به‌طورکلی پهلوی بدن به قسمت گوشتی بین دنده‌ها تا لگن اطلاق می‌شود.
درد و ناراحتی در هر یک از طرفین پهلو به‌عنوان درد پهلو شناخته می‌شود که گاهی ممکن است این درد به قسمت پشت و جلو پهلو اطلاق شود. درد پهلو به دلایل متعددی رخ می‌دهد. اغلب مردم درد پهلو را به ناراحتی‌های کلیه ربط می‌دهند اما همیشه این‌گونه نیست.
درد پهلو نشانه‌ای از تنش‌های فیزیکی سخت، بیماری‌ها مانند عفونت، التهاب، ضربه و آسیب جسمی است. درد پهلو ممکن است به‌سرعت ظاهر و ناپدید شود یا مدت‌زمان طولانی باقی بماند.
برخی از عوامل به وجود آورنده درد پهلو عبارت‌اند از:
- بیماری‌های کلیه مانند عفونت کلیه، سنگ کلیه، سرطان کلیه
- سرطان غدد فوق کلیه
- پانکراتیت
- آپاندیس
- سندرم روده تحریک‌پذیر
- انسداد روده و یبوست
- سرفه‌های شدید
- زخم و تومور معده
- سندرم تخمدان پلی کیستیک (برای زنان)
- دیورتیکولیت
- بیماری کرون
- ضربه و عوارض ضربه در داخل بدن مانند شکستگی دنده‌ها، آسیب به کلیه و طحال، هماتوم
- فشار عضلانی
نشانه های درد پهلو ناشی از بیماری های کلیوی:
- تغییر رنگ ادرار
- وجود خون در ادرار
- دفع ادرار سخت
- تکرر ادرار
- درد و سوزش هنگام دفع ادرار
- تورم پا
اگر درد پهلو همراه با سرفه‌های شدید و تب باشد، علت عفونت ریه و ذات‌الریه است.
التهاب مزمن روده بزرگ، می تواند باعث درد پهلو همراه با گرفتگی شکم، مشکلات گوارشی ، کاهش وزن و خستگی شود.
عفونت‌های پوستی نیز موجب سوزش و قرمزی در پهلوهای می‌شوند.
اگر درد همراه با علائمی زیر باشد سرطان غدد فوق کلیه (سرطان غده آدرنالین) علت درد است.
- خستگی
- از دست دادن اشتها، افزایش وزن
- خواب کم و کاهش وزن ناخواسته
گاهی درد ناشی از مشکلات اسکلتی عضلانی است که به علت آرتروز به‌خصوص آرتروز ستون فقرات، تمرین شدید ورزشی، کار تکراری، بلند کردن وزن و ضربه می باشد.
تشخیص و درمان
با توجه به اینکه عوامل متعددی باعث درد پهلو می‌شود، برای درمان صحیح نیاز به تشخیص پزشک است. بااین‌حال اگر میدانید علت درد پهلو مشکلات عضلانی و اسکلتی است، بهترین کار استراحت کردن و انجام تمرینات و یا حرکات سبک است.
برای تسکین درد می‌توان:
پهلوها را ماساژ داد. ماساژ آرام و منظم قسمت آسیب‌دیده پیش از استراحت و خواب، مرهمی برای تسکین عضلات و کمک به بهبود سریعتر است.
برای درمان درد در خانه، داروهای مسکن، قرار دادن کمپرس سرد، کمپرس گرم یا حمام آب سرد نیز کاربرد دارند؛ اما اگر با روش‌های خانگی درد از بین نرود یا در حین درد، متوجه تورم و قرمزی شدید، باید به پزشک مراجعه کنید. پزشک ممکن است آزمایش ادرار و خون، سونوگرافی و سیتی اسکن را برای ارزیابی علت درد تجویز کند.
اگر درد به علت عفونت باشد، پزشک ممکن است آنتی‌بیوتیک تجویز کند. در شرایط خاص مانند سنگ کلیه شدید نیز به جراحی نیاز است.
