امروزه اکثر جوانانی که تمایل به تناسب اندام و داشتن بدن عضلانی دارند از پودرهای پروتئینی استفاده می کنند . اکثر تبلیغات این پودر ها ادعا دارند که مصرف آنها باعث کاهش وزن و عضله سازی می شود . یکی از آسان ترین راه ها جهت مصرف پروتئین اضافه کردن پودرهای پروتئینی به شیر یا اسموتی می باشد . درست است که پروتئین برای حفظ و ساخت ماهیچه ها ،استحکام استخوان ها و بسیاری از کارکرد های بدن لازم است اما بهتر است این منابع از مواد حاوی پروتئین طبیعی تامین شود.
پودرهای پروتئینی اشکالی از پروتئین هستند که از منابع طبیعی مانند تخم مرغ ، شیر یا گیاهان به دست می آیند . معمولا به این پودرها مواد دیگری مانند : قند ها و طعم دهنده های مصنوعی اضافه می شود. ممکن است مصرف کنندگان این پودر ها یه اهداف خود برسند اما در نظر داشته باشید مصرف آنها با مشکلات خاصی همراه است که می تواند سلامتی فرد را به خطر بیندازد.
پودر پروتئین چیست؟
پودرهای پروتئینی فرم هایی از پروتئین های گیاهی هستند که به پودر تبدیل شده اند . این پروتئین های گیاهی شامل : سویا ، نخود فرنگی ، برنج و سیب زمینی می باشند. همچنین برای تهیه این پودر ها از منابع حیوانی نیز استفاده می شود منابعی مانند : تخم مرغ و شیر . این پودر ها ممکن است حاوی ترکیبات دیگری مانند طعم دهنده های مصنوعی ، ویتامین ، مواد معدنی ،غلیظ کننده ها و قند های مصنوعی نیز باشند.
هنگام مقایسه و خرید پودرهای پروتئینی حتما به لیست مواد تشکیل دهنده بر روی آن دقت کنید. مواد افزودنی مثل کافئین ، کراتین و شیرین کننده ها گاهی در این پودرها قرار دارند اما در تبلیغات ذکر نشده است. مصرف این مواد ممکن است برای مصرف کننده مضر باشد.مقدار پروتئین موجود در هر اسکوپ می تواند از 10 تا 30 گرم متغیر باشد. این میزان در مکمل های مورد استفاده برای ساخت عضله نسبت به مکمل های دیگر بیشتر است و در مکمل های مورد استفاده برای کاهش وزن کمتر است.
عوارض مصرف پودرهای پروتئینی
عدم تعادل تغذیه ای
ساده ترین و شایع ترین خطری که با مصرف مکمل ها به سلامت ما آسیب می زند عدم تعادل تغذیه است. با افزایش پروتئین دریافتی از طریق مکمل ها میزان مواد مغذی دریافتی از طریق مصرف مواد غذایی ناکافی می شود. وقتی به جای خوردن غذا از پودرهای پروتئینی مصرف می کنید از تمام مواد مغذی که با مصرف یک غذای سالم به بدن شما می رسد محروم می شود. در هنگام مصرف این پودرها به یاد داشته باشید بدن شما به موا مغذی دیگر نیز نیاز دارد.
مشکلات گوارشی
معمولا مصرف پودرهای پروتئینی باعث به وجود آمدن مشکلات گوارشی می شود. یبوست، نفخ،کرامپ های عضلانی معده از جمله علائمی که بعد از مصرف پودرها به وجود می آید. پروتئین ها برای هضم شدن نیاز به زمان کافی دارند مصرف دائم پودرها باعث می شود فرصت کافی برای هضم وجود نداشته باشد.
افزایش وزن
پودر ها باعث میشوند تا وزن کم کنید، چربی هایتان بسوزد و حجم عضلاتتان بیشتر شود ولی در عین حال می تواند باعث چاقی نیز شود. به دلیل اینکه در زمان مصرف پودرهای پروتئینی فقط پروتئین مصرف نمی کنید بلکه میزان زیادی مواد افزودنی نیز مصرف می کنید . اگر توجه ای به میزان مصرف کالری موجود در این پودرها نکنید ممکن است دچار اضافه وزن شوید. پودرهای پروتئین، با داشتن قند اضافه شده ، می توانند به مقدار کالری مورد نیاز روزانه اضافه کنند که می تواند منجر به افزایش وزن ناسالم و همچنین افزایش قند خون شود.
مشکلات کلیوی
مکمل های پروتئین می تواند باعث مشکلات کلیوی شوند. کلیه ها مسئول فیلتر کردن سموم و مواد زاید از جریان خون هستند. مصرف زیاد پروتئین باعث افزایش بار اسید در کلیه ها و احتمال ابتلا به سنگ کلیه می شود. در طولانی مدت ، مصرف مکمل های پروتئینی ممکن است بر عملکرد کلیه تاثیر منفی بگذارد.
سموم و آلودگی فلزات سنگین
برخی از مکمل های پروتئینی حاوی ترکیبات خطرناکی می باشند . این ترکیبات شامل: آرسنیک،جیوه ،سرب و کادمیوم و فلزات سنگین می باشند. این مکمل ها به دلیل وجود چنین ترکیباتی سلامتی را به خطر می اندازند.
عدم تعادل هورمونی
اختلال هورمونی مسئله اصلی در مورد مکمل های پروتئینی مبتنی بر سویا است. در حالی که سویا سرشار از اسیدهای آمینه ضروری است ، اما حاوی فیتواستروژن می باشد . فیتواستروژن از هورمون استروژن تقلید می کند و می تواند بر روی سیستم غدد درون ریز تاثیر بگذارد. 95٪ سویا که در ساخت مکمل های پروتئینی مورد استفاده قرار می گیرد از نظر ژنتیکی اصلاح شده است. سویا اصلاح شده ژنتیکی حاوی ماده شیمیایی به نام گلی فوزات است که باعث عدم تعادل هورمونی و سقط جنین می شود.
دهیدراته شدن بدن
مصرف آب کافی برای افرادی که فعالیت های بدن سازی انجام می دهند ضروری می باشد. افرادی که از پودرهای پروتئینی مصرف می کنند ممکن است بدنشان را در معرض کمبود آب قرار دهند. میزان کمبود آب ایجاد شده بر اساس شدت ورزش و میزان مصرف پروتئین متفاوت است. بدن برای سوخت و ساز پروتئین دریافتی نیاز به آب بیشتری دارد و بدون آن بدن دچار کم آبی می شود.
ریزش مو
پودرهای پروتئینی باعث افزایش سطح تستوسترون می شود . تستوسترون باعث آزاد شدن ماده شیمیایی به نام DHT در بدن می شود . این ماده شیمیایی می تواند باعث ریزش مو شود.
تداخلات دارویی
بسیاری از پروتئین های مصرفی با مصرف سایر داروها تداخل جذب دارند. به عنوان متال پروتئین آب پنیر(Whey) باعث کاهش جذب داروهای پوکی استخوان می شود . همچنین با داروهای ضد پلاکت و داروهای ضد انعقادی تداخل جذب دارد و به همین دلیل اگر از داروهای خاصی مصرف می کنید حتما قبل از مصرف پودرها با پزشک خود مشورت کنید .
کلام آخر
مطمئنا مصرف مواد غذایی حاوی پروتئین برای بدن لازم و ضروری می باشد. اما مصرف بیش از اندازه آن توصیه نمی شود. پودر های پروتئینی یکی از راه های دریافت پروتئین برای ورزشکاران می باشند که می تواند به تناسب اندام آنها کمک کند . اما توجه به این نکته ضروری است که علاوه بر اثراتی که بر روی افزایش حجم عضلات می گذارند می توانند خطراتی را نیز به همراه داشته باشند. اگر تمایل به مصرف این پودرها دارید به یاد داشته باشید این محصولات معمولا کنترل نشده هستند در صورت بروز عوارض جانبی غیر معمول مصرف را قطع کنید علاوه بر آن قبل از شروع مصرف حتما با پزشک خود مشورت کنید.