بسیاری از افرادی که از اضافه وزن رنج می برند به دنبال کاهش وزن سریع می باشند ولی رسیدن به وزن ایده آل و نگهداری آن دشوار است. یکی از رژیم هایی که امروزه طرفداران زیادی پیدا کرده است رژیم دوکان است . این رژیم ادعا دارد در مدت زمان کم کاهش وزن خوبی را به همراه دارد.
این رژیم یک برنامه غذایی فرانسوی است که توسط یک پزشک فرانسوی به نام پیر دوکان که در زمینه کاهش وزن تخصص داشت ابداع شد. دکتر دوکان این رژیم را در دهه 70 ابداع کرد بعد از موفقیت هایی که در زمینه کاهش وزن به دست آورد در سال 2000 کتاب رژیم دوکان را منتشر کرد.
رژیم دوکان 4 مرحله دارد وبر پایه این تئوری استوار است که مصرف پروتئین می تواند در کاهش وزن موثر باشد . چون کالری کمی دارد و احساس سیری طولانی مدتی می دهد مصرف آن به کاهش وزن کمک می کند.
این رژیم بسیار شبیه رژیم کتوژنیک است مصرف کربوهیدرات ها در این رژیم جایی ندارد و تاکید بر حذف چربی و کربوهیدرات می باشد. در این رژیم هر مقدارغذایی که دوست داشتید می توانید بخورید به شرط آن که در لیست مواد غذایی مجاز باشد.
رژیم دوکان چیست؟
براساس گفته دکتر دوکان در این رژیم طی هفته اول کاهش وزن پنج کیلوگرم و در ادامه یک تا دو کیلوگرم در هفته کاهش وزن خواهید داشت. این رژیم بر پایه این تئوری استوار است که کاهش کربوهیدرات می تواند کلید اولیه کاهش وزن باشد.
بدن در نبود کربوهیدرات از چربی ها به عنوان منبع انرژی استفاده می کند بنابراین در این حالت به چربی های انباشته شده نفوذ کرده و آن ها را می شکند و کاهش وزن را به همراه خواهد داشت. در این رژیم قوانین سختی وجود دارد که عدم رعایت آن باعث شکست رژیم می شود . چهار مرحله دارد که تمام مراحل آن باید به صورت دقیق اجرا شود .
مراحل رژیم دوکان
مرحله حمله
در این مرحله شما فقط مجاز به مصرف پروتئین بدون چربی هستید . این که چند روز باید در این مرحله بمانید بستگی به میزان اضافه وزن شما دارد. به عنوان مثال اگر شما باید کمتر از پنج کیلوگرم کاهش وزن داشته باشید یک یا دو روز ماندن در این مرحله کافی است ، اما اگر کاهش وزن 20 کیلوگرم نیاز است باید هفت روز در این مرحله بمانید. در این مرحله علاوه بر پروتئین های بدون چربی یک و نیم قاشق غذاخوری جو دوسر نیز می توانید مصرف کنید.
مرحله کروز
این مرحله می تواند یک تا 12 ماه طول بکشد . باید برنامه ریزی لازم را داشته باشید و سبزیجات غیر نشاسته ای مانند: خیار،کاهو ،کلم و فلفل به سبد غذایی شما اضافه می شود. به صورت یک روز درمیان عمل کنید یک روز پروتئین خالص و یک روز پروتئین به همراه سبزیجات خورده شود. میزان مصرف سبوس جو به دو قاشق غذاخوری افزایش می یابد. مدت زمان ماندن در این مرحله به سرعت کاهش وزن بستگی دارد.
مرحله تثبیت موقت
تعداد روزهایی که شما باید در این مرحله بمانید بستگی به کاهش وزن شما در مراحل قبلی دارد. به این صورت که به ازای هر نیم کیلو کاهش وزن در مرحله یک و دو باید یک یا دو روز در این مرحله بمانید. در این مرحله می توانید پروتئین و سبزیجات را با هم ترکیب کرده و مصرف کنید . هم چنین می توانید نان سبوس دار و لبنیات کم چرب به صورت محدود استفاده کنید. میزان مصرف سبوس جو را هم چنان دو قاشق غذاخوری ادامه دهید .
مرحله تثبیت دائمی
اگر توانسته باشید تا این مرحله پیش بیایید انجام این مرحله سخت نخواهد بود . شش روز در هفته آزاد هستید ولی باید در مصرف کالری کنترل داشته باشید و از برنامه تنظیم شده ای استفاده کنید. اما در روز هفتم باید مانند مرحله اول عمل کنید . سبوس جو هم سه قاشق غذاخوری می توانید استفاده کنید.
مواد غذایی مجاز در مراحل مختلف
فاز حمله
در این مرحله از مواد غذایی حاوی پروتئین کم چرب و بعضی از مواد غذایی کم کالری استفاده می کنید . این مواد غذایی شامل:
- گوشت گاو
- گوشت گوساله
- گوشت گاو میش
- گوشت بوقلمون
- ماهی و صدف
- گوشت پرندگان بدون چربی
- تخم مرغ
- محصولات لبنی بدون چربی به صورت محدود
- توفو
- تمپه
- نوشیدن حداقل یک و نیم لیتر آب در طول روز
- شیرین کننده های مصنوعی
- مقدار کمی خیارشور و آب لیمو
فاز کروز
در این مرحله بعضی از سیزیجات اضافه می شوند که شامل :
- اسفناج
- کاهو
- کلم بروکلی
- فلفل دلمه‌ای
- مارچوبه
- بادمجان
- خیار
- گوجه‌فرنگی
- قارچ
- لوبیا سبز
- پیاز
- تره‌فرنگی
- کدو حلوایی
- هویج
- شلغم
مرحله تثبیت
در این مرحله مواد غذایی مرحله یک و دو با هم ترکیب شده و استفاده می شود به علاوه مواد غذایی دیگر به صورت محدود که شامل:
- روزانه یک وعده میوه یا یک فنجان میوه مانند : توت ،طالبی، سیب پرتقال، گلابی، هلو ،شلیل ،کیوی، آلو
- روزانه دو برش نان سبوس دار
- یک قوطی کبریت پنیر
- یک یا دو وعده در هفته مواد غذایی نشاسته ای مانند: پاستا ، ذرت، لوبیا، حبوبات، برنج و سیب زمینی
آیا رژیم دوکان برای سلامتی مضر است؟
رعایت این رژیم برای مدت زمان کم ممکن است عوارضی به همراه نداشته باشد اما در طولانی مدت رعایت آن توصیه نمی شود. پس از هضم پروتئین در بدن اسید اوریک تولید می شود که از بدن دفع می شود.
زمانی که میزان زیادی پروتئین مصرف کنیم کار کلیه ها جهت دفع موا زاید سخت می شود که می تواند به کلیه آسیب بزند. علاوه بر آن زمانی که یک گروه غذایی را به طور کامل حذف کنیم باعث کمبود مواد غذایی در بدن می شود ، هم چنین کم آبی،بوی بد دهان ،خشکی دهان و یبوست نیز از عوارض قطع طولانی مدت کربوهیدرات ها است .
ورزش و رژیم دوکان
پیاده روی ورزش انتخابی رژیم دوکان می باشد 20 دقیقه پیاده روی در روز در مرحله حمله،30 تا 60 دقیقه در مرحله کروز ، 25 دقیقه در مرحله تثبیت و 20 دقیقه در مرحله تثبیت دائمی زمان مناسب برای پیاده روی می باشد.
کلام آخر
رژیم دوکان برنامه غذایی با پروتئین بالا ، چربی و کربوهیدرات کم می باشد . می توان رژیم دوکان را یک رژیم سخت به همراه مزایا و معایب خاص خود دانست. این رژیم می تواند باعث کاهش وزن شود اما پیروی طولانی مدت از آن توصیه نمی شود .
حقیقت این است ، افرادی که از اضافه وزن رنج می برند به دنبال برنامه غذایی هستند که به سرعت وزن آنها را کاهش دهد رژیم دوکان می تواند این کار را انجام دهد اما تغییر سبک زندگی و پیروی از رژیم هایی که حاوی تمام گروه های غذایی باشند برای سلامتی مناسب تر می باشد و کاهش وزن پایدار تری را به همراه دارد. اگر تمایل داشتید از رژیم دوکان استفاده کنید حتما آن را زیر نظر یک متخصص تغذیه انجام دهید.
