موز یکی از محبوب ترین میوه ها در سراسر جهان است. موز مواد مغذی زیادی دارد که می تواند نقش مهمی در سلامتی بدن داشته باشد. در این مقاله به مرور مزایای مصرف موز و همچنین خطراتی که ممکن است داشته باشد میپردازیم.
مزایای سلامتی موز
کاهش فشار خون
انجمن قلب آمریکا مردم را تشویق می کند که برای کاهش فشار خون مصرف نمک و سدیم را کاهش دهند و در عوض مصرف غذاهای حاوی پتاسیم را افزایش دهند. پتاسیم می تواند به کنترل فشار خون و کاهش فشار بر سیستم قلبی عروقی کمک کند. موز یک ماده ی غذایی غنی از پتاسیم است که هر عدد متوسط آن تقریبا ۹٪ نیاز روزانه ی فرد به پتاسیم را تامین می کند.
کاهش علائم آسم
یک مطالعه در سال ۲۰۰۷ نشان داد که مصرف موز در کودکان مبتلا به آسم می تواند باعث پیشگیری از خس خس سینه در آنها شود. یک دلیل این امر می تواند محتوای آنتی اکسیدانی و پتاسیم بالای موز باشد. اگرچه تحقیقات بیشتری در این زمینه لازم است تا این اثر را تایید کند.
پیشگیری از سرطان
تحقیقات آزمایشگاهی نشان داده اند که لکتین (پروتئینی که در موز وجود دارد) ممکن است به پیشگیری از سرطان خون کمک کند. در واقع لکتین به عنوان یک آنتی اکسیدان عمل می کند. آنتی اکسیدان ها در بدن به حذف مولکول های مزاحم رادیکال های آزاد کمک می کنند. اگر تولید رادیکال های آزاد در سلول های بدن زیاد شود منجر به آسیب سلول و بروز سرطان می شود. در سال ۲۰۰۴ محققان بیان کردند بچه هایی که موز، آب پرتقال یا هر دو را مصرف می کنند در خطر کمتری برای ابتلا به سرطان خون هستند که این اثر احتمالا به دلیل وجود ویتامین C در این دو ماده ی غذایی است .این ویتامین به عنوان یک آنتی اکسیدان در بدن عمل می کند. همچنین مطالعات نشان داده اند مصرف موز در پیشگیری از سرطان کلیه هم مفید است.
سلامت قلبی
موز حاوی فیبر، پتاسیم، فولات و آنتی اکسیدان هایی مانند ویتامین C است. همه ی این عوامل باعث سلامتی قلبی عروقی می شوند.
سلامت دستگاه گوارشی
موز حاوی آب و فیبر است که هر دو این موارد سلامت دستگاه گوارش را ارتقا می دهند. یک موز متوسط تقریبا ۱۰٪ نیاز روزانه ی یک فرد به فیبر را تامین می کند. موز همچنین در درمان اسهال بسیار توصیه می شود. افراد مبتلا به بیماری های التهابی روده (مانند کرون و کولیت) با خوردن غذاهای غنی از فیبر ممکن است دچار نفخ و دردهای شکمی شوند اما مصرف موز می تواند این علائم را بهبود دهد و موز به عنوان یک میان وعده ی مفید در رژیم غذایی این بیماران توصیه می شود.
تقویت حافظه و روحیه
موز حاوی تریپتوفان است. این یک آمینو اسید است که می تواند به تقویت حافظه و یادگیری و حفظ روحیه و پیشگیری از افسردگی کمک کند. همچنین ویتامین B6 موجود در موز به خواب راحت و منیزیم موجود در آن به ریلکس شدن عضلات کمک می کند.
مبارزه با التهاب
التهاب ریشه ی بسیاری از بیماری های مزمن مانند آرتریت روماتوئید، بیماری کرون و کولیت اولسراتیو است. موز حاوی فلاوونوئیدهای طبیعی است که به عنوان آنتی اکسیدان عمل می کنند و می توانند سبب کاهش التهاب در بدن شوند.
سلامت جنسی
مطالعات نشان داده اند که کمبود پتاسیم در بدن سبب کاهش سطح تستوسترون (هورمون جنسی مردانه) می شود. مصرف موز باعث افزایش سطح تستوسترون و بهبود میل و استقامت جنسی می شود. همچنین موز به دلیل داشتن تریپتوفان که تولید کننده ی سروتونین است، سبب افزایش سطح سروتونین در مغز و بهبود روحیه و ارتقاء سلامت جنسی می شود.
کاهش وزن
موز مزه ی شیرینی دارد که باعث می شود هوس خوردن شیرینی در فرد کاهش یابد. همچنین به دلیل محتوای فیبر بالا خاصیت سیرکنندگی طولانی دارد به همین دلیل می تواند به کاهش وزن کمک کند.
پیشگیری از دیابت بارداری
کمبود خواب در دوران بارداری یکی از دلایل ابتلا به دیابت بارداری است. موز به دلیل داشتن منیزیم، ویتامین B6 و تریپتوفان به خواب راحت و در نتیجه پیشگیری از دیابت بارداری کمک می کند.
تغذیه ی مناسب برای ورزش
به منظور تامین دوباره ی انرژی و الکترولیت های مصرف شده در حین ورزش، موز می تواند موثرتر از نوشیدنی های ورزشی باشد. مطالعات نشان داده اند مصرف موز در ورزشکاران ظرفیت آنتی اکسیدانی آنها را افزایش داده و باعث بهبود عملکرد ورزشی می شود.
مواد مغذی موجود در موز
جدول زیر مقدار مواد مغذی موجود در یک عدد موز متوسط را نشان می دهد. همچنین در این جدول مقدار مواد مغذی مورد نیاز برای یک فرد بزرگسال سالم را مشاهده می کنید.
ماده مغذی | مقدار در یک عدد موز متوسط | نیاز روزانه یک فرد بزرگسال |
انرژی (کالری) | ۱۰۵ | ۳۰۰۰-۱۸۰۰ |
کربوهیدرات (گرم) | ۲۷ | ۱۳۰ |
پروتئین (گرم) | ۳/۱ | ۵۶-۴۶ |
فیبر(گرم) | ۱/۳ | ۶/۳۳ -۲/۲۵ |
منیزیم (میلی گرم) | ۹/۳۱ | ۴۲۰-۳۲۰ |
فسفر (میلی گرم) | ۲۶ | ۷۰۰ |
پتاسیم (میلی گرم) | ۴۲۲ | ۴۷۰۰ |
سلنیم (میکرو گرم) | ۹/۱ | ۵۵ |
ویتامین C (میلی گرم) | ۳/۱۰ | ۹۰-۷۵ |
فولات (میکروگرم) | ۶/۲۳ | ۴۰۰ |
کولین (میلی گرم) | ۶/۱۱ | ۵۵۰-۴۲۵ |
آیا مصرف موز می تواند برای سلامتی مضر باشد؟
موز ممکن است سبب ایجاد واکنش آلرژی (حساسیت) در برخی افراد شود که می تواند علائمی مانند خارش، کهیر، تورم، خس خس سینه و مشکلات تنفسی را بروز دهد. علاوه بر این:
موز میتواند سبب سر دردهای میگرنی در برخی افراد شود.
تداخل دارو
داروهای بتابلوکر که برای بیماری های قلبی تجویز می شوند سبب افزایش سطح پتاسیم خون می شوند. بنابراین مصرف کنندگان این دارو باید غذاهای حاوی پتاسیم بالا، مانند موز را با احتیاط مصرف کنند تا دچار سطح بالای پتاسیم خون نشوند.
مصرف موز و بیماری های کلیوی
افرادی که کلیه های آنها کارکرد خود را از دست داده است نمی توانند پتاسیم اضافی را از بدن دفع کنند. افزایش بیش از حد پتاسیم خون در این بیماران بسیار خطرناک است. بنابراین این بیماران باید در مصرف مواد غذایی پر پتاسیم احتیاط کنند.
آیا مصرف موز برای افراد دیابتی خطرناک است؟
موز به دلیل داشتن کربوهیدرات و قند بالا وجهه خوبی در میان افراد مبتلا به دیابت ندارد. اما آنها باید بدانند که موز به دلیل داشتن بار گلایسمی پایین و همچنین به دلیل داشتن محتوای فیبر بالا ضرری برای افراد دیابتی ندارد و اگر مقدار مصرف آن درست و متناسب باشد نه تنها مشکلی ایجاد نمی کند بلکه سودمند هم هست.
پوست موز: خوراکی یا سمی
پوست موز در بسیاری از نقاط جهان خورده می شود. پوست موز سمی نیست و قابل خوردن است و حاوی مواد مغذی زیادی مانند ویتامین B6، B12، منیزیم، پتاسیم، فیبر و پروتئین است. نکته ی مهم در مصرف پوست موز این است که قبل از خوردن باید به خوبی شسته شود تا اثرآفت کش های روی آن از بین برود. پوست موز همچنین به صورت موضعی (مالیدن آن بر روی پوست) برای درمان آکنه، زگیل و چین و چروک پوست به کار می رود.
سخن پایانی
مصرف بیش از اندازه ی موز ممکن است باعث سر درد، پوسیدگی دندان، بی خوابی، افزایش بیش از حد پتاسیم خون و آسیب به سیستم عصبی شود. بنابراین مانند تمام مواد غذایی دیگر باید تعادل و تناسب در مصرف آن رعایت شود تا بتوان از مزایای این میوه ی ارزشمند بهره ی کافی را برد.