همان‌طور که در مقاله “عوامل خطر تهدیدکننده سرطان معده” گفته شد، عوامل خطر متعددی برای سرطان معده وجود دارد.
برخی از این عوامل مانند سن بالا، جنس مذکر، قومیت و ژنتیک قابل‌کنترل نیستند و برخی دیگر مانند سیگار کشیدن، وضعیت اجتماعی اقتصادی پایین، فعالیت بدنی پایین، تغذیه نامناسب و عفونت به هلیکوباکتر پیلوری را می‌توان بهبود بخشید. بنابراین حداقل یک‌سوم موارد خطرساز سرطان معده قابل‌پیشگیری است و نیاز به استراتژی طولانی‌مدت دارد.
اما متأسفانه برخلاف شیوع بالای سرطان معده در سراسر جهان، استراتژی‌های جدی برای پیشگیری از سرطان معده در اکثر کشورهای انجام‌نشده است.
در ادامه مقاله اقدامات مؤثر در پیشگیری از سرطان معده توضیح داده‌شده است.
پرهیز از مصرف غذاهای فراوری‌شده
به نظر می‌رسد کاهش چشمگیر سرطان معده در چند دهه گذشته، نتیجه کاهش بسیاری از عوامل خطر شناخته‌شده در رژیم غذایی است، یعنی استفاده بیشتر از فریزر برای نگهداری مواد غذایی به‌جای دودی کردن و نمک‌سود کردن آن‌ها.
بنابراین، اجتناب از رژیم غذایی حاوی غذاهای دودی، ترشی و نمک‌سود شده (مانند گوشت و ماهی شور) نقش مؤثری در کاهش سرطان معده دارد.
مصرف میوه‌ها و سبزیجات تازه نیز خطر ابتلا به سرطان معده را کاهش می‌دهد. دراین‌بین، مرکبات (مانند پرتقال، لیمو و گریپ‌فروت) اهمیت بیشتری دارند، اما گریپ‌فروت و آب‌میوه گریپ‌فروت می‌تواند سطح خونی داروهای خاص را تغییر دهد، بنابراین قبل از مصرف آن باید این موضوع را پا پزشک مطرح کرد.
بنا بر توصیه انجمن سرطان آمریکا پیروی از یک رژیم غذایی سالم با تأکید بر غذاهای گیاهی خطر ابتلا به سرطان معده را کاهش می‌دهد.به عنوان مثال:
- خوردن حداقل 2.5 فنجان سبزی‌ها و میوه‌ها در روز،
- مصرف غلات کامل به‌جای آردهای تصفیه‌شده
- و خوردن ماهی، مرغ یا لوبیا به‌جای گوشت فرآوری شده و گوشت قرمز
تأثیر مکمل‌های غذایی در پیشگیری از سرطان معده
مطالعاتی که در مورداستفاده از مکمل‌های غذایی برای کاهش خطر ابتلا به سرطان معده انجام‌شده است، تاکنون نتایج متفاوتی داشته‌اند.
برخی مطالعات پیشنهاد کرده‌اند که ترکیبی از مکمل‌های آنتی‌اکسیدان (ویتامین A، C و E و سلنیوم معدنی) ممکن است خطر ابتلا به سرطان معده در افرادی که دارای تغذیه نامناسب هستند را کاهش دهد. اما اکثر مطالعات انجام‌شده در مورد افرادی که مشکل تغذیه ندارند، در مورد مصرف مکمل‌ها بر پیشگیری از سرطان معده، هیچ مزیتی را معرفی نکردند.
حفظ وزن مطلوب بدن
اضافه‌وزن یا چاقی ممکن است به افزایش خطر و فعالیت جسمی منظم به کاهش خطر ابتلا به سرطان معده منجر می‌شوند. علاوه بر این، کاهش وزن و فعالیت بیش‌ازحد نیز تأثیر منفی بر سلامت معده خواهد گذاشت. با توجه به این موضوع، انجمن سرطان آمریکا توصیه می‌کند که تعادل کالری مصرفی را در نظر بگیریم و بر این اساس، فعالیت بدنی منظم و سبک زندگی سالم را در پیش بگیریم.
اجتناب از مصرف دخانیات
استفاده از توتون و تنباکو می‌تواند خطر ابتلا به سرطان proximal معده (بخشی از معده که نزدیک مری است) را افزایش دهد.
درمان عفونت هلیکوباکتر پیلوری
باکتری هلیکوباکتر پیلوری یکی از مهم‌ترین عوامل خطر ابتلا به سرطان معده است. اقدامات پیشگیرانه شامل پیشگیری از عفونت به این باکتری و تشخیص به‌موقع عفونت، تا حد زیادی خطر ابتلا به سرطان معده را کاهش می‌دهد.
راه‌های تشخیص عفونت به هلیکوباکترپیلوری
- آزمایش خون بر اساس آنتی‌بادی هلیکوباکتر: اگر نتیجه آزمایش مثبت شود، به اين معني است که این باکتری در بدن شخص وجود دارد يا درگذشته عفونت داشته است.
- نمونه‌برداری از معده (بیوپسی): جهت بررسی نمونه برای آلوده بودن به هلیکوباکتر پیلوری از نمونه برداری معده به کمک آندوسکوپی استفاده می‌شود.
- آزمایش تنفس اوره: در این آزمایش، شخص مایع حاوی اوره رادیواکتیو می‌نوشد. اگر معده آلوده به هلیکوباکتر باشد، ترکیب شیمایی اوره تغییر خواهد کرد. سپس از طریق تنفس فرد این تغییرات شیمیایی مورد آزمایش قرار می‌گیرد.
مصرف آسپرین
استفاده از آسپیرین یا سایر داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی (NSAID ها) مانند ایبوپروفن یا ناپروکسن، احتمال خطر سرطان معده را کاهش می‌دهد. پزشکان و محققان کاهش خطر ابتلا به سرطان را در بیمارانی که این داروها را برای درمان بیماری‌هایی مانند آرتروز و کاهش تورم، درد و تب مصرف می‌کنند، مشاهده کرده‌اند.
همچنین مصرف داروهای ضدالتهابی می‌توانند خطر ابتلا به پولیپ روده بزرگ و سرطان روده بزرگ را کاهش دهند. بااین‌حال نباید این داروها را به‌منظور جلوگیری از سرطان معده استفاده کرد، زیرا آن‌ها موجب خونریزی داخلی و سایر خطرات بالقوه سلامتی در برخی افراد می‌شوند.
همچنین بخوانید:
عوامل خطر تهدیدکننده سرطان معده
علائم سرطان معده چیست و برای تشخیص سرطان معده چه آزمایش‌هایی انجام می‌شود؟
