Skip to content

داروهای کاهش وزن چه عوارضی دارند؟

انواع داروهای لاغری و تاثیر آن ها بر وزن

داروهای کاهش وزن پاسخ سریع و دائمی به کاهش وزن نیستند و بسیاری افراد با تمام تلاشی که درمصرف این داروها داشته اند بعد از مدتی قادر به حفظ وزن خود نبوده و وزن آنها به حالت قبل برگشته است.

چاقی یکی از مشکلات جدی بسیاری از افراد جامعه است که به دلایل متعددی رخ می‌دهد. بدن مکانیسم‌های پیچیده و تعاملی برای تنظیم وزن دارد. مصرف غذاهای پرکالری و متعادل نبودن غذای مصرف شده با کالری سوزانده شده در بدن، کم‌تحرکی، ورزش نکردن و برخی بیماری‌ها مانند دیابت، آرتروز، کم‌کاری تیروئید، کبد چرب، استرس و افسردگی باعث بروز چاقی در افراد می‌شود. افرادی که تمایل و نیاز به از دست دادن وزن دارند باید سبک زندگی خود را از طریق رژیم غذایی و ورزش مناسب تغییر دهند. زمانی که این رویکرد رفتاری کافی و عملی نباشد و سلامتی آن‌ها در معرض خطر است، درمان دارویی با داروهای کاهش وزن توصیه می‌شود.

سازمان غذا و دارو امریکا ( FDA) استفاده از داروهای کاهش وزن در افرادی که شاخص توده بدنی (BMI) 30 و بالاتر دارند و یا مبتلابه بیماری‌های مرتبط با چاقی مانند دیابت و فشارخون بالا هستند را تائید کرده است. طبق مؤسسات ملی بهداشت، شاخص توده بدنی بین 18.5 تا 24.9 طبیعی است، بین 25 تا 29.9 دارای اضافه وزن است و هرچه بالاتر رود چاقی در فرد بیشتر می‌شود.

مقدار وزنی که افراد با مصرف داروهای کاهش وزن از دست می‌دهند متفاوت است.

در برخی به‌خوبی عمل می‌کند و در عده‌ای دیگر عمل نمی‌کند و به‌طور متوسط تا 10 درصد کاهش وزن اولیه رخ می‌دهد. این کاهش وزن در سه تا شش ماه اول مصرف دارو رخ می‌دهد و پس از آن روند ثابت و آهسته‌ای را طی می‌کند. ده درصد کاهش وزن ممکن است چشمگیر نباشد اما کارشناسان بر این باورند که کاهش وزن حتی به میزان 5 درصد می‌تواند در بهبود وضعیت سلامتی افراد تأثیر بگذارد. به‌عنوان‌مثال می‌تواند باعث کاهش فشارخون، سطح چربی، سطح قند خون و افزایش حساسیت به انسولین گردد.

مکانیسم داروهای لاغری:

داروهای لاغری در دو گروه داروهای شیمیایی و گیاهی تولید می‌شوند. نحوه عملکرد این داروها متفاوت است. برخی داروها کاهش دهنده اشتها هستند و با افزایش سطح نوروترانسمیترهای کاهنده اشتها در مغز، موجب کم خوراکی در فرد می‌گردند. دسته دوم متابولیسم سوخت‌وساز بدن را افزایش می‌دهند، دسته سوم باعث دفع آب بدن می‌شوند و دسته چهارم جذب چربی در بدن را کاهش می‌دهند و موجب دفع بیشتر چربی مواد غذایی می‌شوند.

انواع داروهایی که برای کاهش وزن استفاده می‌شوند

داروهای لاغری که برای از دست دادن وزن ترویج‌شده‌اند، شامل انواع کپسول، قرص، مایعات و پودر می‌شوند.

در جدول به معرفی متداول‌ترین داروهای لاغری موجود در بازار، نحوه عمل و عوارض جانبی احتمالی آن‌ها اشاره شده است.

نام دارو مکانیسم اثر عوارض احتمالی موارد منع مصرف
فن‌ترمین Phentermine

با نام تجاری Adipex-p، Suprenza، T-Diet, Zantryl

کاهش اشتها

افزایش احساس سیری

افزایش فشارخون، ضربان قلب، بی‌خوابی، یبوست و عصبانیت

 

زنان باردار و شیرده
سیبوترامین Sibutramine

با نام تجاری Meridia و Reductil

مهارکننده سروتونین، دوپامین و نورآدرنالین

کاهش اشتها

 

افزایش فشارخون، ضربان قلب، بی‌خوابی، یبوست و خشکی دهان، حالت تهوع، افسردگی

 

افراد زیر ۱۸ سال

زنان باردار یا شیرده افراد با افسردگی شدید معتادین به مواد مخدر و نوشیدنی‌های الکلی

اورلیستات Orlistat

نام تجاری Xenical و venostat

کاهش جذب چربی در روده کاهش ویتامین‌های محلول در چربی، اسهال، اضطراب، سرگیجه، دفع مکرر مدفوع، خروج گاز معده بیماران مبتلابه دیابت، فشارخون بالا، کلسترول بالا، بیماری‌های قلبی_ عروقی و پرکاری تیروئید
دی اتیل پروپیون Diethylpropion

با نام تجاری Tenuate

کاهش اشتها

افزایش احساس سیری

 

افزایش فشارخون، ضربان قلب، بی‌خوابی، سردرد، یبوست و عصبانیت

ایجاد وابستگی

 

 بیماران مبتلابه فشارخون بالا، پرکاری تیروئید، آب سیاه، دیابت، مشکلات روحی، حاملگی و شیردهی
ال–کارنیتین

L-Carnitine

سوزاندن چربی

افزایش انرژی

افزایش فشارخون، ضربان قلب، استفراغ،حالت تهوع، سردرد، اسهال، آبریزش بینی، بی‌قراری و مشکل خواب، بیماران کلیوی
بنزفتامین Benzphetamine

نام تجاری Didrex

کاهش اشتها

افزایش احساس سیری

 

افزایش فشارخون و ضربان قلب، عصبانیت، بی‌خوابی، خشکی دهان، یبوست
لیراگلوتاید liraglutide

نام تجاری

کاهش سرعت تخلیه معده

افزایش احساس سیری

تهوع، استفراغ، اسهال، پانکراکتیت زنان شیرده، مادران باردار

افراد مبتلابه بیماری کلیوی، کبدی، تیروئید، بیماری‌های تیروئید. فشارخون بالا، معتاد به الکل فقط با دستور پزشک مجاز به مصرف هستند

لورکاسرین lorcaserin, نام تجاری belviq

 

کاهش اشتها

افزایش احساس سیری

سردرد، گیجی شدن، خستگی، تهوع، خشکی دهان و یبوست مادران شیرده استفاده نکنند

افراد مبتلابه دیابت، ناراحتی‌های قلبی، کم‌خونی، کلیوی یا کبدی فقط با دستور پزشک مجاز به مصرف هستند

 

نکاتی که درخصوص این داروهای باید درنظر گرفت

  • درکنار مصرف داروهای لاغری باید عادت غذایی و سبک زندگی را تغییر داد و به فعالیتهای ورزشی روی آورد.
  • داروهای کاهش وزن پاسخ سریع و دائمی به کاهش وزن نیستند و بسیاری افراد با تمام تلاشی که درمصرف این داروها داشته اند بعد از مدتی قادر به حفظ وزن خود نبوده و وزن آنها به حالت قبل برگشته است.
  • بسیاری از داروهای لاغری هزینه بالایی دارند و تحت پوشش بیمه نیستند.
  • با درنظر گرفتن عوارض جانبی این داروها ، باید تاییدیه پزشک را برای مصرف آنها دریافت کرد؛ زیرا برخی مردم از بیماریها و حساسیتهای خود آگاهی ندارند و مصرف خودسرانه داروهای لاغری برای آن‎ها مشکل‌ساز می‌شود.

همچنین بخوانید چرا بسیاری از پزشکان از تجویز داروی کاهش وزن امتناع می‌کنند؟

مطالب مرتبط