انجیر، میوه گیاهی با نام علمی Ficus carica است که به‌طور طبیعی شیرین و برای سلامتی بسیار مفید است. این میوه منبع غنی از فیبر، ویتامین‌ها و مواد معدنی است که اگر به‌اندازه مصرف شود، گزینه بسیار مناسب در رژیم غذایی روزانه است.
درخت انجیر بومی مناطق معتدل آسیا صغیر یا ترکیه است و امروزه به‌عنوان میوه تجارتی مهم در شرق مدیترانه، ایالات‌متحده و اسپانیا پرورش داده می‌شود. در ایران نیز به‌طور عمده در استان‌های فارس، مازندران، لرستان و کرمانشاه کشت می‌شود، همچنین در بسیاری از مناطق دیگر در باغات خانگی نیز پرورش می‌یابد. میوه رسیده درخت انجیر به فرم گرد، زنگوله، گلابی شکل و بسته به نوع رقم گیاه ازنظر اندازه و رنگ متفاوت است.
در گذشته از انجیر به‌عنوان شیرین‌کننده غذا استفاده می‌شد و برخی از کشورها هنوز هم به این عمل ادامه می‌دهند. میوه تازه انجیر دارای کالری کم است (100 گرم میوه تازه فقط 74 کالری دارد). بااین‌حال، حاوی فیبر، مواد معدنی، ویتامین‌ها و آنتی‌اکسیدان‌های رنگدانه ای است که به‌طور چشمگیری به‌سلامتی کمک می‌کنند.
ازآنجایی‌که میوه انجیر ماندگاری پایینی دارد، به‌صورت خشک‌شده یا مربا فراوری می‌گردد. انجیر خشک منبع عالی مواد معدنی، ویتامین‌ها و آنتی‌اکسیدان‌ها است. در حقیقت، انجیر خشک دارای غلظت بالاتری از انرژی، مواد معدنی و ویتامین‌ها نسبت به انجیر تازه است. 100 گرم انجیر خشک 249 کالری را تأمین می‌کند. برای برخورداری از خواص انجیر در تمام طول سال میوه خشک شده آن انتخاب هوشمندانه‌ای است.
برای پی بردن به خواص انجیر ابتدا لازم از ارزش غذایی و ترکیبات مجود در این میوه آگاهی داشته باشید
میزان ترکیبات موجود در صد گرم میوه انجیر در جدول زیر مشاهده کنید.
| انرژی | 74 کیلوکالری | ویتامین B6 | 0.113 میلی‌گرم |
| آب | 79.11 گرم | ویتامین k | 4.7 میکروگرم |
| فیبر | 2.9 گرم | فولات | 6 میکروگرم |
| پروتئین | 0.8 گرم | پتاسیم | 232 میلی‌گرم |
| کربوهیدرات | 19.18 گرم | آهن | 0.37 میلی‌گرم |
| چربی | 0.3 گرم | کلسیم | 35 میلی‌گرم |
| ویتامین A | 101 میکروگرم | منگنز | 0.128 میلی‌گرم |
| ویتامین C | 2 میلی‌گرم | روی | 0.15 میلی‌گرم |
| ویتامین B1 | 0.060 میلی‌گرم | مس | 0.070 میلی‌گرم |
| ویتامین B2 | 0.05 میلی‌گرم | منیزیم | 17 میلی‌گرم |
| ویتامین B3 | 0.4 میلی‌گرم | فسفر | 14 میلی‌گرم |
میزان ترکیبات موجود در صد گرم میوه انجیر خشک نیز در جدول زیر آورده شده است.
| انرژی | 249 کیلوکالری | ویتامین B6 | 0.106 میلی‌گرم |
| آب | 30.05 گرم | ویتامین k | 15.6 میکروگرم |
| فیبر | 9.8 گرم | فولات | 9 میکروگرم |
| پروتئین | 3.3 گرم | پتاسیم | 680 میلی‌گرم |
| کربوهیدرات | 63.87 گرم | آهن | 2.03 میلی‌گرم |
| چربی | 0.93 گرم | کلسیم | 162 میلی‌گرم |
| ویتامین A | 32 میکروگرم | منگنز | 0.510 میلی‌گرم |
| ویتامین C | 1.2 میلی‌گرم | روی | 0.55 میلی‌گرم |
| ویتامین B1 | 0.085 میلی‌گرم | مس | 0.287 میلی‌گرم |
| ویتامین B2 | 0.082 میلی‌گرم | منیزیم | 68 میلی‌گرم |
| ویتامین B3 | 0.619 میلی‌گرم | فسفر | 67 میلی‌گرم |
فواید و خواص انجیر برای سلامتی
انجیر یک آنتی‌اکسیدان قوی است
انجیر تازه به‌ویژه نوع سیاه‌رنگ آن حاوی آنتی‌اکسیدان‌های پلی فنولیک فلاونوئید مانند کاروتن، لوتئین، تانن‌ها، اسید کلروژنیک و غیره است.
علاوه بر این، انجیر تازه حاوی مقادیر کافی برخی از ویتامین‌های آنتی اکسیدانی مانند ویتامین A، E و K. است. درمجموع این ترکیبات فیتوشیمیایی موجود در میوه انجیر باعث محافظت بدن انسان در برابر رادیکال‌های آزاد می‌گردد و از این طریق ما را در برابر سرطان‌ها، دیابت، بیماری‌های دژنراسیون و عفونت‌ها محافظت می‌کند.
انجیر به کنترل فشارخون کمک می‌کند
انجیر تازه و انجیر خشک منبع عالی مواد معدنی مانند کلسیم، مس، پتاسیم، منگنز، آهن، سلنیوم و روی است. پتاسیم یکی از اجزای مهم مایعات سلول و بدن است که به کنترل ضربان قلب و فشارخون کمک می‌کند. درواقع پتاسیم، یک ماده معدنی مهم برای کنترل فشارخون بالا است و منبع خوبی برای افرادی است که کمبود پتاسیم دارند که باید در رژیم غذایی روزانه آن‌ها گنجانده شود.
مس نیز در تولید گلبول‌های قرمز نقش مهمی دارد. آهن نیز برای تشکیل گلبول‌های قرمز و همچنین اکسیداسیون سلولی ضروری است.
انجیر به کنترل سطح خون کمک می‌کند
مطالعات تحقیقاتی نشان می‌دهد که اسید کلروژنیک موجود در انجیر به پایین آمدن قند خون و کنترل سطح قند خون در بیماری دیابت نوع II کمک می‌کند. همچنین مطالعات حیوانی روی موش نشان داد که ماده‌ای به نام فیکوزین در برگ انجیر، حساسیت به انسولین را بهبود می بخشد و خاصیت ضد دیابتی دیگری دارد.
انجیر به بهبود عملکرد کربوهیدرات‌ها، پروتئین‌ها و چربی‌ها بدن کمک می‌کند
انجیر تازه و همچنین انجیرهای خشک حاوی مقادیر خوب ویتامین‌های گروه B مانند نیاسین، پیریدوکسین، فولات‌ها و اسید پانتوتنیک هستند. این ویتامین‌ها به‌عنوان عوامل مؤثر در متابولیسم کربوهیدرات‌ها، پروتئین‌ها و چربی‌ها عمل می‌کنند.
انجیر به حفظ سلامت استخوان کمک می‌کند
کلسیم موجود در انجیر باعث افزایش تراکم استخوان می‌شود؛ و در برابر دفع کلسیم از ادرار غلبه می‌کنند و از این طریق مانع از نازک شدن استخوان‌ها می‌شوند.
همچنین بخوانید تغذیه و پوکی استخوان ( تغذیه مناسب برای جلوگیری از پوکی استخوان )
انجیر به حفظ سلامت گوارش کمک می‌کند
از دیگر خواص انجیر می‌توان محافظت از دستگاه گوارش را نام برد. این میوه غنی از فیبر غذایی باکیفیت بالا در مقایسه با سایر میوه‌های خشک یا تازه دیگر است؛ بنابراین برای دستگاه گوارش بسیار مفید است و مانع از بروز بیماری‌های مرتبط با معده مانند یبوست و سوءهاضمه می‌شود و عملکرد روده را بهبود می‌بخشد.
فیبر نامحلول این میوه از بدن در برابر سرطان روده بزرگ و پستان محافظت می‌کند و فیبر محلول به کاهش کلسترول خون کمک می‌کند. فیبر همچنین در کاهش خطر ابتلا به بیماری‌های مزمن مانند بیماری‌های قلبی و دیابت ضروری است.
غذاهای سرشار از فیبر مانند انجیر باعث کاهش وزن شده و برای افراد چاق بسیار توصیه می‌شود. بااین‌حال، هنگامی‌که انجیر با شیر مصرف می‌شود، باعث افزایش وزن می‌شود.
انجیر به تقویت قوای جنسی کمک می‌کند
خوردن 2 تا 3 عدد انجیر خیس شده در شیر برای تقویت قوای جنسی مفید است.
دیگر خواص انجیر
انجیر برای درمان اختلالات مختلف تنفسی مانند سرفه و آسم بسیار مفید بوده است. علاوه بر این، همچنین در معالجه درد معده، تب، درد گوش، جوش، آبسه، بیماری‌های حاد و نیز ارتقاء سلامت کبد خوب هستند.
نه‌تنها میوه، بلکه برگ انجیر نیز مفید است و به کاهش سطح تری‌گلیسیریدها کمک می‌کنند. تری‌گلیسیرید افزایش‌یافته بالا در بدن با چاقی و بیماری‌های قلبی همراه است.
چرا خوردن انجیر باعث سوزش دهان می‌شود؟
برخی افراد بعد از خوردن بیش‌ازحد بسیاری از انجیرها، به‌ویژه انجیر تازه، از احساس سوزش زبان یا احساس گلودرد شکایت می‌کنند. این به دلیل وجود ترکیبی به نام فیسین است. فیسین یک آنزیم پروتئاز است که پروتئین‌ها را تجزیه می‌کند، بنابراین پوست و زبان شما ممکن است در معرض خارش یا سوختگی قرار بگیرد. برای جلوگیری از این عارضه و بهره مندی از خواص انجیر، قسمت داخلی انجیر را با قاشق جدا کنید و میل کنید. بیشترین مقدار فیسین در شیرابه انجیر وجود دارد و هرچه یک انجیر کمتر رسیده باشد، فیسین بیشتری دارد.
برای خوردن میوه‌های تازه انجیر لازم است آن‌ها را در آب سرد بشویید، سپس با استفاده از پارچه نرم به‌آرامی خشک‌کنید.
حساسیت به انجیر
حساسیت به انجیر به دلیل وجود چند ماده حساسیت‌زا و همچنین فیسین رخ می‌دهد. علائم حساسیت به انجیر متعدد و در هر فرد متفاوت است. این علائم عبارت‌اند از:
- قرمزی، خارش و تورم لب و زبان
- تنگی نفس به دلیل تورم گلو و زبان
- خارش حفره دهان
- خارش بینی، چشم و گوش
- نفخ، اسهال و دل‌درد
- کهیر و خارش پوست دست در اثر تماس با شیره انجیر
لازم به ذکر است افرادی که به انجیر حساسیت دارند ممکن است به گیاه آپارتمانی فیکوس و دستکش‌های لاتکس به دلیل تشابه مواد آلرژی‌زا در این‌ها حساسیت نشان دهند.
همچنین بخوانید علائم و درمان آلرژی غذایی
از اینکه مجله سبک زندگی دکتر دقوقی را انتخاب کردید، سپاسگزاریم
