مسمومیت با الکل یا مسمومیت الکلی چیست؟
نوشیدنی‌های الکلی در اکثر کشورهای جهان قانونی هستند. بااین‌حال، نوشیدنی‌های الکلی یکی از اعتیادآورترین مواد در دسترس بشر است. دلیل محبوبیت این نوشیدنی‌ها این است که باعث می‌شوند فرد مصرف‌کننده احساس سرخوشی و آرامش کند. بسیاری از افراد برای خوددرمانی یا مقابله با اضطراب اجتماعی و سایر عوامل استرس‌زای زندگی نوشیدنی‌های الکلی می‌نوشند و این ممکن است منجر به اعتیاد به الکل شود.
مسمومیت با الکل نوشیدن مقادیر زیاد الکل در مدت زمانی کوتاه است که منجر به عوارض جسمس و روحی و گاه مرگبار می شود. درواقع نوشیدن بیش از حد و سریع الکل می تواند بر تنفس ، ضربان قلب ، درجه حرارت بدن و معده تأثیر بگذارد و به طور بالقوه منجر به کما و مرگ شود.
همچنین ممکن است مسمومیت با الکل زمانی رخ دهد که بزرگسالان یا کودکان به‌طور تصادفی یا عمدی از محصولات خوراکی حاوی الکل بنوشند. حداقلی در تعداد نوشیدنی‌هایی که می‌توانند باعث مسمومیت با الکل شوند وجود ندارد. فرد مبتلابه مسمومیت با الکل نیاز به مراقبت فوری پزشکی دارد.
برای مسمومیت با الکل چقدر زمان لازم است؟
هنگامی‌که الکل مصرف می‌شود، تأثیر بسیار سریع و تهاجمی بر روی بدن شما دارد. درواقع، تقریباً یک ساعت طول می‌کشد تا بدن 0.25 اونس معادل40/7 سی‌سی الکل را متابولیزه کند. به همین دلیل 30 دقیقه بعد از نوشیدن، الکل به جریان خون جذب می‌شود. هنگامی‌که مقدار زیادی الکل را در مدت‌زمان کمی می‌نوشید، بدن شما قادر به پردازش سریع الکل نیست. علاوه بر این، بدن شما مدتی طول می‌کشد تا سموم موجود در الکل را از بین ببرد و باعث می‌شود احساس مستی طولانی‌تر شود.
ترتیب وقایعی که منجر به مسمومیت حاد می‌شوند به شرح زیر است:
- یک فرد در مدت‌زمان کوتاهی تعداد زیادی مشروبات الکلی بنوشد.
- کبد فرد قادر به سوخت‌وساز مواد شیمیایی نباشد و نتواند آن‌ها را از بدن بیرون بکشد.
- الکل غیر متابولیزه وارد جریان خون شود.
- غلظت الکل خون (BAC) فرد شروع به افزایش کند.
- BAC یا غلظت الکل خون به میزان سمی می‌رسد و بر عملکردهای فیزیولوژیکی و روانی فرد تأثیر منفی بگذارد.
علائم و نشانه‌های مسمومیت الکلی
- سردرگمی ذهنی
- کاهش تنفس (کمتر از 8 تنفس در یک دقیقه)
- تنفس نامنظم (فاصله بین هر نفس بیش از 10 ثانیه)
- هیپوترمی (دمای پایین بدن)
- از دست دادن هماهنگی حرکتی
- استفراغ
- تشنج
- پوست رنگ‌پریده و گاهی مایل به آبی
- دشواری در ایستادن یا راه رفتن
- استوپور (یا اغمای نسبی، حالتی است که آگاهی فرد نسبت به محیط اطراف خود کاهش‌یافته است.)
- عدم توانایی در برقراری یا حفظ ارتباط چشمی
عوارض تهدیدکننده مسمومیت با الکل شامل موارد زیر است:
خفگی: نوشیدنی‌های الکلی معده را تحریک کرده و باعث استفراغ می‌شوند که در این حالت به دلیل نداشتن هوشیاری می‌تواند منجر به خفگی شود.
قطع تنفس: وارد شدن استفراغ به ریه‌ها باعث می‌شود به‌طورکلی نفس کشیدن فرد متوقف شود.
کم‌آبی: استفراغ می‌تواند به‌سرعت به کم‌آبی شدید بدن منجر شود که به‌نوبه خود باعث کاهش فشارخون و بالا رفتن ضربان قلب می‌شود.
ایست قلبی: دمای پایین بدن همراه با کاهش فشارخون می‌تواند منجر به ایست قلبی شود.
هایپوگلیسمی: استفراغ می‌تواند باعث شود سطح قند خون به میزان خطرناکی پایین بیاید. به این حالت هایپوگلیسمی گفته می‌شود. در این حالت اگر به‌موقع گلوکز تجویز نشود، می‌تواند منجر به اغما و سرانجام مرگ شود.
آسیب مغزی: تنفس نامنظم، ایست قلبی و هایپوگلیسمی می‌تواند باعث آسیب جبران‌ناپذیری مغزی شود.
اگر کسی دچار مسمومیت با الکل شود چه باید کرد؟
- اولین کاری که باید انجام شود، دستیابی به کمک پزشکی است. اگر فردی مشکوک به مسمومیت شدید با مشروبات الکلی است، با اورژانس تماس بگیرید.
- فردی که بیش‌ازحد مشروبات الکلی نوشیده است، عملکرد ضعیفی دارد به همین دلیل اجازه رانندگی و حرکت کردن به او ندهید زیرا می‌تواند باعث از دست دادن تعادل و آسیب‌دیدگی شخص شود.
- به شخص مسموم قهوه ندهید زیرا قهوه باعث کم شدن آب بدن می‌شود. کم‌آبی شدید می‌تواند منجر به آسیب دائمی مغز شود.
- به فرد اجازه حمام با آب سرد ندهید. نوشیدنی‌های الکلی دمای بدن را پایین می‌آورند. دوش سرد می‌تواند به‌سرعت باعث هیپوترمی یا کاهش دمای بدن شود.
- معده شخص مسموم را برای استفراغ تحریک نکنید زیرا استفراغ می‌تواند منجر به خفگی شود.
- از خوردن مجدد الکل جلوگیری کنید زیرا می‌تواند BAC را به سطوح خطرناک برساند.
- فرد را تنها نگذارید. هرچه الکل بیشتری از معده و روده به جریان خون جذب شود، BAC افزایش می‌یابد. حتی اگر فرد نوشیدن را متوقف کند این اتفاق می‌افتد. هوشیار بودن بسیار مهم است زیرا علائم جدید بروز می‌کند یا علائم موجود می‌تواند بدتر شود.
- اگر فرد بیهوش است، سر او را به یک‌طرف به‌آرامی در حالت کج قرار دهید تا از خفگی جلوگیری کنید.
- اگر فرد بیدار است، او را به حالت نشسته قرار دهید تا در صورت بروز استفراغ از خفگی جلوگیری کنید.
- با صحبت کردن شخص را بیدار نگه‌دارید.
- فرد را گرم نگه‌دارید. اطمینان حاصل کنید که دمای بدن بیشتر سقوط نمی‌کند.
- در صورت امکان، آب کمی به فرد بدهید. آب به مبارزه باکم آبی بدن کمک می‌کند و بدن را در بیرون راندن سموم کمک می‌کند. اطمینان حاصل کنید که فرد در هنگام خوردن آب برای جلوگیری از خفگی در حالت نشسته باشد.
- تا زمان رسیدن کمک پزشکی برای جلوگیری از آسیب‌دیدگی، با شخص همراه باشید.
چگونگی درمان مسمومیت با الکل در مراکز درمانی
این کار به بهترین شکل در یک مرکز پزشکی انجام می‌شود که در آن فرد می‌تواند به‌طور مداوم موردبررسی قرار گیرد و علائم به‌موقع مدیریت شوند. درمان‌های زیر توسط کارکنان پزشکی انجام می‌شود:
لوله‌گذاری: لوله‌ای از طریق دهان به داخل گلو وارد می‌شود تا اگر چیزی باعث انسداد مجاری شده است از مجاری هوایی خارج شود و به بهبود تنفس کمک کند.
تزریق داخل وریدی مایعات و ویتامین‌ها: آب، گلوکز و ویتامین‌ها برای ثابت نگه‌داشتن علائم حیاتی، افزایش فشارخون و تغذیه بدن مستقیماً به‌صورت وریدی وارد جریان خون می‌شوند.
کاتتریزاسیون: یک لوله نازک به نام کاتتر در مثانه وارد می‌شود تا ادرار را درون یک کیسه تخلیه کند.
تخلیه معده: مایعات درون معده از طریق لوله‌ای که به بینی یا دهان وارد می‌شود، پمپ می‌شود و معده تخلیه می‌شود.
دیالیز: در بعضی موارد، دیالیز کلیه برای سرعت بخشیدن به دفع سموم از بدن انجام می‌شود.
درمان با اکسیژن: اکسیژن از طریق لوله بینی یا ماسک صورت تجویز می‌شود تا اطمینان حاصل شود که بیمار نفس می‌کشد
نظارت دقیق: مسمومیت با الکل در مرکز پزشکی کنترل می‌شود.
چگونه از مسمومیت با الکل جلوگیری کنیم؟
باکمی آگاهی و برنامه‌ریزی، می‌توان از مسمومیت الکلی جلوگیری کرد. هنگام نوشیدن، موارد مهمی وجود دارد که باید به خاطر بسپارید:
- میزان مصرف را پیگیری کنید. به یاد داشته باشید که همه نوشیدنی‌ها حاوی مقدار الکل ثابتی نیستند.
- هنگام خوردن نوشیدنی به مدت یک ساعت، قدم بزنید و به بدن فرصت دهید تا مشروبات الکلی را پردازش کند.
- بعد از هر یک یا دو نوشیدنی یک لیوان آب کامل بنوشید. این کار به مبارزه باکم آبی بدن کمک می‌کند.
- بر تعداد نوشیدنی‌های الکلی مصرفی نظارت داشته باشید.
- در مواقعی که فشار روحی دارید از مصرف الکل اجتناب کنید. در چنین مواقعی می‌توان به‌راحتی و میزان مصرف نوشیدنی‌ها را فراموش کرد و وضعیت خطرناکی ایجاد کرد.
- هرگز با معده خالی الکل ننوشید. همچنین، حتماً هنگام نوشیدن، غذای سالم بخورید. خوردن میان وعده راه خوبی برای سرعت بخشیدن به دفع نوشیدنی‌های الکلی است.
- هرگز نوشیدنی‌ها را با داروهای تجویزی مخلوط نکنید.
اگر یک فرد تمایل به نوشیدن الکل داشته باشد، لازم است از علائم مسمومیت با الکل آگاهی داشته باشد.
خطر ابتلا به اعتیاد به الکل و مسمومیت الکلی ازآنچه مردم تصور می‌کنند شایع‌تر است. بعضی‌اوقات استرس زندگی به حدی زیاد است که فرد نمی‌تواند بعد از خوردن یک یا دو نوشیدنی، خوردن آن را متوقف کند. بااین‌حال، نوشیدن زیاد راه‌حل مشکلات نیست.
مسمومیت الکلی بدون درمان فوری می‌تواند تهدیدکننده زندگی باشد. به همین دلیل، آگاهی از خطرات و علائم مسمومیت و اقدامات لازم برای آن بسیار مهم است. مسمومیت با الکل یک بیماری بالقوه خطرناک است و فرد مسموم نیاز فوری به کمک دارد. خبر خوب این است که اگر بلافاصله معالجه پزشکی مناسب انجام شود، می‌توان از مسمومیت با الکل زنده ماند.
همچنین بخوانید مصرف الکل در بارداری و سطح ایمنی مصرف الکل صفر است
