نارنگی (Tangerine با نام علمی (Citrus Reticulata Blanco) از خانواده مرکبات و بومی مناطق گرمسیری جنوب شرقی چین است. انواع ارقام این میوه خوش‌طعم‌ترش و شیرین پاییز با توجه به خصوصیات ظاهری و رشدی به دو گروه ماندرین (Mandarin) و تانجرین (Tangerin) تقسیم می‌شود. نارنگی‌های تانجرین دارای مواد رنگی بیشتری نسبت به گروه ماندرین هستند.
مناطق مناسب کاشت این میوه مناطق گرمسیری و نیمه گرمسیری است که فاقد زمستان سرد و سخت است. امروزه، به‌طور گسترده‌ای در بسیاری از نقاط جهان ازجمله کالیفرنیا، فیلیپین، آفریقای جنوبی و ایران نارنگی به‌عنوان یک محصول مهم تجاری، پرورش داده می‌شود.
ارزش غذایی میوه نارنگی
نارنگی میوه‌ای کم‌کالری اما دارای منابع ارزشمندی غذایی است. آنتی‌اکسیدان‌های فلاونوئیدی، ویتامین‌های A، E و C و املاح معدنی مانند کلسیم و پتاسیم به‌وفور در این میوه یافت می‌شود. درواقع، بسیاری از ترکیبات نارنگی فراوان‌تر از میوه هم‌خانواده‌اش یعنی پرتقال است.
در جدول زیر ارزش غذایی 100 گرم میوه نارنگی آورده شده است.
| انرژی | 53 کیلوکالری | ویتامین E | 0.2 میلی‌گرم |
| آب | 85.17 گرم | فولات | 16 میکروگرم |
| فیبر | 1.8 گرم | پتاسیم | 166 میلی‌گرم |
| پروتئین | 0.8 گرم | آهن | 0.15 میلی‌گرم |
| کربوهیدرات | 13.43 گرم | کلسیم | 37 میلی‌گرم |
| چربی | 0.31 گرم | سدیم | 2 میلی‌گرم |
| ویتامین A | 681 واحد بین‌الملل | منگنز | 0.039 میلی‌گرم |
| ویتامین C | 26.7 میلی‌گرم | روی | 0.07 میلی‌گرم |
| ویتامین B1 | 0.058 میلی‌گرم | مس | 0.04 میلی‌گرم |
| ویتامین B2 | 0.036 میلی‌گرم | منیزیم | 12 میلی‌گرم |
| ویتامین B3 | 0.376 میلی‌گرم | فسفر | 20 میلی‌گرم |
| ویتامین B6 | 0.078 میلی‌گرم | سلنیوم | 0.1 میکروگرم |
- میوه نارنگی با داشتن ویتامین C فراوان، فواید زیادی در تأمین سلامتی انسان به همراه دارد. ویتامین C یکی از آنتی‌اکسیدان‌های طبیعی است که نقش مهمی در سنتز کلاژن، بهبود زخم، فعالیت ضدویروسی و ضد سرطان دارد و با مقابله در برابر رادیکال‌های آزاد اکسیدکننده، از بسیاری بیماری‌ها ازجمله سرطان، آرتریت، سرماخوردگی دفاع می‌کند. همچنین ویتامین C به جذب آهن در غذا کمک می‌کند و برای بهبود
- یک نارنگی متوسط داری 3.5 گرم فیبر است و محتوای مناسب فیبر این میوه باعث تحریک حرکات منظم روده و دفع آسان می‌گردد. ضمن اینکه از جذب کلسترول در روده جلوگیری می‌کند.
- مقدار بالای پتاسیم و مقدار اندک سدیم در نارنگی به تنظیم فشارخون عروق خونی و حفظ سلامت قلب کمک می‌کند
- وجود ترکیبات معطر و محتوای بالای منیزیم واسید فولیک در میوه نارنگی آن را برای آرامش اعصاب و داشتن خواب کافی مناسب کرده است. به همین دلیل به کسانی که سخت به خواب می‌روند توصیه می‌شود پیش از خواب یک یا دو عدد میوه نارنگی مصرف کنند.
- نارنگی میوه ادرارآور است و به رفع سموم بدن کمک می‌کند.
- نارنگی میوه اشتهاآور است و می‌توان آن را قبل از غذا یا به‌عنوان دسر هنگام غذا مصرف کرد
خواص و مضرات میوه نارنگی برای مادران باردار
میوه نارنگی برای مادران بارداری که در ماه‌های اولیه بارداری به حالت بی‌اشتهایی و حالت تهوع مواجه هستند، مفید است و می‌تواند این حالت‌های ناخوشایند را در آن‌ها برطرف کند.
اسیدفولیک موجود در میوه نارنگی برای رشد مناسب کودک، تشکیل استخوان‌ها، تکامل سیستم عصبی و جفت موردنیاز است و خطر سقط‌جنین را کاهش می‌دهد.
کاهش اضطراب مادران باردار
اسانس نارنگی یک ماده معطر موردعلاقه برای بسیاری از طرفداران آروماتراپی است. این بو ملایم، گرم و اشتهاآور است و باعث ایجاد احساس راحتی و امنیت می‌شود؛ بنابراین برای کاهش اضطراب مادران باردار که در انتظار تولد فرزند خود هستند مفید است
از مضرات نارنگی
نارنگی می‌توانند باعث واکنش‌های آلرژیک در مادر باردار و فرزندش شود. مصرف زیاد نارنگی در بارداری باعث واکنش‌های آلرژیک ازجمله دانه‌های پوستی، خارش، آبریزش بینی و غیره در مادر و بروز حساسیت مادرزادی در فرزندش شود درنتیجه نوزاد مستعد ابتلا به آسم، درماتیت و اگزما می‌گردد؛ بنابراین به زنان باردار توصیه می‌شود روزانه بیش از یک نارنگی مصرف نکنند.
مقدار زیاد ویتامین C در نارنگی می‌تواند بر انقباض عضلانی رحم تأثیر بگذارد و باعث انقباض رحم شود.
خواص پوست نارنگی
اسانس حاصل از پوست نارنگي ماده مهمي است كه ارزش تجاری، دارویی و بهداشتی بالایی دارد و در صنعت داروسازي، دندانپزشكي، چشم‌پزشكي، زنان و زایمان و پوست و زیبایي به كار می‌رود. همچنین از اسانس پوست نارنگي در صنایع غذایي، شیرینی‌پزی به‌عنوان طعم‌دهنده استفاده می‌شود.
پوست نارنگی به دلیل داشتن ترکیبات آروماتیک باعث ایجاد حس خوشحالي و روحیه شاد در انسان می‌شود.
مطالعات نشان داده است که اسید اسکوربیک و مواد فرار موجود در پوست نارنگی دارای خواص ضد باکتری است و می‌تواند در برابر سرماخوردگی و بیماری‌های ویروسی مقابله کند؛ بنابراین توصیه می‌شود بیماران چای پوست نارنگی بنوشند. چای پوست نارنگی به حذف سرفه کمک می‌کند و اثر دیورتیک دارد
چه کسانی باید در مصرف نارنگی احتیاط کنند؟
مطمئناً زیاده‌روی در مصرف نارنگی برای بدن مضر است، بااین‌حال محدودیت یا منع مصرف این میوه نیز برای برخی افراد لازم است ازجمله کسانی که دارای التهاب دستگاه روده، زخم معده و زخم دوازدهه، ورم معده، هپاتیت، نفریت کلیوی و التهاب کیسه صفرا هستند.
از مصرف میوه نارنگی هنگامی‌که معده خالی است و یا هنگام ناشتا باید پرهیز کرد زیرا اسیدیته بالای آن به معده آسیب خواهد رساند.
