سندروم تخمدان پلی کیستیک و دیابت نوع 2
افزایش خطر ابتلا به دیابت نوع 2 در زنان مبتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک کاملاً اثبات شده است، اما تجزیه‌وتحلیل جدید نشان داده است که چاقی واسطه اصلی و هدف پیشگیری از ابتلا به دیابت نوع 2 است. بیشتر زنان مبتلا به PCOS چاق هستند و تلاش برای درک اینکه آیا میزان بالای ابتلا به دیابت در این افراد به دلیل PCOS یا اضافه‌وزن باشد کمی پیچیده است، اما مطالعات نشان می دهد که چاقی یک عامل خطر است. در این مقاله به بررسی ارتباط سندروم تخمدان پلی کیستیک و دیابت نوع 2 می پردازیم.
PCOS چیست؟
PCOS یکی از رایج‌ترین دلایل ناباروری زنان است که 6 تا 12 درصد (حدود 5 میلیون نفر) از زنان ایالات‌متحده در سن باروری را تحت تأثیر قرار می دهد، اما آمار جهانی خیلی بیشتر از این‌ها است.
زنان مبتلا به سندروم تخمدان پلی کیستیک اغلب به انسولین مقاوم هستند. بدن آن‌ها می تواند انسولین تولید کند اما نمی تواند از آن به‌طور مؤثر استفاده کند و خطر ابتلا به دیابت نوع 2 را افزایش می دهد. آن‌ها همچنین دارای سطح بالاتری از آندروژن هورمون‌های مردانه (که زنان نیز دارند) هستند که می تواند از تخمک‌گذاری جلوگیری کند و باعث قاعدگی نامنظم، آکنه، نازک شدن موی سر و رشد موهای اضافی در صورت و بدن می شود.
زنان مبتلا به سندروم تخمدان پلی کیستیک به‌خصوص اگر اضافه‌وزن داشته باشند، ممکن است دچار مشکلات جدی سلامتی شوند.
عوارض PCOS:
- دیابت نوع 2: بیش از نیمی از زنان مبتلا به PCOS تا سن 40 سالگی به دیابت نوع 2 مبتلا می شوند.
- دیابت بارداری: در هنگام بارداری رخ می دهد که مادر و کودک را در معرض خطر قرار می دهد و می تواند منجر به دیابت نوع 2 برای مادر و کودک شود.
- بیماری قلبی: زنان مبتلا به سندروم تخمدان پلی کیستیک در معرض خطر بیشتری هستند و با افزایش سن خطر ابتلا به بیماری قلبی افزایش می یابد.
- فشارخون بالا که می تواند به قلب، مغز و کلیه‌ها آسیب برساند.
- بالا رفتن کلسترول بد (LDL) و کاهش کلسترول خوب: (HDL) خطر ابتلا به بیماری قلبی را افزایش می دهد
- آپنه خواب: اختلالی که باعث می شود تنفس در هنگام خواب متوقف شود و خطر بیماری قلبی و دیابت نوع 2 را افزایش می دهد
- سکته مغزی: گرفتگی رگ‌های خونی پلاک (کلسترول و گلبول‌های سفید خون) می تواند منجر به لخته شدن خون شود که به‌نوبه خود باعث سکته مغزی شود.
- سندروم تخمدان پلی کیستیک همچنین با افسردگی و اضطراب در ارتباط است، گرچه این ارتباط به‌طور کامل شناخته نشده است.
چه عواملی باعث PCOS می شود؟
در حال حاضر دلایل دقیق آن مشخص نیست، اما سطح آندروژن بالاتر از حد طبیعی در آن نقش مهمی دارد. اضافه‌وزن و سابقه خانوادگی که به‌نوبه خود مربوط به مقاومت به انسولین هستند نیز می توانند در ایجاد آن سهیم باشند.
آیا PCOS باعث اضافه‌وزن شما می شود؟
رابطه بین چاقی و PCOS پیچیده است و به‌خوبی قابل‌درک نیست. اضافه‌وزن با PCOS در ارتباط است، اما بسیاری از زنان با وزن طبیعی PCOS دارند و بسیاری از زنان دارای اضافه‌وزن این بیماری را ندارند.
سابقه خانوادگی
زنانی که مادر یا خواهر آن‌ها مبتلا به PCOS یا دیابت نوع 2 هستند، بیشتر در معرض PCOS هستند.
مقاومت به انسولین
مقاومت به انسولین در زنان مبتلا به سندروم تخمدان پلی کیستیک می تواند در سنین بالا منجر به دیابت نوع 2 شود. سبک زندگی می تواند تأثیر زیادی در مقاومت به انسولین داشته باشد، خصوصاً اگر خانمی به دلیل داشتن رژیم غذایی ناسالم و عدم فعالیت بدنی دارای اضافه‌وزن باشد. مقاومت به انسولین در خانواده‌ها نیز وجود دارد. کاهش وزن اغلب به بهبود علائم کمک خواهد کرد، مهم نیست که چه چیزی باعث مقاومت به انسولین شده است.
آیا شما PCOS دارید؟
بعضی‌اوقات علائم واضح و گاهی اوقات کمتر مشهود است.
علائم:
- آکنه
- رشد موهای زائد
- تیره شدن پوست در چین‌وچروک‌های بدن مانند چین‌وچروک‌های پشت گردن
- دوره‌های ماهیانه نامنظم
- افزایش وزن
برخی از زنان فقط یک علامت دارند و برخی دیگر ممکن است همه علائم را داشته باشند. زنان از هر نژادی می توانند PCOS داشته باشند.
خانم‌هایی که معمولاً دچار سندروم تخمدان پلی کیستیک می شوند در هنگام بارداری مشکلی دارند، اما اغلب بلافاصله پس از اولین قاعدگی که از 11 یا 12 سالگی رخ می دهد این بیماری شروع می شود. همچنین ممکن است در 20 یا 30 سالگی بیماری PCOS ایجاد شود.
برای تعیین اینکه آیا PCOS دارید یا خیر، پزشک بررسی می کند که حداقل 2 مورد از این 3 علامت را دارید:
- پریودهای نامنظم یا بدون پریود که ناشی از عدم تخمک‌گذاری است.
- هورمون‌های مردانه که بالاتر از سطح طبیعی هستند، ممکن است منجر به موهای زائد در صورت و بدن، آکنه یا کم‌پشتی موی سر شود.
- چندین کیست کوچک روی تخمدان‌ها
فقط داشتن کیست تخمدان برای تشخیص کافی نیست. بسیاری از زنان فاقد PCOS کیست بر روی تخمدان خود دارند و بسیاری از زنان مبتلا به PCOS کیست ندارند.
عدم تحرک بدنی به‌عنوان یک عامل افزایش وزن در PCOS
کم‌تحرکی در بیشتر بیماری‌های مزمن نقش مهمی دارد. مزایای فعالیت بدنی برای همه مشخص است و ورزش کردن رابطه‌ای جالب بین عضله و مغز است. همان‌طور که در کنترل چاقی به‌طورکلی، فعالیت بدنی و روش‌های مختلف ورزش کردن یک جنبه کلیدی از زندگی برای زنان مبتلا به PCOS است.
مزایای ورزش برای زنان مبتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک شامل:
- کاهش وزن
- کاهش سطح انسولین ناشتا
- کاهش سایز دور کمر
- سطح اندروژن طبیعی
- فشارخون طبیعی
- پایین آمدن سطح گلوکز
- کاهش توده چربی
روشی جدید برای جلوگیری از افزایش وزن در زنان مبتلا به PCOS:
یک استراتژی جدید برای کاهش وزن، استراتژی است که همه می توانند آن را اجرا کنند. این روش استفاده از ذهن آگاهی در سبک زندگی است. منطقی است که استفاده از تکنیک‌های ذهن آگاهی در سایر جنبه‌های تغییر سبک زندگی ازجمله فعالیت بدنی را برای راحت‌تر شدن تغییر شیوه زندگی در زنان چاق مبتلا به PCOS فرض کنیم. ما تصور می کنیم که تکنیک‌های یادآوری خودآموز که از طریق زیرساخت‌های مناسب و گسترده اجرا می شود و توسط مردم پذیرفته می شود، می تواند یک استراتژی جدید و مؤثر برای ارتقا حفظ وزن بدن پس از کاهش وزن اولیه در زنان چاق مبتلا به PCOS باشد. به‌این‌ترتیب، رویکردهای ذهن آگاهی می توانند مکمل تغییرات رژیمی و فعالیت بدنی در زنان چاق مبتلا به سندروم تخمدان پلی کیستیک باشند.
کلام آخر:
اگر قاعدگی منظم در ماه ندارید، در بارداری مشکل دارید یا جوش یا رشد موی زائد دارید، به پزشک زنان خود مراجعه کنید. اگر به شما گفته‌اند که سندروم تخمدان پلی کیستیک دارید، در مورد آزمایش دیابت نوع 2 و چگونگی کنترل بیماری در صورت ابتلا به آن سؤال کنید. ایجاد تغییرات سالم مانند کاهش وزن در صورت داشتن اضافه‌وزن و افزایش فعالیت بدنی می تواند خطر ابتلا به دیابت نوع 2 را کاهش دهد، به شما در مدیریت بهتر دیابت کمک کرده و از سایر مشکلات سلامتی پیشگیری کرده یا آن را به تأخیر می اندازد. همچنین داروهایی وجود دارند که می توانند به تخمک‌گذاری و همچنین کاهش آکنه و رشد موی زائد کمک کنند. در مورد تمام علائم و همچنین درمان کامل با پزشک خود صحبت کنید.
منابع:
https://www.medscape.com/viewarticle/948376
https://www.cdc.gov/diabetes/basics/pcos.html
https://journals.sagepub.com/doi/full/10.1177/1179558119874042
