Skip to content

علائم و نشانه های رایج بی اختیاری ادرار

بی اختیاری ادرار

بی اختیاری ادرار

بی اختیاری ادرار زمانی رخ می دهد که فرد کنترل مثانه خود را از دست بدهد. در برخی موارد ، محتویات مثانه ممکن است کاملاً خالی شود و در موارد دیگر ، ممکن است فقط نشتی جزئی ایجاد شود. بسته به علت  بیماری ممکن است  بی اختیاری ادرارموقتی یا مزمن باشد. با افزایش سن ، ماهیچه های حمایت کننده مثانه ضعیف می شوند که می تواند منجر به بی اختیاری ادرار شود. بسیاری از مشکلات مختلف سلامتی نیز می توانند باعث این بیماری شوند. علائم  این بیماری می تواند از خفیف تا شدید متغیر باشد هم چنین نشانه سرطان ، سنگ کلیه ، عفونت یا بزرگ شدن پروستات باشد.

بی اختیاری چیست؟

بی اختیاری ادراری شرایطی است که زندگی بسیاری از افراد را تحت تأثیر قرار می دهد. هنگامی که بی اختیاری ادرار رخ می دهد ، فرد ممکن است مشکلات کنترل مثانه و نشت ادرار را تجربه کند. این نشت اغلب غیرقابل کنترل است و می تواند بر زندگی فرد تأثیر منفی بگذارد. سیستم ادراری از کلیه ها ، حالب ، مثانه و پیشابراه تشکیل شده است. این قسمت ها چندین کار را در بدن انجام می دهند. آنها مواد زائد را از بدن فیلتر و حذف می کنند. کلیه ها به عنوان فیلترهای بدن عمل می کنند. مواد زائد از طریق کلیه ها در خون دفع می شود و ادرار تولید می شود. سپس ادرار از طریق دو لوله نازک به نام حالب به مثانه می رود. حالب ها به مثانه متصل می شوند ، جایی که ادرار جمع می شود تا از بدن خارج شود. مثانه مانند یک مخزن ذخیره است ، هنگامی که مثانه پر شود، مغز سیگنالی ارسال می کند که زمان ادرار کردن فرا رسیده است. سپس ادرار با باز شدن ماهیچه (اسفنکتر) از مثانه خارج می شود و به ادرار اجازه می دهد آزادانه از مجرای ادرار عبور کند.

وقتی این سیستم بدون مشکل کار می کند ، فرد معمولاً زمان لازم برای رفتن به دستشویی را قبل از نیاز به ادرار کردن دارد و هیچ گونه نشتی ادرار را تجربه نمی کند. بی اختیاری ادرار زمانی اتفاق می افتد که این قسمت ها به درستی عمل نکنند ، که می تواند به دلایل مختلف در طول زندگی رخ دهد. بسیاری از مردم تصور می کنند که بی اختیاری بخشی طبیعی از روند پیری است که نمی توان از آن جلوگیری کرد ، در حالی که این واقعیت وجود دارد که خطر بی اختیاری ادرار با افزایش سن افزایش می یابد ، اما درمان هایی وجود دارد که به مدیریت آن کمک می کند. بی اختیاری نباید زندگی فرد را مختل کرده و او را از کار باز دارد.

بی اختیاری ادرار

انواع مختلف بی اختیاری ادرار

انواع مختلفی از بی اختیاری ادرار وجود دارد. دانستن نوع بی اختیاری اغلب بخش مهمی از برنامه تشخیص و درمان بی اختیاری است. انواع آن عبارتند از:

بی اختیاری فوری

این نوع بی اختیاری با نیاز فوری به ادرار فوری مشخص می شود. فرد قبل از رسیدن به توالت دچار نشتی ادرار می شود. بی اختیاری فوری می تواند به دلایل مختلف مانند ضعف عضلات کف لگن ، آسیب عصبی ، عفونت ، سطح پایین استروژن یائسگی یا اضافه وزن ایجاد شود. 

بی اختیاری فشاری

هنگامی که ادرار در حین ورزش نشت می کند ، اغلب به آن بی اختیاری فشاری می گویند. در این نوع بی اختیاری ، ماهیچه های لگن ضعیف شده و دیگر آنطور که باید از اندام های لگن پشتیبانی نمی کنند. این ضعف عضلانی به این معناست که ممکن است ادرار به طور تصادفی در حین حرکت افراد نشت کند. برای بسیاری از افراد ، مشکلات نشتی هنگام خندیدن ، سرفه ، عطسه ، دویدن ، پرش یا بلند کردن وسایل رخ می دهد.بدون حمایت عضلات قوی لگن ، احتمال نشت ادرار بیشتر است. زنانی که زایمان کرده اند بیشتر مستعد بی اختیاری فشاری هستند ، هم چنین مردانی که جراحی پروستات کرده اند ممکن است بی اختیاری استرس را تجربه کنند.

بی اختیاری سرریز

اگر هر بار پس از ادرار کردن  مثانه به طور کامل تخلیه نشود فرد دچار بی اختیاری سررسز می شود. مثانه را یک ظرف پر از آب میوه در نظر بگیرید. اگر فرد فقط مقدار کمی از لیوان حاوی آب میوه را خالی کند اما نه تمام آن را ، همچنان خطر ریختن آب میوه با حرکت افراد وجود دارد. افراد مبتلا به بی اختیاری سرریز هرگز مثانه خود را به طور کامل خالی نمی کنند ، بنابراین مستعد نشت هستند. این نوع بی اختیاری بیشتر در افراد مبتلا به بیماری های مزمن مانند ام اس ، سکته مغزی یا دیابت شایع است ، همچنین می تواند در مردان مبتلا به پروستات بزرگ ایجاد شود.

بی اختیاری ترکیبی: این نوع بی اختیاری ترکیبی از چندین نوع است که همه آنها منجر به مشکلات نشتی می شود. اغلب مهم است که هنگام برخورد با مشکلات نشتی نوع آن را تشخیص دهیم .

علل بی اختیاری ادرار 

بی اختیاری ادرار می تواند ناشی از عادات روزانه ، بیماری های زمینه ای یا مشکلات جسمی باشد. ارزیابی دقیق توسط پزشک می تواند به تعیین علت بی اختیاری کمک کند.

بی اختیاری موقتی

برخی از نوشیدنی ها ، غذاها و داروها ممکن است به عنوان دیورتیک عمل کرده و حجم ادرار را افزایش داده و مثانه را تحریک کنند. آن ها هستند:

  • الکل
  • کافئین
  • نوشیدنی های گازدار و آب گازدار
  • شیرین کننده های مصنوعی
  • غذاهایی که سرشار از ادویه ، قند یا اسید هستند ، به ویژه مرکبات
  • داروهای قلب و فشار خون ، آرامبخش و شل کننده های عضلانی
  • شکلات
  • فلفل تند
  • دوزهای زیاد ویتامین C

بی اختیاری ادرار ممکن است ناشی از یک بیماری باشد که به راحتی درمان می شود ، مانند:

  • عفونت مجاری ادراری: عفونت ها می توانند مثانه را تحریک کرده و باعث نیاز فوری به ادرار و گاهی بی اختیاری ادرار شوند.
  • یبوست: راست روده در نزدیکی مثانه قرار دارد . مدفوع سفت و فشرده در راست روده باعث فعال شدن بیش از حد اعصاب مشترک این دو ناحیه می شود. 

بی اختیاری مداوم 

بی اختیاری ادرار همچنین می تواند یک بیماری مداوم باشد . شرایطی که باعث بی اختیاری مداوم می شود شامل: 

بارداری

تغییرات هورمونی و افزایش وزن جنین می تواند منجر به بی اختیاری فشاری شود.

زایمان

زایمان واژینال می تواند ماهیچه های مورد نیاز برای کنترل مثانه را ضعیف کرده و به اعصاب و بافت پشتیبان مثانه آسیب برساند و منجر به افتادگی  شود.

تغییرات با افزایش سن

افزایش سن عضله مثانه می تواند ظرفیت ذخیره ادرار را کاهش دهد. انقباضات غیر ارادی مثانه نیز با افزایش سن افزایش می یابد.

یائسگی

پس از یائسگی ، زنان استروژن کمتری تولید می کنند ، هورمونی که به حفظ سلامت مثانه کمک می کند. مشکلات موجود در این بافت ها می تواند بی اختیاری را تشدید کند.

بی اختیاری ادرار در یائسگی
بی اختیاری ادرار در یائسگی

بزرگ شدن پروستات

به ویژه در مردان مسن ، بی اختیاری ادرار اغلب ناشی از بزرگ شدن غده پروستات است ، وضعیتی که به عنوان هیپرپلازی خوش خیم پروستات شناخته می شود.

سرطان پروستات

در مردان ، بی اختیاری می تواند با سرطان پروستات درمان نشده همراه باشد. اما در بیشتر اوقات ، بی اختیاری از عوارض جانبی درمان سرطان پروستات است.

انسداد

تومورها در هر نقطه از مجاری ادراری می توانند جریان طبیعی ادرار را مسدود کرده و منجر به بی اختیاری ادرار شوند. سنگ های ادراری که در مثانه ایجاد می شوند ، گاهی باعث نشت ادرار می شوند.

اختلالات عصبی

بیماری پارکینسون ، مولتیپل اسکلروزیس ، سکته مغزی ، تومور مغزی یا آسیب نخاعی می تواند با سیگنال های عصبی مرتبط با کنترل مثانه تداخل داشته و باعث بی اختیاری ادرار شود.

عوامل خطر

عواملی که خطر را افزایش می دهند عبارتند از:

جنسیت

زنان بیشتر مستعد بی اختیاری هستند. بارداری ، زایمان ، یائسگی و آناتومی طبیعی زنان از دلایل افزایش بی اختیاری است.

سن

با افزایش سن ، ماهیچه های مثانه و پیشابراه مقداری از قدرت خود را از دست می دهند. تغییرات با افزایش سن ، توانایی مثانه در نگهداری ادرار را کاهش می دهد و احتمال ادرار غیر ارادی را افزایش می دهد.

اضافه وزن

اضافه وزن باعث فشار بر مثانه و ماهیچه های اطراف می شود و در نتیجه ضعف در آنها ایجاد می شود و این امر باعث می شود ادرار هنگام سرفه یا عطسه خارج شود.

سیگار کشیدن

سیگار کشیدن ممکن است خطر بی اختیاری ادرار را افزایش دهد.

سابقه خانوادگی

اگر یکی از اعضای نزدیک خانواده دچار بی اختیاری ادرار باشد ، احتمال بروز افزایش می یابد.

برخی بیماری ها

بیماری های عصبی یا دیابت ممکن است خطر بی اختیاری را افزایش دهند.

تشخیص

تعیین نوع بی اختیاری ادرار بسیار مهم است و علائم اغلب به پزشک در تشخیص نوع بی اختیاری کمک می کند. بسته به نوع بی اختیاری ، اقدامات درمانی انجام می شود. راههای تشخیص عبارتند از:

گزارش دفع ادرار

فرد میزان نوشیدن ، زمان ادرار کردن ، میزان ادرار تولید شده و تعداد قسمت های بی اختیاری را ثبت می کند.

معاینه فیزیکی

پزشک ممکن است واژن را معاینه کرده و قدرت عضلات کف لگن را بررسی کند. همچنین راست روده یک بیمار مرد را بررسی کنید تا ببینید آیا غده پروستات بزرگ شده است یا خیر.

تجزیه و تحلیل ادرار

آزمایش هایی برای تشخیص علائم عفونت و ناهنجاری ها انجام می شود.

آزمایش خون

عملکرد کلیه را ارزیابی می کند

اندازه گیری باقیمانده پس از خروج

این روش میزان باقی مانده ادرار در مثانه پس از ادرارکردن را ارزیابی می کند.

سونوگرافی لگن

در سونوگرافی لگن ، تصویر ارائه شده ممکن است به تشخیص هرگونه ناهنجاری کمک کند.

آزمایش یورودینامیک

آزمایش یورودینامیک تعیین می کند که ماهیچه های مثانه و اسفنکتر ادراری چقدر فشار را می توانند تحمل کنند.

سیستوگرام

اشعه ایکس تصویری از مثانه ارائه می دهد.

سیستوسکوپی

یک لوله نازک با عدسی در انتها وارد مجرای ادرار می شود تا پزشک هرگونه ناهنجاری در مجاری ادراری را مشاهده کند.

درمان 

درمان به عوامل مختلفی بستگی دارد ، مانند نوع بی اختیاری ، سلامت عمومی ، سن بیمار و وضعیت روانی.

بی اختیاری فشاری

تمرینات کف لگن که به تمرینات کگل نیز معروف است ، به تقویت اسفنکتر ادراری و عضلات کف لگن (ماهیچه هایی که به کنترل ادرار کمک می کنند) کمک می کند.

آموزش مثانه

آموزش مثانه از طریق:

  • به تأخیر انداختن هدف کنترل ادرار است. بیمار یاد می گیرد که چگونه هر زمان که اراده ای برای انجام این کار وجود داشت ، ادرار را به تأخیر اندازد.
  • زمانبندی برای سرویس بهداشتی: فرد در ساعات مشخصی از روز رفتن به دست شویی را برنامه ریزی می کند ، به عنوان مثال ، هر 2 ساعت یکبار. آموزش مثانه به بیمار کمک می کند تا به تدریج کنترل مثانه خود را به دست آورد.
درمان بی اختیاری ادرار

داروها

داروهای زیر برای درمان بی اختیاری ادرار تجویز می شوند:

  • داروهای آنتی کولینرژیک مثانه های بیش فعال را تسکین می دهند و ممکن است به بیماران مبتلا به بی اختیاری فوری کمک کنند.
  • استروژن موضعی ممکن است بافت را در مجرای ادرار و ناحیه واژن تقویت کرده و برخی از علائم را کاهش دهد.

عمل جراحي

اگر درمان های دیگر موثر نباشند ، جراحی یک گزینه است. زنانی که قصد بچه دار شدن دارند قبل از تصمیم گیری در مورد گزینه های جراحی باید با پزشک مشورت کنند.

پد ها و کاتترهای جاذب

اگر درمان های پزشکی نتوانند بی اختیاری را از بین ببرند ، می توان از محصولاتی که به کاهش نشت ادرار کمک می کنند ، استفاده کرد. شامل:

  • پد و لباس های محافظ
  • سوند

کلام پایانی 

بی اختیاری ادرار یکی از شایع ترین و اغلب شرم آورترین مشکلات است. شدت این بیماری از ادرار ناگهانی هنگام سرفه یا عطسه تا نیاز فوری به ادرار کردن در زمانی که فرد وقت توالت رفتن ندارد ، متفاوت است. اگرچه بی اختیاری ادرار با افزایش سن افزایش می یابد ، اما این وضعیت لزوماً نتیجه افزایش سن نیست. بی اختیاری ادرار در زنان دو برابر مردان شایع است که ممکن است به دلیل بارداری ، زایمان و یائسگی باشد. بی اختیاری اجزای طبیعی پیری نیست و قابل درمان است.

منابع مقاله

https://www.healthline.com/health/urinary-incontinence

https://www.medicalnewstoday.com/articles/165408#_noHeaderPrefixedContent

https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/urinary-incontinence/diagnosis-treatment/drc-20352814

https://www.womenshealth.gov/a-z-topics/urinary-incontinenceا

مطالب مرتبط

عوارض زایمان زودرس
دانستنی های پزشکی
هومن حجتی

عوارض زایمان زودرس

عوارض زایمان زودرس همه نوزادان نارس عوارض سلامتی ندارند. اما زود به دنیا آمدن می‌تواند مشکلات پزشکی کوتاه مدت و طولانی مدت ایجاد کند. به

ادامه مطلب »