اکثر ما از تأثیر فیزیکی مواد غذایی بر بدن خودآگاه هستیم، اما درباره تأثیر آنها بر خلقوخو چطور؟
حتی هنگامیکه شما فکر میکنید که یک غذای مغذی میخورید، احتمال اینکه مواد افزودنی در آن ماده غذایی وجود داشته باشد و بتواند به سیستم عصبی شما آسیب برساند زیاد است.
افزودنیهای خوراکی، ترکیبات مهم صنایع غذایی مدرن هستند و نقش مهمی در بهبود رنگ، بو و طعم غذا، تغییر ساختار تغذیهای، بهبود شرایط پردازش و افزایش عمر مفید مواد غذایی دارند؛ اما برخی از این افزودنیهای غذایی برای سلامت جسمی و روح دارای خطرات احتمالی هستند.
پس اگر این روزها احساس غم و ناراحتی بیشتری دارید، رژیم غذایی خود را بررسی کنید. بعضی از افزودنیهای خوراکی معمول ممکن است باعث اختلال در عملکرد نورون یا سطح هورمون شوند که منجر به تحریکپذیری، خستگی، اضطراب یا پرخاشگری میشود. این امر میتواند هشداری مبنی بر اجتناب از برخی مواد افزودنی در غذاها میشود.
در ادامه مقاله با تاثیر افزدونیهای خوراکی بر خلقوخو بیشتر آشنا شوید.
رنگ غذا
برخی رنگهای غذایی ممکن است خلق شمارا تغییر دهند.
برخی از رنگهای غذایی مصنوعی، ازجمله زرد شماره 5، ممکن است باعث بیش فعالی پس از خوردن شود. رژیم غذایی بدون رنگ خوراکی و دیگر مواد افزودنی ممکن است به جلوگیری از رفتار مخرب یا خشونت، اضطراب، ناامیدی، زودرنجی، نگرانی، تغییرات خلقی و افسردگی کمک کند.
یکی از این رنگها رنگ زرد مصنوعی (به نام FD&C Yellow No. 5) است. این رنگ عمدتاً بهعنوان رنگ غذا و طعمدهنده در نوشیدنیهای گازدار، آبنبات و کوکیها استفاده میشود. تأثیر رنگ زرد در بیماریهای آلرژی، آسم و اختلالات خلقی تائید شده است.
رنگ قرمز (Allura Red AC) نیز با اختلال بیش فعالی و کمبود توجه در کودکان و بزرگسالان مرتبط است. محصولات غذایی با رنگ قرمز روشن شامل روکش کیک و شیرینیها، چیپس، تنقلات میوهای و نوشیدنیهای ورزشی ممکن است از این رنگ استفاده کنند.
شیرینکنندههای مصنوعی
برخی تولیدکنندههای مواد غذایی از عبارت بدون قند روی برچسب محصولات خود استفاده میکنند. احتمالاً این محصولات حاوی شیرینکننده مصنوعی مانند آسپارتام هستند. آسپارتام طعمی شیرینتر نسبت به شکر دارد ولی تقریباً بدون کالری است و در بسیاری از غذاهای رژیمی و نوشیدنی، آدامس، آبنباتها و چاشنیها یافت میشوند.
مصرف آسپارتام ممکن است موجب:
- تغییرات خلقوخو ازجمله افسردگی، اضطراب، تحریکپذیری و بیخوابی گردد.
- سطح سروتونین بدن را کاهش دهد و موجب بدتر شدن شرایطی مانند افسردگی، تغییر اشتها و خوابآلودگی گردد.
- عوارض آسپارتام بر روی سیستم عصبی اثبات شده است که میتواند موجب سردرد، عدم تعادل، تشنج، بیحسی بدن و اختلال در صحبت کردن شود.
مونوسدیم گلوتامات
مونوسدیم گلوتامات (Glutamate Monosodiuml) که معمولاً MSG نامیده میشود، یک افزودنی طعمدهنده در غذاهای کنسرو شده، کراکر، گوشت، وعدههای غذایی یخزده و اقلام رستوران است.
MSG همچنین یک اکسیتوتوکسین است که باعث ایجاد سردرد در افراد حساس به آن میشود. مصرف منظم MSG ممکن است موجب افسردگی، خستگی و عدم تمرکز گردد. با گذشت زمان، ممکن است با آسیب به سلولهای مغزی، منجر به ناتوانی در یادگیری، بیماری آلزایمر و بیماری پارکینسون گردد.
مواد نگهدارنده
استفاده از مواد شیمیایی برای حفظ مواد غذایی مانند سولفیتها ممکن است عوارض جانبی را در قالب سردرد و آلرژی به همراه داشته باشند. سولفیتها در میوههای خشک، آبمیوه و سوسیسها استفاده میشود. نیتراتهای سدیم و پتاسیم که بهعنوان مواد نگهدارنده در فراوردههای گوشتی و غذاهای کنسروی استفاده میشود موجب سردرد، افسردگی و اختلال در سیستم عصبی میگردند.
کافئین
کافئین که بهطور طبیعی در قهوه، چای و شکلات یافت میشود، به بسیاری از غذاها و نوشیدنیها اضافه میگردد. برخی از غذاها حاوی کافئین عبارتاند از نوشابه، نوشیدنی و غذاهای انرژیزا، آدامس و غذاهای طعم دار شده با قهوه.
اگر شما نسبت به کافئین حساس هستید و مقدار زیادی از آن را مصرف میکنید، ممکن است زودرنجی، عصبانیت، اضطراب، سردرگمی یا سردرد را تجربه کنید. متأسفانه ترک کافئین ممکن است باعث بروز علائم ترک، ازجمله تغییرات خلقی شود. بهتر است بهآرامی مصرف کافئین خود را کاهش دهید تا از این اثرات ناخواسته جلوگیری شود.
آرد سفید
آرد سفید خالی از کالری است و موجب افزایش قند خون میشود. میتواند احساس خستگی، افسردگی، گرسنگی و بدخویی را موجب شود. از آرد سفید در انواع سوپ و سسها استفاده میشود.
جایگزینهای مناسب افزودنی های غذایی
ما نباید از تاثیر افزدونیهای خوراکی بر خلقوخو غافل شویم. افزودنیهای غذایی منابع پنهانی مواد غذایی هستند که برای در امان بودن از اثرات مضر آنها بهتر است از مواد غذایی فراوریشده اجتناب کرد و بهجای آن مواد غذایی تازه، میوه و سبزیها فصل را تهیه شود و حتی تنقلات و میان وعدهها را به شیوه ای سالم در خانه آماده کرد.
توصیه میکنیم هر محصول غذایی که خریداری میکنید، برچسب درجشده روی محصول را با دقت مطالعه کنید و از تهیه محصولاتی که به مقدار زیاد دارای مواد افزودنی و نگهدارنده هستند پرهیز کنید.
برای مطالعه مقاله تاثیر پروتئین ها بر خلق وخو کلیک کنید
برای مطالعه تاثیر چربی ها بر خلق و خو کلیک کنید