاکتوز (قند شیر) را هضم کنند، مناسب باشند.
- بیفیدوباکتریوم: میتوانید آن را در برخی از محصولات لبنی پیدا کنید. این نوع پروبیوتیک ممکن است به کاهش علائم سندرم روده تحریکپذیر (IBS) و برخی بیماریهای دیگر کمک کند.
- ساکارومیس بولاردی: مخمری است که در پروبیوتیک ها یافت میشود. به نظر میرسد برای مقابله با اسهال و سایر مشکلات گوارشی مفید باشد.
پروبیوتیک ها چگونه کار میکنند؟
همانطور که گفته شد، انسان ها هم باکتری های خوب و هم بد در بدن خود دارند. مکمل های پروبیوتیک راهی برای افزودن باکتری های خوب به بدن شما هستند .وظیفه اصلی پروبیوتیک ها یا باکتریهای خوب حفظ تعادل در بدن شما است. هنگامیکه بیمار هستید، باکتریهای بد وارد بدن شما میشوند و تعداد آنها افزایش مییابد. این موضوع بدن شما را از تعادل خارج میکند. باکتریهای خوب برای مقابله با باکتریهای بد و بازگرداندن تعادل بدن فعالیت میکنند و باعث میشوند احساس بهتری داشته باشید. همچنین با پشتیبانی از عملکرد ایمنی بدن و کنترل التهاب ، شما را سالم نگه میدارند.
انواع خاصی از باکتریهای خوب میتوانند کارهای زیر را انجام دهند:
- به بدن کمک کنند تا غذا را هضم کند.
- باکتریهای بد را خارج کند و شما بیمار نمی شوید.
- برای جلوگیری از ورود باکتریهای بدی که ممکن است از طریق غذا یا نوشیدنی به خون شما وارد شده باشد، به سلولهای رودهای کمک میکند.
- کمک به تجزیه و جذب داروها
عمل متعادلسازی بهطور طبیعی و تماموقت در بدن شما اتفاق میافتد. درواقع برای تحقق آن نیازی به مصرف مکملهای پروبیوتیک نیست. باکتریهای خوب بخشی طبیعی از بدن شما هستند. داشتن یک رژیم غذایی متعادل روزانه و غنی از فیبر به حفظ تعداد باکتریهای خوب در سطح مناسب کمک میکند.
آیا میتوان از پروبیوتیک ها برای کمک به درمان برخی بیماریها استفاده کرد؟
در حال حاضر تحقیقات زیادی پیرامون اینکه پروبیوتیک ها چه فایده ای برای بدن شما دارند در حال انجام است. حتی اگر نتایج احتمالی مثبت زیادی وجود داشته باشد، محققان هنوز در تلاشاند تا پاسخ قطعی در مورد چگونگی کمک پروبیوتیک ها در شرایط مختلف پیدا کنند.
بااینحال، برخی از بیماریها هستند که ممکن است پروبیوتیک ها به بهبود آنها کمک کند. این موضوع میتواند در افراد متفاوت باشد به این معنی که آنچه برای یک شخص مفید است ممکن است برای دیگری کارساز نباشد. اینها همچنین میتوانند بر اساس پروبیوتیک خاصی که مصرف میشود متفاوت باشند.
کمک به بهبود برخی بیماری ها با مصرف پروبیوتیک:
- اسهال ناشی از آنتیبیوتیکها و عفونت
- یبوست
- بیماری التهابی روده (IBD)
- سندرم روده تحریکپذیر (IBS)
- عفونتهای مخمری
- عفونتهای دستگاه ادراری
- بیماری لثه
- عدم تحمل لاکتوز
- اگزما (درماتیت آتوپیک)
- عفونتهای دستگاه تنفسی فوقانی مانند عفونت گوش، سرماخوردگی، سینوزیت
- سپسیس بهویژه در نوزادان
چگونه مکمل پروبیوتیک مصرف کنم؟
روشهای مختلفی وجود دارد که میتوانید مکمل پروبیوتیک مصرف کنید. آنها در انواع مختلف ازجمله موارد زیر وجود دارند:
- برخی از مواد غذایی
- نوشیدنی
- کپسول یا قرص
- پودرها
- مایعات
مسائلی که باید از آنها آگاهی داشت
- اگر قصد دارید پروبیوتیک را مصرف کنید، چند مسئله وجود دارد که باید از آنها آگاه باشید. پروبیوتیک ها معمولاً بهجای دارو یا بهعنوان دارو طبقهبندی میشوند.
- به دلیل نحوه تنظیم پروبیوتیک ها، ما همیشه نمیتوانیم مطمئن باشیم که این محصولاتی که از فروشگاهها خریداری می کنیم در واقع حاوی باکتریهایی است که بر روی برچسب مواد غذایی ذکرشده، حاوی باکتریهای کافی برای تأثیرگذاری است و آیا باکتری قادر است بهاندازه کافی زنده بماند تا به روده برسد یا خیر.
- انواع مختلفی از پروبیوتیک ها وجود دارد که ممکن است اثرات متفاوتی بر بدن داشته باشد و در مورد بهترین انواع آن اطلاعات کمی در دست است.
- ممکن است نوع خاصی از پروبیوتیک را برای درمان یک مشکل پیدا کنید، اما این بدان معنا نیست که به مشکلات دیگری نیز کمک خواهد کرد، یا اینکه انواع دیگر پروبیوتیک نیز به همین ترتیب کار میکنند.
- احتمالاً تفاوت زیادی بین پروبیوتیک های دارویی وجود دارد؛ زیرا در آزمایشهای بالینی صورت گرفته نسبت به ماست و مکملهایی که در فروشگاهها هستند، داروها تأثیر بیشتری دارند.
نحوه استفاده ایمن از پروبوتیک ها
بهطورکلی، تصور میشود که غذاهای پروبیوتیک و مکملها برای اکثر افراد بیخطر است، هرچند برخی از افراد که مشکلات نقص سیستم ایمنی یا سایر بیماریهای جدی دارند، نباید آنها را مصرف کنند.
در بعضی موارد، عوارض جانبی خفیف ممکن است شامل ناراحتی معده، اسهال، گاز و نفخ در طی چند روز اول پس از شروع مصرف باشد. آنها همچنین ممکن است واکنشهای آلرژیک را تحریک کنند، در این صورت مصرف آنها را متوقف کنید و اگر مشکلی دارید با پزشک خود صحبت کنید.
چند پیشنهاد غذایی غنی از پروبیوتیک که میتوانید به رژیم غذایی خود اضافه کنید:
برای صبحانه:
- ماست
- دوغ
- نان ترش
برای ناهار:
- پنیر
- کامبوچا
- تمپه
برای یک میان وعده:
- ترشی تخمیر شده
برای شام:
- کلم ترش تخمیر شده
- کیمچی
- سوپ میسو
کلام آخر:
فواید درمانی پروبیوتیک های موجود در حال حاضر به طور قطعی اثبات نشده است. بااینحال، عوارض جانبی آنها نادر است و بیشتر بزرگسالانی که سالم هستند، میتوانند با خیال راحت غذاهای حاوی پروبیوتیک را به رژیم غذایی خود اضافه کنند. اطمینان حاصل کنید که هر بار که غذا میخورید یک وعده غذایی متعادل و سالم مصرف میکنید. اگرچه افزودن غذاهای غنی از پروبیوتیک به رژیم غذایی صدمهای به شما نمیزند، اما تعادل در مصرف آن از نکات کلیدی است. افزودن بیشازحد فقط یک مادهی مغذی به رژیم غذایی باعث میشود بدن از مزایای سایر ویتامینها بهرهمند نشود.
قبل از شروع مصرف هرگونه مکمل، حتماً با پزشک خود صحبت کنید. پزشک میتواند شما را در مسیر درست قرار دهد و در مورد اینکه بهترین پروبیوتیک، مقدار مناسب آن و اینکه چه زمانی آن را مصرف کنید، شما را راهنمایی کند.
منابع:
https://my.clevelandclinic.org/health/articles/14598-probiotics
https://www.mayoclinic.org/healthy-lifestyle/consumer-health/expert-answers/probiotics/faq-20058065
https://www.nhs.uk/conditions/probiotics/
https://www.webmd.com/digestive-disorders/what-are-probiotics