سرطان به طور کلی به رشد غیرطبیعی سلول‌های خون گفته می‌شود و سرطان خون نیز سرطانی است که در آن سلول‌های خونی در خون و مغز استخوان تحت تأثیر قرار می‌گیرند. این بیماری باعث رشد سریع و کنترل نشده سلول‌های خونی و مغز استخوان می‌شد. تفاوت انواع سرطان خون، تفاوت در سرعت پیشرفت بیماری و انواع سلول‌های آن است.
چهار نوع اصلی از سرطان خون وجود دارند که در ادامه به شرح آنها و گزینه‌های درمانی موجود خواهیم پرداخت. این انواع عبارت‌اند از: سرطان خون حاد لنفوسیتی (ALL)، لوسمی حاد میلوئیدی یا میلوژنی (AML)، سرطان خون لنفوسیتی مزمن (CLL)، لوسمی مزمن میلوئیدی یا میلوژنی (CML).
سرطان لنفاوی تنها بر لنفوسیتها، نوعی گلبول سفید خون، تأثیر می‌گذارد. سرطان خون میلوئیدی می‌تواند گلبول‌های سفید خون، گلبول‌های قرمز و پلاکتها را تحت تأثیر قرار دهد.
سرطان خون حاد لنفوسیتی (ALL)
مراد از حاد -Acute رشد سریع آن است. به این دلیل به آن لنفوسیتی می‌گویند که در گلبول‌های خونی توسعه‌نیافته به نام لنفوسیت تشکیل می‌شود. این بیماری از مغز استخوان شروع می‌گردد، جایی که سلول‌های بنیادی تولید شده به سلول‌های قرمز و سفید خون پلاکتها تبدیل می‌شود.
در یک فرد سالم مغز استخوان تا تولید کامل این سلول‌ها، سلول‌های بنیادی را آزاد نمی‌کند ولی در فرد بیمار، مغز استخوان مقادیر زیادی سلول نارس آزاد می‌کند.
انواع مختلفی از ALL وجود دارد و این زیرگروه‌ها در تعیین نوع درمان و طول آن تاثیر گذار خواهد بود. یکی از انواع سرطان خون از نوع ALL، B-cell ALL یا سلول B نامیده می‌شود که در کودکان شایع است. نوع دیگر آن T-cell ALL، یا سلول T نامیده می‌شود. در این نوع، بزرگ شدن تیموس، اندام جلوی لوله تنفسی، منجر به مشکلات تنفسی می‌شود. از آنجایی که همه انواع آن رشد سریعی دارد، باید سریعاً به پزشک مراجعه شود.
علت
تحقیقات 2020 نشان می‌دهد که هنوز علت این بیماری هنوز مشخص نیست. عواملی که در ایجاد آن می‌تواند دست داشته باشد عبارت‌اند از: بنزن، تابش یونیزه کننده، عفونت‌های ویروسی خاص و شیمی‌درمانی یا رادیوتراپی. اگرچه عوامل ژنتیکی می‌تواند در آن نقش داشته باشد ولی این بیماری ارثی نیست.
افراد تحت تأثیر
ALL شایع‌ترین نوع در بین کودکان است. خطر ابتلا به آن در کودکان زیر 5 سال بیشتر است و در بزرگسالان 50 سال به بالا نیز خطرات آن به آرامی افزایش می‌یابد.
علائم
علائم آن اختصاصی نیست و تشخیص آن اغلب دشوار است، از جمله علائم آن عرق شبانه، کبودی آسان، پوست رنگ‌پریده، تورم غدد لنفاوی، بیضه‌های بزرگ، کاهش وزن ناگهانی، خروجی ادرار کمک، تنفس دشوار، درد استخوان و ضعف است.
لوسمی حاد میلوئیدی یا میلوژنی (AML)
در این بیماری نسخه‌های غیرطبیعی پلاکت، گلبول‌های قرمز و گلبول‌های سفید خون به نام میلوبلاست تولید می‌شود و مراد از حاد، رشد سریع آن است. این سرطان در یکی از سلول‌های مغز استخوان که شامل میلوبلاستها، مونوبلاستها، اریتروبلاستها و مگاکاریوبلاستها می‌شود، به وجود می‌آید.
پزشکان AML را بر اساس این موارد دسته‌بندی می‌کنند: نوع سلول مغز استخوان که سرطان در آن شروع شده و بلوغ سلول‌ها را مختلف می‌کند، آیا سلول‌ها دستخوش تغییر در کروموزوم یا ژنتیک هستند، یا سرطان خون به درمان سرطان‌های قبلی مربوط می‌شود و در آخر آیا کودکان مبتلا به آن سندروم داون نیز دارند یا خیر.
علت آن
شایع‌ترین عامل این نوع سرطان از انواع سرطان خون، سندروم میلودیسپلاستیک است که بدن را از تولید سلول‌های خونی بازمی‌دارد. عوامل دیگری که خطر ابتلا به این نوع سرطان را افزایش می‌دهند عبارت‌اند از: کم‌خونی آپلاستیک، سندروم داون، سندروم بلوم که ژنتیکی است، قرار گرفتن در معرض اشعه، دود تنباکو، بنزن و تماس قبلی با شیمی‌درمانی.
افراد تحت تأثیر
مبتلایان به این نوع سرطان بیش از 45 سال دارند و این سرطانی شایع در بین بزرگسالان است، گرچه در مقایسه با سایر سرطان‌ها هنوز نادر است. همچنین این نوع سرطان، دومین نوع شایع سرطان در کودکان است.
علائم
علائم آن متفاوت و از جمله شامل کبودی آسان، خستگی، خونریزی مکرر بینی، عفونت‌های مکرر، تب، خونریزی لثه، کاهش وزن ناگهانی، تنگی تنفس و درد استخوان است.
همچنین بخوانید: آیا کباب کردن و خطر سرطان را افزایش می دهد؟
سرطان خون لنفوسیتی مزمن (CLL)
این نوع سرطان، شایع‌ترین شکل سرطان خون در میان بزرگسالان در ایالت متحده و سایر کشورهای غربی است. این نوع سرطان به دو حالت وجود دارد. در شکل اول به‌آرامی پیشرفت می‌کند و باعث می‌شود که مقادیر بالایی از لنفوسیت مشخصی داشته باشد، اما مقادیر اندکی از سلول‌های قرمز خون سالم، پلاکتها و نوتروفیل‌ها را داشته باشد. نوع دیگر آن به‌سرعت پیشرفت می‌کند و باعث کاهش قابل‌توجه سطح سلول‌های خونی سالم می‌شود.
در افراد مبتلا به CLL لنفوسیت‌های کاملاً تشکیل شده به نظر می‌رسند ولی در عمل در مقایسه با گلبول‌های سفید افراد سالم توانایی مبارزه با عفونت را ندارند. لنفوسیتها با سرعت کمتری تشکیل می‌شوند و در نتیجه افراد دیرتر به وجود این بیماری پی می‌برند.
علت آن عوامل ژنتیکی محتمل‌ترین علت هستند ولی موارد دیگر شامل قرارگیری در معرض تشعشع، مصرف دخانیات و قرار گرفتن در معرض بنزن است.
افراد تحت تأثیر
CLL در کودکان نادر است ولی در بزرگسالان 70 ساله یا بیشتر ایجاد می‌شود. با این حال می‌تواند در سنین کمتر نیز دیده شود.
علائم
این سرطان‌ها علائم اولیه اختصاصی ندارد ولی از جمله علائم آنها می‌تواند خستگی مفرط، عرق شبانه، اشتهای کم، کاهش ناگهانی وزن و تب بالایی که بیشتر از 2 هفته طول بکشد، باشد.
لوسمی مزمن میلوئیدی یا میلوژنی (CML)
CML نوعی لوسمی با رشد آهسته در مغز استخوان است. طبق گفته انجمن سرطان آمریکا، یک تغییر ژنتیکی در اشکال اولیه سلول‌های میلوئیدی می‌تواند منجر به ساخت سلول‌های CML شود. پس از تشکیل این سلول‌ها، این سلول‌ها رشد کرده، تقسیم شده و وارد خون شوند.
علت
CML به دلیل بازآرایی مواد ژنتیکی بین کروموزوم‌های 9 و 22 به وجود می‌آید. در بازآرایی ژنتیکی این سلول‌ها بخشی از ژن ABL1 کروموزوم 2 را با ژن BCR از کروموزوم 33 که کروموزوم فیلادلفیا نامیده می‌شود فیوز می‌کند. نتیجه این هم‌جوشی BCR-ABL1 نامیده می‌شود.
BCR-ABL1 پروتئینی تولید می‌کند که تقسیم سلولی را تقویت می‌کند و آپوپیوز، روند مرگ سلول به در سلول‌های غیرضروری وجود دارد، متوقف می‌سازد. درنتیجه سلول‌ها مدام تقسیم می‌شوند و تخریب نمی‌شوند. در نتیجه سلول‌ها غیرطبیعی شد کرده و سلول خونی سالم باقی نمی‌ماند.
افراد تحت تأثیر
این نوع سرطان معمولاً بزرگسالان را درگیر می‌کند. افراد 65 سال به بالا تقریباً نیمی از کسانی را که دچار این نوع سرطان هستند تشکیل می‌دهد.
علائم
علائم این سرطان هم مثل انواع سرطان خون اختصاصی و شناخته شده نیست ولی با این حال می‌تواند شامل ضعف، خستگی، عرق شبانه، احساس سیری بعد از خوردن مقدار کم، کاهش وزن، تب و درد استخوان است.
