تغذیه در ماه محرم

نذری یک اقدام فرهنگی مذهبی است که در منابع دینی به‌وفور به آن سفارش شده است. این عمل نیک و خداپسندانه در ماه محرم یکی از اعمال ثابت و مهم محسوب می‌شود و اکثر مردم در هر جای دنیا به استقبال خوردن نذری می‌روند؛ بنابراین توجه به کیفیت و سلامت غذا و رعایت بهداشت برای هیئت‌های عزاداری و افرادی که نذری می‌دهند بسیار مهم است، زیرا با سلامت نذری گیرندگان به‌خصوص افراد بیمار ارتباط مستقیم دارد.

دستور عمل‌ها و نکات ضروری برای کسانی که غذای نذری تهیه می‌کنند.

در اکثر موارد طبخ و توزیع غذای نذری به‌صورت دسته‌جمعی انجام می‌شود؛ بنابراین باید ضوابط بهداشتی رعایت گردد.

مهم‌ترین نکات بهداشتی که باید در نظر گرفته شود به شرح زیر است:

داشتن کارت سلامت برای تهیه‌کنندگان و توزیع‌کنندگان نوشیدنی و غذای نذری
استفاده از مواد اولیه سالم، بسته‌بندی‌شده و دارای مهر بهداشت و سلامت برای طبخ غذا
پذیرش نذورات مردمی از افراد معتبر و بررسی دقیق مواد غذایی اهداشده
پرهیز از قبول غذای آماده از افراد ناشناس
استفاده از ظروف یک‌بارمصرف باکیفیت برای توزیع نذری و استفاده از ظروف جنس فوم برای مواد غذایی داغ
پرهیز از راه رفتن در سفره‌های نذری هنگام چیدن غذا
پرهیز از استعمال دخانیات هنگام تهیه و توزیع غذا
نگهداری غذا و یا مواد غذایی در یخچال و یا در دمای بالای 60 درجه
امتناع از توزیع سبزی و سالاد به دلیل احتمال آلودگی بالای آن‌ها و گندزدایی کامل سبزی‌ها در صورت توزیع سالاد و سبزی
تهیه یخ از مراکز بهداشتی و تا حد امکان سرد کردن نوشیدنی ها و مواد غذایی با استفاده از یخچال و تماس غیر مستقیم با یخ
پخت غذا در مکان‌هایی که مورد تائید مراکز بهداشتی هستند
ضدعفونی کردن ابزار کار و آشپزخانه پیش از مصرف
پوشیدن ماسک، کلاه، دستکش و روپوش هنگام طبخ غذا
از مصرف روغن جامد هنگام طبخ غذا پرهیز کنید.
پرهیز از سرخ کردن زیاد سبزی خورشتی، پیاز و سیب‌زمینی
پرهیز از مصرف گوشت قرمز با چربی بالا
رعایت اعتدال در میزان نمک، قند و چربی غذا

دستور العمل‌ها و نکات ضروری برای کسانی که غذای نذری مصرف می‌کنند.

تهیه غذا از مکان‌های معتبر
پرهیز از خوردن غذاهای چرب و سرخ‌شده به‌خصوص برای کسانی که مبتلابه ناراحتی‌های قلبی عروقی و فشارخون هستند
پرهیز از خوردن مقدار زیاد غذاهای شیرین مانند شله‌زرد و شربت برای کسانی که مبتلا به‌به دیابت هستند. خوردن یک تا سه قاشق غذاخوری از شله‌زرد برای این افراد مانعی ندارد.
افرادی که دارای اضافه‌وزن هستند لازم است در خوردن غذاهای پرکالری مانند سیب‌زمینی و نان، برنج و حلوا احتیاط کنند.
احتیاط در خوردن سبزی و سالاد نذری
خارج کردن غذا از ظروف یکبار مصرف پیش از نگهداری در یخچال
پرهیز از خوردن غذا و نوشیدنی های داغ در ظروف یک بار مصرف و بی کیفیت به خصوص نوع شفاف ظروف

ارزش غذایی غذاهای نذری

به‌طورمعمول پلو ساده به همراه خورشت قیمه، خورشت قورمه‌سبزی، خورشت لوبیا سبز، آش رشته، حلوا، شعله زرد، آب گوشت، عدس پلو و استانبولی ازجمله غذاهایی است که به‌عنوان غذای نذری توزیع می‌شود. اطلاع از ترکیبات و کالری هر یک از مواد غذایی برای کسانی که به وزن و سلامت خود اهمیت می‌دهند به میزان مصرف آن‌ها در ماه محرم کمک خواهد کرد.

نام ماده غذایی	مقدار	مقدار انرژی (کالری)
نان سفید	100 گرم	260
سیب‌زمینی سرخ‌شده	100 گرم	311
سیب‌زمینی آب‌پز	100	85
برنج سفید	100 گرم	98.18
گوشت گاو	100 گرم	240
گوشت گاو با چربی	100 گرم	350
گوشت گوسفند	100 گرم	165
گوشت گوسفند با چربی	100 گرم	330
گوشت مرغ	100 گرم	200
لپه پخته	100 گرم	115
لوبیا قرمز پخته	100 گرم	110
لوبیا چشم‌بلبلی پخته	100 گرم	80
عدس پخته	100 گرم	116.7
نخود پخته	100 گرم	45
سویا پخته	100 گرم	130
شکر	100 گرم	386
شیر	100 گرم	65
ماست	100 گرم	53

با توجه به آن‌که یک غذای طبخ شده ترکیبی از چندین ماده ذکرشده در جدول بالا است، به طور کلی می‌توان کالری غذاهای نذری با میزان مصرف متوسط روغن را به شرح زیر بیان کرد: