در سراسر جهان شیوع بیماری ام اس در حال افزایش است و شیوع چاقی نیز به همین ترتیب است. برخی دانشمندان بر این باورند که بین این دو واقعیت رابطه ای برقرار است و افزایش چاقی موجب شیوع بیماری ام اس، به ویژه در جهان غرب است.
روش های مختلفی وجود دارد که اضافه وزن می تواند MS را تحت تأثیر قرار دهد. چاقی می تواند خطر ابتلا به ام اس را افزایش داده، علائم MS را شدیدتر و سخت تر کند، باعث عود مکرر MS شود و همچنین MS را به سمت افزایش ناتوانی جسمی و حرکتی سوق دهد. با آگاهی از وزن خود و انجام اقدامات لازم برای سالم ماندن، می توانید یک تفاوت واقعی در بیماری ام اس خود ایجاد کنید.
شاخص توده بدنی یا (BMI) روشی است برای دیدن اینکه وزن شما برای قد شما مناسب است یا خیر. BMI را می توان به چند دسته تقسیم کرد و به طور کلی هرچه BMI شما بیشتر باشد، خطر ابتلا به طیف وسیعی از مشکلات پزشکی از جمله MS بیشتر است.
دسته بندی BMI
- کمتر از 18.5: کم وزن
- 18.5 – 25: طبیعی
- 25 – 30: اضافه وزن
- بالاتر از 30: چاق
برای اندازه گیری شاخص نوده بدنی تان اینجا کلیک کنید
اگر بدن شما عضلانی باشد و BMI بالا باشد، در دسته بندی افراد چاق قرار نمی گیرید؛ اما برای درک کلی اینکه وزن شما در محدوده سالم باشد، انجام BMI مفید است. نمودارهای BMI فقط برای بزرگسالان طراحی شده است و برای خانم هایی که باردار یا شیرده هستند یا برای افرادی که بسیار ضعیف هستند مناسب نیست.
چاقی و خطر ام اس
- مطالعات متعدد نشان داده اند که اگر چاق باشید، به خصوص در دوران کودکی یا در بزرگسالی، خطر ابتلا به بیماری ام اس افزایش می یابد. یک مطالعه در سال 2016 نشان داد که حرکت از اضافه وزن (BMI> 25) به سمت چاقی (BMI> 30) منجر به افزایش 41٪ خطر ابتلا به MS می شود.
- محققان تعداد انگشت شماری از ژن های مرتبط با چاقی که با بیماری ام اس نیز ارتباط دارند را شناسایی کرده اند. این بدان معنی است که اگر از نظر ژنتیکی احتمال چاقی بیشتری دارید، مستعد ابتلا به بیماری ام اس نیز هستید.
- برخی از علت های افزایش خطر ممکن است مربوط به نحوه برخورد بدن شما با عفونت ویروس اپشتین- بار در صورت اضافه وزن باشد. عفونت EBV ( ابشتین- بار) به طور مستقل علت بالقوه MS است، همچنین سیگار کشیدن و کمبود ویتامین D نیز علت ابتلا به ام اس هستند.
- ارتباط چاقی و بیماری ام اس در کودکان به ویژه در دختران بسیار زیاد است. این ممکن است مربوط به دختران دارای اضافه وزن باشد که در سن بلوغ هستند و هورمون های بالاتری در این مدت دارند.
- نظریه دیگر این است که بافت چربی اضافی، التهاب را تحریک می کند و احتمال ابتلا به ام اس را افزایش می دهد. اگرچه تأثیر چاقی بر خطر ابتلا به MS تنها با کمبود ویتامین D توضیح داده نشده است؛ اما بافت چربی تمایل دارد که ویتامین D را در بدن کاهش دهد.
اگر در خانواده شما ام اس وجود دارد، بنابراین به شما توصیه می شود که شما و فرزندانتان وزن سالم را حفظ کنید، مقدار زیادی ویتامین D دریافت کنید و از سیگار کشیدن خودداری کنید.
چاقی و علائم ام اس
- چاقی برخی از علائم ام اس را بدتر می کند و همچنین شما را در معرض خطر ابتلا به سایر بیماری های غیر مرتبط با MS قرار می دهد. این بیماریها، همبستگی نامیده می شوند و منجر به وضعیت پیچیده سلامتی می شود که درمان آن سخت تر و زندگی با آن دشوارتر است.
- افراد مبتلا به MS که اضافه وزن دارند به احتمال زیاد در ارزیابی ناتوانی (EDSS)، درصد ناتوانی آن ها نسبت به افراد لاغر، بالاتر است. داشتن EDSS بالا به معنای کاهش تحرک است و انجام ورزش مؤثر برای لاغری، برای این افراد می تواند سخت تر باشد.
- مشکلات مثانه با اضافه وزن افزایش می یابد. وزن بیش از حد، روی لگن شما فشار می آورد و می تواند منجر به بی اختیاری ادرار شود.
- درد نیز با چاقی بدتر می شود. اگر درد شما یک دلیل اسکلتی و عضلانی دارد، کاهش وزن ممکن است به کاهش استرس کمک کند. نشان داده شده است که کاهش وزن باعث کاهش علائم درد در MS، از جمله درد عصبی می شود.
- در بسیاری از افرادی که مبتلا به ام اس هستند، اضافه وزن یا چاق بودن می تواند بر روحیه و احساسات آنها تأثیر بگذارد. احساس شرم از چاقی و بی فایده بودن می تواند احساس مثبت بودن در زندگی را کاهش داده و به کار بردن عادت های سالم برای آنها سخت شود. از طرف دیگر، اگر بتوانید از برخی کارهای مفید برای لاغری را انجام دهید و شروع به انتخاب گزینه هایی برای زندگی سالم کنید، ممکن است دیدگاه کلی شما در مورد بیماری و اضافه وزنتان بهبود یابد.
اگر می خواهید وزن خود را کاهش دهید، در مورد دسترسی به پشتیبانی برای کاهش وزن با پزشک یا پرستار خود صحبت کنید. همچنین می توانید به رژیم و ورزش نیز توجه کنید.
چاقی و پیشرفت ام اس
چاقی با میزان عود بالاتر، پیشرفت سریعتر بیماری و افزایش ناتوانی در مبتلایان به MS در هر سنی همراه است. بسیاری از افراد مبتلا به ام اس به دنبال رژیم های غذایی خاص هستند تا به آنها در مدیریت بیماری ام اس کمک کند.
اگرچه اجزای خاص رژیم غذایی آنها ممکن است فوایدی داشته باشد؛ اما یکی از مزایای عمده رژیم های غذایی خاص برای MS، مدیریت وزن سالم است. حفظ وزن سالم خطر عود بیماری را کاهش می دهد و با درصد پایین تر ناتوانی جسمی همراه است.
کلام آخر
در حال حاضر ارتباطات بین چاقی و پیشرفت MS مورد بررسی قرار گرفته است. تصور می شود که بافت چربی در بدن ممکن است هورمون های اضافی را که می تواند منجر به التهاب بدن شود را آزاد کند، باعث آسیب عصبی و تداخل در ترمیم آنها شود. وزن بیش از حد همچنین می تواند استرس را روی عضلات و اسکلت بدن وارد کرده و منجر به تجمع ناتوانی فراتر از آن شود که ناشی از MS است.
با این حال، چاقی، درد و خلق و خوی عصبی می تواند یک چرخه مضر را تشکیل دهد که دور شدن از آن دشوار است. اگر درد یا افسردگی به عنوان موانعی برای ورزش و کاهش وزن شما است و مشکلات عاطفی و افسردگی نیز دارید، برای شکستن این چرخه مضر به دنبال کمک باشید. از یک دوست بخواهید تا شما را به ورزش کردن تشویق کند و به دنبال درمان مؤثر برای درد، اضطراب یا افسردگی باشید.