حدود 15 درصد افراد دیابتی دچار زخم‌های اندام تحتانی با نام زخم دیابتی می‌گردند و 14 تا 24 درصد افرادی که دچار زخم پا هستند درنهایت تحت عمل قطع عضو قرار می‌گیرند.زخم پا یک علت عمده ناتوانی و مرگ‌ومیر در افراد دیابتی است. بیماری‌های عروق محیطی که باعث ضعف جریان خون در پاها می‌شوند و بیماری‌های اعصاب محیطی که موجب کاهش توانایی فرد در درک فشار و درد می‌شوند، علت زمینه‌ای زخم‌های پای دیابتی هستند. عواملی که در ایجاد زخم پا یا قطع عضو مؤثر هستند عبارت‌اند از: جنس مذکر، سابقه دیابت بیش از ده سال، استعمال دخانیات، بدفرمی پا، اختلالات عروق و اعصاب محیطی، سابقه زخم یا قطع عضو.
راهنمای مراقبت از پا برای افراد دیابتی
بهترین درمان زخم دیابتی، پیشگیری از بروز زخم و عفونت از طریق آموزش به بیمار و شناسایی به‌موقع مشکل است.
اقدامات ضروری برای پیشگیری از زخم دیابتی در پا :
- ترک سیگار
- کنترل فشارخون و قند خون
- اقدامات ارتوپدی جهت کاهش فشار ناشی از استخوان و ناخن‌های غیرطبیعی
- رعایت نکات بهداشتی پا
مراقبت درست از پا برای تمام افراد دیابتی به‌خصوص ورزشکاران لازم است.
هر نوع عفونت جزئی و بریدگی در پای افراد دیابتی می‌تواند منجر به عفونت شدید شود و ممکن است موجب قطع پا گردد.
راهنمای صحیح و ضروری مراقبت از پا برای افراد دیابتی :
کفش‌هایی که راحت و کاملاً اندازه پا هستند را انتخاب کنید:
اگر ورزشکار هستید باید کفش مناسب با رشته ورزشی را بپوشید. پوشیدن کفش‌های تنگ و نوک‌تیز و بدون پوشش کافی به دلیل احتمال آسیب به پا برای افراد دیابتی مناسب نیستند.
جورابی که می‌پوشید باید نرم و راحت باشد و از تعرق زیاد پا جلوگیری کند:
جوراب‌ها را هرروز عوض کنید زیرا جوراب‌های عرق کرده باعث تجمع عوامل بیماریزا به‌خصوص قارچ‌ها روی پا می‌شود.
هرگز با پای برهنه راه نروید، دوش نگیرید و ورزش نکنید:
زیرا احتمال جراحت و آلوده‌شده به عوامل بیماریزا در پای‌برهنه بیشتر است.
پس از بازگشت از بیرون پای خود را با آب گرم و صابون بشویید:
از زیاد قرار دادن پا در آب خودداری کنید. از شستشوی پا با آب داغ یا تماس پا با اشیاء داغ مانند پتو برقی، بالشتک‌های گرمایی اجتناب کنید. هنگام بررسی دمای آب برای استحمام یا شستشو از انگشتان دست یا آرنج استفاده کنید
بعد از شستشو، پا و به‌خصوص بین انگشتان پا را با دقت خشک کنید.
از خشک شدن بیش‌ازحد پا جلوگیری کنید و با محلول‌های مرطوب‌کننده رطوبت پا را تأمین کنید.
هرروز پا و بین انگشتان را بررسی کنید:
در صورت مشاهده خراش، بریدگی، تاول، رشد ناخن در گوشت، میخچه و پینه آن‌ها را برطرف کنید.
درمان میخچه، پینه و تاول را به پزشک متخصص واگذار کنید.
ناخن‌های پا را با ناخن‌گیر کوتاه نکنید:
ناخن ها را به شکل یک خط صاف سوهان بزنید و گوشه‌های آن‌ها را مورب کنید. ناخن‌های u شکل ممکن است در گوشت رشد کنند.
