نشانه های کمبود تستوسترون در بدن
کمبود تستوسترون در مردان با افزایش سن شایع است. علائم ممکن است نامحسوس باشد، اما اگر علائم بر سبک زندگی تأثیر بگذارد، باید از روش های درمانی استفاده شود. تستوسترون هورمونی است که توسط بیضه ها تولید می شود. تستوسترون بر ظاهر و رشد جنسی تأثیر می گذارد، تولید اسپرم و میل جنسی را تحریک می کند و به ساخت عضلات و توده استخوانی کمک می کند.
تولید تستوسترون به طور معمول با افزایش سن کاهش می یابد. طبق گزارش انجمن اورولوژی آمریکا، حدود 40 درصد از مردان 45 ساله و بالاتر تستوسترون پایینی دارند. اگر تولید تستوسترون به شدت کاهش یابد، ممکن است طیف وسیعی از علائم را تجربه کنید.
علائم تستوسترون پایین
علائم تستوسترون کم متفاوت است و می تواند طیف وسیعی ار علائم را ایجاد کند.
کاهش میل جنسی
تستوسترون نقش کلیدی در میل جنسی دارد. برخی از افراد ممکن است با افزایش سن کاهش میل جنسی را تجربه کنند، اما آنهایی که تستوسترون پایینی دارند کاهش شدیدتری را تجربه خواهند کرد.
مشکل در دستیابی و حفظ نعوظ
تستوسترون به دستیابی و حفظ نعوظ کمک می کند. گیرنده‌های مغز اکسید نیتریک تولید می کنند( مولکولی است که به تحریک یک سری واکنش‌های شیمیایی لازم برای ایجاد نعوظ کمک می‌کند). وقتی سطح تستوسترون خیلی پایین باشد، ممکن است در نعوظ قبل از رابطه جنسی یا داشتن نعوظ خود به خود، مانند هنگام خواب، مشکل ایجاد شود. سایر شرایط سلامتی که می تواند باعث مشکلات نعوظ شود. شامل:
- دیابت
- اختلالات تیروئید
- فشار خون بالا
- کلسترول بالا
- افسردگی
- استرس
- اضطراب
گرگرفتگی
گرگرفتگی می تواند نشانه کمبود تستوسترون باشد. گرگرفتگی یک احساس ناگهانی گرما است. در کنار گرگرفتگی تعریق شدید، قرمزی پوست و تعریق شبانه نیز ممکن است ایجاد شود.
خستگی
مردان با کمبود تستوسترون ممکن است خستگی شدید و کاهش انرژی را گزارش کنند. اگر علیرغم داشتن خواب زیاد به طور مداوم خسته هستید یا اگر انگیزه ورزش کردن برایتان سخت است، ممکن است تستوسترون پایینی داشته باشید.
کاهش توده عضلانی
مردان با تستوسترون پایین ممکن است متوجه کاهش توده عضلانی شوند، زیرا تستوسترون به عضله سازی کمک می کند. یک بررسی در سال 2016 نشان داد که تستوسترون بر توده عضلانی تأثیر می گذارد اما لزوماً بر قدرت یا عملکرد تأثیر نمی گذارد.
افزایش چربی بدن
مردانی که تستوسترون پایینی دارند ممکن است افزایش چربی بدن را تجربه کنند یا به ژنیکوماستی مبتلا شوند که بافت سینه بزرگ شده است. ژنیکوماستی زمانی رخ می دهد که عدم تعادل تستوسترون و استروژن در بدن وجود داشته باشد.
کاهش توده استخوانی
پوکی استخوان عارضه‌ای است که معمولا برای زنان ایجاد می شود، اما مردانی که تستوسترون پایینی دارند نیز می‌توانند از دست دادن استخوان را تجربه کنند. تستوسترون به تولید و تقویت استخوان کمک می کند، بنابراین مردان با تستوسترون پایین، به ویژه مردان مسن، ممکن است حجم استخوان کمتری داشته باشند و بیشتر مستعد شکستگی استخوان شوند.
تغییرات خلق و خوی
مردان با تستوسترون پایین می توانند تغییرات خلقی را تجربه کنند. از آنجایی که تستوسترون بر بسیاری از فرآیندهای فیزیکی بدن تأثیر می گذارد، می تواند بر خلق و خو و ظرفیت ذهنی نیز تأثیر بگذارد.
اختلال در حافظه
سطح تستوسترون و عملکردهای شناختی، به ویژه حافظه، با افزایش سن کاهش می یابد. در نتیجه، پزشکان این نظریه را مطرح کرده‌اند که سطوح پایین‌تر تستوسترون می‌تواند بر حافظه تأثیر بگذارد.بر اساس یک بررسی در سال 2019، مکمل تستوسترون با بهبود حافظه در مردان مسن با تستوسترون پایین مرتبط است، اگرچه ممکن است تأثیر آن اندک باشد.
اندازه بیضه و آلت تناسلی کوچکتر
برای رشد آلت تناسلی و بیضه‌ها به تستوسترون نیاز دارد، بنابراین سطوح پایین تستوسترون می‌تواند به کوچکتر شدن آلت تناسلی یا بیضه‌ها کمک کند. شرایط دیگری نیز وجود دارد که می تواند باعث کوچکتر شدن آلت تناسلی و بیضه ها شود.این شرایط شامل:
- هیپوگنادیسم
- واریکوسل
- بیضه های نزول نکرده
- جراحی پروستات
- بیماری پیرونی
- چاقی
شمارش خون پایین
پزشکان تستوسترون پایین را با افزایش خطر کم خونی مرتبط دانسته اند. هنگامی که محققان ژل تستوسترون را برای مردان کم خون با تستوسترون پایین تجویز کردند، در مقایسه با مردانی که از دارونما استفاده می کردند، شمارش خون بهبود یافت. برخی از علائم کم خونی عبارتند از:
- مشکل در تمرکز
- سرگیجه
- گرفتگی پا
- مشکل در خوابیدن
- ضربان قلب سریع
دلایل کاهش تستوسترون
سطح تستوسترون به طور طبیعی با افزایش سن مردان کاهش می یابد، اما شرایط یا شرایط دیگر نیز ممکن است باعث کاهش تستوسترون شوند. این شرایط شامل:
- آسیب بیضه
- درمان های سرطان مانند شیمی درمانی و پرتودرمانی
- استرس
- ایدز
- اختلال مصرف الکل
- بیماری کلیوی
- سیروز کبدی
- شرایط غده هیپوفیز
- بیماری خودایمنی
- عفونت
- چاقی
- سندرم متابولیک
- استفاده از داروهای خاص
ریسک فاکتور
کمبود تستوسترون ممکن است خطر ابتلا به بیماری های دیگر را افزایش دهد.این شرایط عبارتند از:
- پوکی استخوان
- دیابت
- بیماری قلبی
تشخیص
سطح تستوسترون معمولاً 300 تا 1000 نانوگرم در دسی لیتر (ng/dL) است. تستوسترون پایین زمانی است که سطح تستوسترون به زیر 300 نانوگرم در دسی لیتر برسد. یک آزمایش خون به نام تست تستوسترون سرم می تواند سطح تستوسترون را تعیین کند. آزمایشات برای تشخیص تستوسترون پایین و علل آن عبارتند از:
- تستوسترون سرم
- هورمون رنگدانه ساز
- سطح پرولاکتین خون
درمان
درمان جایگزین تستوسترون یک درمان رایج برای کاهش تستوسترون است. این درمان به اشکال مختلفی انجام می شود، از جمله:
- داروهای خوراکی
- ژل پوستی
- تزریقات
- گلوله هایی که زیر پوست قرار می گیرند
- پچ ها
درمان جایگزینی تستوسترون یک درمان مادام العمر است. اگر درمان متوقف شود، سطح تستوسترون نیز کاهش می یابد.
عوارض جانبی درمان جایگزینی تستوسترون می تواند شامل موارد زیر باشد:
- آکنه
- پروستات بزرگ‌شده
- کوچک شدن بیضه ها
- کاهش تعداد اسپرم
- تعداد گلبول های قرمز خون بالا
- نگهداری مایعات
- پاها یا مچ پا متورم شده
کلام پایانی
مردان با افزایش سن، کاهش تدریجی تستوسترون را تجربه می کنند. هر چه سن شما بالاتر باشد، احتمال اینکه تستوسترون پایینی داشته باشید بیشتر است. عوامل مختلفی می توانند باعث کمبود تستوسترون شوند. مردان با سطح تستوسترون زیر 300 نانوگرم در دسی لیتر ممکن است برخی علائم را تجربه کنند. پزشک می تواند سطح تستوسترون شما را با یک آزمایش خون ساده بررسی کند.اگر تستوسترون پایینی دارید و علائم شما را آزار می دهد، درمان جایگزین تستوسترون یک درمان رایج است.
منابع مقاله
https://www.healthline.com/health/low-testosterone/warning-signs#_noHeaderPrefixedContent
https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/15603-low-testosterone-male-hypogonadism
