چرا مردان زودتر از زنان میمیرند؟ از کودکی به پسران خود میآموزیم که مرد باید سرسخت باشد و بروز احساس درد نشانه ضعف است!
۱۰ عامل اصلی مرگومیر در جهان (بیماری قلبی، سرطان، سکته، بیماری انسداد مزمن ریوی، تصادف، پنومونی و آنفولانزا، دیابت، خودکشی، بیماری کلیوی، بیماریهای مزمن کبدی و سیروز) ، منجر به مرگ تعداد بیشتری از مردان نسبت به زنان میشود.
چرا مردان بهاندازه کافی بهسلامت خود اهمیت نمیدهند ؟
طبق بررسیهای آماری انجامشده در سطح جهان که در سال 2001 منتشرشده است زنان 33% بیشتر احتمال دارد به پزشک مراجعه کنند که البته این عدد با افزایش سن کمتر میشود. در سال 1920 تفاوت امید به زندگی زنان و مردان حدود یک سال بود ولی امروزه این اختلاف به حداقل 5 سال رسیده است.
بسیاری از این بیماریها در صورت پیگیری و مراقبت مشکلات جدیای نیستند و با آزمایش و تشخیص بهموقع قابلپیشگیری و درمان هستند. درواقع مشکل اصلی همان عدم پیگیری مردان است.
شاید این مسئله که مردان کمتر بهسلامتی خود اهمیت میدهند را تا حدودی بتوان به این تفکر غلط در جامعه مرتبط دانست که از کودکی به پسران خود میآموزیم که مرد باید سرسخت باشد و بیان احساس درد نشانه ضعف است! به فرزندانتان بیاموزید که همه انسانها ممکن است گاهی ناخوش باشند و نیاز به همدلی و مراقبت داشته باشند.
در بین این عوامل، پنج عامل بیماری قلبی، سکته مغزی، خودکشی، سرطان پروستات و سرطان ریه بیشترین دلایل مرگ در بین مردان است.
بیماری قلبی
اگرچه بیماری قلبی بهعنوان یکی از دلایل مرگ بین مردان و زنان مشترک است اما تعداد قربانیان مذکر بیماریهای دستگاه گردش خون 2 برابر خانمها است. از هر ۴ مرد ۱ نفر به یکی از انواع بیماریهای قلبی مبتلا است.
میانگین اولین تجربه بیماری قلبی در بین مردان از هر ۱۰۰۰ نفر ۷ نفر در سن 35 تا ۴۴ سالگی است که در سن ۸۵ تا ۹۴ سالگی به ۶۸ نفر میرسد. این آمار اگرچه در زنان مشابه است اما ۱۰ سال دیرتر بروز میکند. بهطور میانگین اولین حمله قلبی در بین زنان 70.4 سالگی است درحالیکه در مردان 65.8 سالگی است.
در مردان بیماریهای قلبی ۱۰ سال زودتر از زنان خود را نشان میدهد. این موضوع به این معنی نیست که مردان تا سن پیری از بیماریهای قلبی در امان هستند. بلکه مردان زمان کمتری برای جلوگیری از پیشرفت بیماری خود دارند درنتیجه درخطر بیشتری هستند.
عوامل خطر بیماریهای قلبی به این شرح است:
– افزایش سن
– جنسیت
– سوابق خانوادگی و نوع نژاد
– مصرف دخانیات
– کلسترول خون بال
– فشارخون بالا
– بیتحرکی
– چاقی و اضافهوزن
– دیابت
واضح است که بعضی عوامل مثل جنسیت و افزایش سن قابلکنترل نیست اما انتخاب سبک زندگی مناسب، تغذیه سالم و ورزش میتواند خطر ابتلا به بیماری قلبی را کاهش دهد.
سکته مغزی
سکته مغزی پس از بیماریها قلبی و انواع سرطان از کشندهترین دلایل مرگ است. میزان سکته مغزی در مردان 1.25 برابر زنان است. البته با افزایش سن تفاوت چندانی در بین زنان و مردان وجود ندارد. یکی از اصلیترین عواملی که منجر به سکته مغزی میشود فشارخون بالا است. کنترل فشارخون از اصلیترین عوامل جلوگیری از سکته است.
بهطورکلی عوامل خطر اصلی سکته مغزی به این شرح است:
– افزایش سن
– نژاد
– جنسیت (تا سن ۷۵ سالگی سکته مغزی در مردان رایجتر از زنان است)
– سابقه داشتن سکته قلبی
– سابقه خانوادگی
– دیابت
– کلسترول بالا
– بیماری قلبی
– مصرف دخانیات (همچنین کسانی که در معرض دود هستند(
– کمتحرکی
– چاقی
– الکل و سوءمصرف موارد
در اکثر مواقع، اقداماتی که باعث کاهش بیماری قلبی میشود در مورد سکته مغزی هم مؤثر هستند. همواره باید در نظر داشت که سبک زندگی سالم، رژیم غذایی مناسب و ورزش ریسک فشارخون بالا را تا حد زیادی کاهش میدهد.
خودکشی و افسردگی
مردان ۴ برابر زنان خودکشی موفق دارند که بر اساس آمار بهدستآمده این مسئله به دلیل افسردگی تشخیص داده نشده در مردان است و مردان کمتر افسردگی خود را نشان میدهند.
افسردگی میتواند به شکلهای زیر نیز خود را نشان دهد:
– عصبانیت
– تندخویی
– خستگی ناشی از کار شدید
– رفتار پرخطر
– بحران میانسالی
– الکل و سوءمصرف مواد
معمولاً مردان و جامعه اطراف آنها، نشانههای افسردگی در مردان را جدی نمیگیرند تا زمانی که بهجایی میرسد که باعث میشود بسیاری از مردان مبتلابه افسردگی تصور کنند که زندگی ارزش زیستن را ندارد.
برای کمک به مردانی که دچار افسردگی هستند و کاهش ریسک خودکشی، اطرافیان و خود آنها باید به این نتیجه برسند که نگاه جامعه به مردانگی و تشویق به سرکوب درد میتواند به ضرر مردان تمام شود.
سرطان ریه
سرطان ریه بین زنان و مردان از عوامل اصلی مرگ است و بیشتر از مجموع قربانیان سرطان پروستات، سینه و روده بزرگ قربانی میگیرد.
بااینحال خبر خوب این است که تعداد افراد جدید مبتلابه سرطان ریه از سال ۱۹۸۰ رو به کاهش است و از سال ۱۹۹۰ مرگ در اثر سرطان ریه کاهشیافته است. دلیل اصلی این موضوع کاهش شیوع استفاده از دخانیات است.
بهجز مصرف دخانیات عوامل دیگری که باعث سرطان ریه میشود به این شرح است:
– قرار گرفتن در معرض دود سیگار
– قرار گرفتن در معرض آزبست و رادون
– سابقه خانوادگی
– آلودگی هوا
مصرف دخانیات دلیل ۹۰ % از سرطانهای ریه است. بهمحض ترک سیگار، احتمال ابتلا به سرطان ریه در فرد مبتلا کاهش مییابد و میتوان از آسیبهای بعدی جلوگیری کرد.
سرطان پروستات
سرطان پروستات رایجترین سرطان در بین مردان است. سرطان پروستات بعد از سرطان ریه بیشترین قربانی مرد را بین سرطانها میگیرد.
هنوز اطلاعات کافی درباره علل اصلی ابتلا به سرطان پروستات در دست نیست. بااینحال این سرطان اگر در مراحل ابتدایی تشخیص داده شود قابلدرمان است. سرطان پروستات تا زمانی که در قسمتهای دیگر بدن گسترده نشود نشانهای ندارد. متخصصین توصیه میکنند که مردان از سن ۵۰ سالگی آزمایشهای پیشگیری به سرطان پروستات را بهطور منظم بدهند تا در صورت ابتلا به سرطان پروستات بتوانند آن را بهسرعت درمان کنند.
عواملی که باعث سرطان پروستات میشوند:
– افزایش سن
– ملیت (این سرطان در آمریکای شمالی و شمال غربی اروپا رایجتر است)
– رژیم غذایی پرچرب(مردانی که گوشت قرمز زیادی در رژیم غذایی خود مصرف میکنند و بهاندازه کافی میوهجات و سبزیها نمیخورند احتمال ابتلای بیشتری به سرطان پروستات دارند.)
اگرچه افزایش سن یکی از عوامل اصلی در بروز سرطان پروستات است اما مردان جوان نباید خطر این سرطان را فراموش کنند. ۳۰ درصد از سرطانهای پروستات در مردان زیر ۶۵ سال اتفاق میافتد. هرچه این سرطان در سن پایینتری اتفاق بیافتد شدت تومور بیشتر است.