نقش کلسیم در سلامت دندان
همه میدانند که کلسیم به استحکام استخوانهای شما کمک میکند و استخوانهای قوی بخش مهمی از سلامت کلی شما هستند. اما آیا میدانستید که مصرف کلسیم نیز در سلامت و استحکام دندانهای شما نقش دارد؟
کلسیم یک ماده معدنی است و یکی از فراوانترین مواد در بدن شما است و 99 درصد آن در دندانها و استخوانها یافت میشود. در دندانهای شما، کلسیم به عنوان هیدروکسی آپاتیت یافت میشود که از کلسیم و فسفات تشکیل شده است. این دو در طول رشد دندان با هم ترکیب میشوند و ساختار سخت دندان را تشکیل میدهند. ویتامین D در تعادل جذب کلسیم و فسفات در بدن و همچنین جذب کلسیم در رشد دندان نقش اساسی دارد. بنابراین، همه اینها برای سلامت دندانهای شما چه معنایی دارد و اگر کمبود کلسیم دارید، چه تاثیری میتواند داشته باشد؟ در این مقاله به بررسی نقش کلسیم در سلامت دندان ها می پردازیم.
کمبود کلسیم چیست؟
هیپوکلسمی یک اصطلاح پزشکی برای عدم تعادل الکترولیت است و به عنوان سطح پایین کلسیم در خون ظاهر میشود. سطح کلسیم بسیار پایین میتواند منجر به پوکی استخوان، شکنندگی استخوانها و استئوپنی، پیش ساز پوکی استخوان شود. علائم خفیف شروع میشود و میتواند شامل ناخنهای ضعیف یا شکننده، مشکلات عضلانی مانند درد یا گرفتگی و حتی خستگی شدید باشد. این علائم ممکن است در ابتدا به راحتی تشخیص داده نشوند، اما با گذشت زمان میتوانند مشکلات جدیتری برای سلامتی ایجاد کنند.
متأسفانه، اکثر ما مقدار توصیه شده کلسیم را دریافت نمیکنیم. همه به مقدار مساوی به کلسیم نیاز ندارند و توصیهها بر اساس جنسیت و سن متفاوت است. به عنوان مثال، کودکان و زنان باردار نسبت به بزرگسالان به کلسیم بیشتری نیاز دارند. اگر نگران نیازهای دریافتی خود به کلسیم هستید، لطفاً نیازهای خاص خود را با یک پزشک متخصص در میان بگذارید.
بدن به طور طبیعی کلسیم را بازسازی میکند تا با استفاده از استخوانها و دندانهایمان، تجزیه طبیعی را جبران کند. در یک فرد سالم، این روند بازیابی سریع اتفاق می افتد و تخلیه آن مختصر است. در دوران کودکی، بسیار مهم است که کلسیم کافی به کودکان در حال رشد داده شود، زیرا این امر باعث میشود سطح کلسیم سالم در مراحل بعدی زندگی فرد افزایش یابد. با افزایش سن، داروها معرفی میشوند، هورمونها تغییر میکنند یا عدم تحمل غذاهای غنی از کلسیم ایجاد میشود و سطح کلسیم در بدن شما به خطر می افتد. در این زمان کمبود کلسیم اتفاق می افتد. با تخلیه کلسیم، دندانها دچار مشکل میشوند.
انسان به چه مقدار کلسیم نیاز دارد؟
بسیاری تصور میکنند که کلسیم فقط برای رشد دندانهای کودکان مهم است، اما کلسیم در هر مرحله از زندگی مفید است.
کودکان
- 1-3 سال: 500میلی گرم در روز
- 4-8 سال: 700 میلی گرم در روز
- 9-11 سال:1000 در روز
- 12-18 سال: 1300میلی گرم در روز
بزرگسالان
- زنان 19-50 سال: 1000 در روز
- زنان بالای 51 سال: 1300میلی گرم در روز
- مردان 19-70 سال: 1000در روز
- مردان بالای 71 سال: 1300 میلی گرم در روز
علائم کمبود کلسیم( هیپوکلسمی)
تقریباً 99 درصد کلسیم بدن شما در استخوانها و دندانهای شما ذخیره میشود. بنابراین تعجب آور نیست که اکثر علائم کمبود کلسیم بر این نواحی تأثیر میگذارد.
علائم قابل توجه کمبود کلسیم ممکن است سال ها طول بکشد تا ظاهر شود، زیرا بدن شما تعادل کلسیم خود را بسیار محکم تنظیم میکند.
هنگامی که سطح کلسیم خون ناکافی است، بدن شما ممکن است شروع به هدایت کلسیم از استخوانها کرده و کلسیم را وارد جریان خون، ماهیچهها و سایر مایعات درون سلولی کند. با گذشت زمان، در میان سایر علائم بالقوه این ممکن است باعث ضعیف شدن استخوانها و دندانهای شما شود.
افرادی که کمبود کلسیم دارند ممکن است علائم زیر را نشان دهند:
- دردهای عضلانی، گرفتگی و اسپاسم
- مشکلات دندانپزشکی: ریشههای ضعیف، دندانهای شکننده، پوسیدگی دندان و لثههای تحریک شده.
- احساس سوزن سوزن شدن به ویژه در اطراف دستها، دهان، پاها و بازوها
- پوست خشک، خارش دار و ناخنهای شکننده
- پوکی استخوان
- تغییر شکل ناخن
- خستگی شدید
- ضربان قلب غیر طبیعی
- اشتهای ضعیف
- تشنج
در صورت مشاهده هر یک از علائم فوق، مهم است که در اسرع وقت به پزشک عمومی و دندانپزشک خود مراجعه کنید.
علائم دیگر
علاوه بر تغییرات در دندانهای شما، کمبود کلسیم ممکن است به عنوان علائم دیگر ظاهر شود. در حالی که علائم در افراد مختلف متفاوت است، کمبود کلسیم ممکن است به طرق بی شماری بر بدن شما تأثیر بگذارد.
به عنوان مثال، برخی از افراد مبتلا به کمبود کلسیم ممکن است دچار استئوپنی یا کاهش تراکم معدنی استخوان شوند. در صورت عدم درمان، این بیماری ممکن است به پوکی استخوان تبدیل شود. پوکی استخوان یک بیماری شدیدتر است که با استخوانهای ضعیف، متخلخل و مستعد شکستگی مشخص میشود.
به علاوه، تحقیقات نشان میدهد که زنان مبتلا به پوکی استخوان بیشتر از کسانی که پوکی استخوان ندارند، دچار از دست دادن دندان میشوند.
در صورت عدم تشخیص و درمان، کمبود شدید کلسیم ممکن است منجر به عوارض جدیتری برای سلامتی شود. در موارد شدید، کمبود کلسیم درمان نشده میتواند کشنده باشد.
علل کمبود کلسیم
کمبود کلسیم ممکن است به دلایل مختلفی ایجاد شود. برخی از شایعترین آنها نارسایی کلیه، جراحیهایی که معده یا قسمتهایی از دستگاه گوارش را برمی دارند و استفاده طولانی مدت از داروهای مدر که باعث دفع مایعات میشوند.
دریافت کم کلسیم از رژیم غذایی در یک دوره طولانی ممکن است محتملترین عامل کمبود کلسیم باشد. جای تعجب نیست، زیرا بدن شما نمیتواند به تنهایی کلسیم تولید کند.
ذخایر کلسیم بدن شما محدود است، بنابراین مطمئن شوید که مقدار زیادی کلسیم در رژیم غذایی خود مصرف میکنید.
ویتامین D برای حفظ سطح طبیعی کلسیم مورد نیاز است. اگر به اندازه کافی ویتامین D دریافت نمیکنید، بدن شما نمیتواند کلسیم را به درستی جذب کند که ممکن است خطر کمبود کلسیم را افزایش دهد.
علائم کمبود کلسیم در دندانها – نقش کلسیم در سلامت دندان
کمبود کلسیم میتواند باعث شود تراکم استخوانها در سراسر بدن، کمتر شده و استخوان ها شکنندهتر شود. هنگامی که این اتفاق می افتد، میتواند فرد را مستعد از دست دادن دندانها کند. اینگونه نقش کلسیم در سلامت دندان بیشتر مشخص می شود.
بر اساس یک مطالعه قدیمی، محققان ارتباط مستقیمی بین دریافت نکردن کلسیم کافی و از دست دادن دندانها پیدا کردند. محققان دریافتند افرادی که روزانه مقدار کافی کلسیم مصرف نمیکنند، احتمالاً حداقل یک دندان خود را از دست میدهند.
وقتی سطح کلسیم در بدن کاهش می یابد، بدن از کلسیم موجود در دندان ها استفاده می کند که منجر به پوسیدگی یا از دست دادن دندان می شود. همانطور که قبلاً ذکر شد ، یکی از اصلی ترین بیماری هایی که در اثر کمبود طولانی مدت کلسیم ایجاد می شود ، پوکی استخوان است. پوکی استخوان فقط بر استخوان های شما تأثیر نمی گذارد. همچنین می تواند بر دندان های شما تأثیر بگذارد، زیرا می تواند باعث ضعیف شدن استخوان فک شود. استخوان فک شما لنگر دندان شما است، بنابراین اگر آسیب ببیند یا ضعیف شود، به احتمال زیاد دندان های شما شل شده و احتمالاً می افتند. همراه با پوکی استخوان، کمبود کلسیم می تواند خطر بیماری های لثه را افزایش دهد. اگر متوجه افزایش حفره یا دندان های خرد شده شدید، وقت آن است که به دندانپزشک مراجعه کنید.
درمان و پیشگیری
پزشکان اغلب مکملهای کلسیم را برای درمان کمبود کلسیم تجویز میکنند. از جمله رایجترین اشکال میتوان به کربنات کلسیم و سیترات کلسیم اشاره کرد.
با این حال، مطالعات اخیر نشان داده است که مکملهای کلسیم ممکن است تأثیرات ناچیزی در جلوگیری از شکستگی استخوان داشته باشند و حتی ممکن است برای سلامت دستگاه گوارش، قلب و کلیه شما نیز خطراتی را ایجاد کنند.
در صورت مصرف کم کلسیم یا مشاهده تغییرات در استخوان یا سلامت دندان، در اسرع وقت به پزشک خود مراجعه کنید تا از نظر کمبود کلسیم مورد ارزیابی قرار گیرید. ارزیابی متخصصان در مقایسه با درمان خود با مکملهای کلسیم، پیش آگهی بهتری ارائه میدهد.
بهترین رویکرد برای حفظ سلامت دندانها تمرین عاداتی است که میتواند در وهله اول از کمبود کلسیم و ضعیف شدن استخوانها جلوگیری کند.
موارد زیر برخی از عادات روزانه سالم برای سلامت دندان و اسکلت شما هستند:
- مسواک بزنید، نخ دندان بکشید و برای معاینات منظم دندانپزشکی به دندانپزشک بروید.
- برای هر گونه مشکل دندان یا دهان، بلافاصله با دندانپزشک وقت بگیرید.
- مسواک خود را حداقل هر 3-4 ماه و پس از بیماری تعویض کنید.
- مصرف الکل را محدود کرده و از کشیدن سیگار خودداری کنید.
- از غذاهای غنی از کلسیم مانند سبزیجات برگ تیره، ساردین، کنسرو ماهی آزاد، لوبیا سفید، توفو با کلسیم، آب پرتقال غنی شده و شیرهای گیاهی و محصولات لبنی، به طور منظم استفاده کنید.
- میوهها و سبزیجات کامل را به طور منظم بخورید، زیرا سرشار از ویتامین C و سایر مواد مغذی هستند که از سلامت استخوانها حمایت میکنند.
- رفع و پیشگیری از کمبود ویتامین D از طریق غذاهای غنی شده، قرار گرفتن در معرض آفتاب ایمن و یا استفاده از مکملها.
- به طور منظم ورزش کنید. ورزش هایی مانند دویدن، بازی تنیس، بالا رفتن از پلهها یا تمرینات مقاومتی
کلام آخر
کمبود کلسیم میتواند به سلامت استخوانها و سایر بیماریها منجر شود. همچنین میتواند بر دندانها تأثیر منفی بگذارد.
هنگامی که سطح کلسیم کافی نیست، بدن فرد شروع به جذب ذخایر کلسیم در استخوانها میکند. با بروز این حالت، استخوانهای آنها ضعیفتر می شوند و منجر به چندین عارضه احتمالی از جمله از دست دادن دندان شود.
کمبود کلسیم همچنین ممکن است فرد را مستعد ابتلا به سرطانها و بیماریهای دهان کند. برخی افراد ممکن است با دریافت مقدار کافی کلسیم و ویتامین D در رژیم غذایی خود یا از طریق مکملها بتوانند از عوارض جلوگیری کنند.
به طور کلی، مردم باید کلسیم را از طریق رژیم غذایی و نه به صورت مکمل مصرف کنند، زیرا برخی تحقیقات نشان میدهد که مصرف مکملهای کلسیم ممکن است خطر برخی از عوارض جانبی نامطلوب را افزایش دهد. در صورت مشاهده علائم کمبود کلسیم یا پیشگیری از آن، فرد باید با پزشک خود مشورت کند.
منابع
https://www.healthline.com/nutrition/calcium-deficiency-teeth#bottom-line
https://www.medicalnewstoday.com/articles/321865#summary
https://www.sydneyparkdental.com.au/caring-for-teeth-signs-of-calcium-deficiency-and-how-to-get-
https://utknoxvilledentists.com/the-effects-of-a-calcium-deficiency-on-your-oral-health/