چاقی با افزایش خطر ابتلا به انواع مختلف سرطان همراه است.
در سی سال گذشته صدها مطالعه رابطه بین چاقی و خطر ابتلا به سرطان را بررسی کردهاند و آژانس بینالمللی تحقیقات سرطان (IARC) در سال 2016 نتیجهگیری کرد که چاقی با افزایش خطر ابتلا به 13 نوع سرطان و همچنین با افزایش خطر عود و مرگومیر ناشی از سرطان در افراد سرطانی همراه است.
آمار جهانی سرطانهای مرتبط با چاقی
مطالعات مبتنی بر جمعیت با استفاده از دادههای BMI و بروز سرطان در پروژه GLOBOCAN تخمین زده است که در سال 2012 در ایالاتمتحده، حدود 28000 مورد سرطان جدید در مردان (3.5٪) و 72000 مورد در زنان (9.5٪) به دلیل اضافهوزن یا چاقی گزارششده است. درصد گزارششده برای انواع مختلف سرطان متفاوت است.
انواع سرطانهای مرتبط با چاقی و اضافهوزن
سرطان مخاط رحم (سرطان آندومتر)
- سرطان سلولهای پوشش داخلی رحم به نام اندومتریوم
- احتمال ابتلا در زنان چاق و دارای اضافهوزن نسبت به افراد دارای وزن طبیعی دو تا چهار برابر بیشتر است
- احتمال ابتلا در زنان بهشدت چاق نسبت به افراد دارای وزن طبیعی، هفت برابر بیشتر است
آدنوکارسینومای مری
- قسمت تحتانی مری که به معده متصل است
- احتمال ابتلا در افراد چاق و دارای اضافهوزن نسبت به افراد دارای وزن طبیعی، دو برابر بیشتر است.
- احتمال ابتلا در افراد بهشدت چاق نسبت به افراد دارای وزن طبیعی، چهار برابر بیشتر است.
سرطان بخش بالایی معده
- بخشی از معده که نزدیک به مری است.
- احتمال ابتلا در افراد چاق و دارای اضافهوزن نسبت به افراد دارای وزن طبیعی، دو برابر بیشتر است.
سرطان کبد
- احتمال ابتلا در افراد چاق و دارای اضافهوزن نسبت به افراد دارای وزن طبیعی، دو برابر بیشتر است.
- احتمال ابتلا در مردهای چاق و دارای اضافهوزن بیشتر است.
سرطان کلیه
- احتمال ابتلا در افراد چاق و دارای اضافهوزن نسبت به افراد دارای وزن طبیعی، دو برابر بیشتر است.
سرطان مولتیپل میلوما
- سرطان سلولهای سفید خون در مغز استخوان
- احتمال ابتلا در افراد چاق و دارای اضافهوزن نسبت به افراد دارای وزن طبیعی، 10 تا 20 درصد بیشتر است.
سرطان مننژیوم
- سرطان غشای اطراف مغز و نخاع
- احتمال ابتلا در افراد دارای اضافهوزن نسبت به افراد دارای وزن طبیعی، 20 درصد بیشتر است.
- احتمال ابتلا در افراد چاق نسبت به افراد دارای وزن طبیعی، 50 درصد بیشتر است.
سرطان پانکراس
- احتمال ابتلا در افراد چاق و دارای اضافهوزن نسبت به افراد دارای وزن طبیعی، 1.5 برابر بیشتر است.
سرطان کلورکتال (روده بزرگ)
- احتمال ابتلا در افراد چاق نسبت به افراد دارای وزن طبیعی، 30 درصد بیشتر است
- احتمال ابتلا در مردهای چاق و دارای اضافهوزن بیشتر است.
سرطان کیسه صفرا
- احتمال ابتلا در افراد دارای اضافهوزن نسبت به افراد دارای وزن طبیعی، 20 درصد بیشتر است.
- احتمال ابتلا در افراد چاق نسبت به افراد دارای وزن طبیعی، 60 درصد بیشتر است.
- احتمال ابتلا در زنان چاق و دارای اضافهوزن بیشتر از مردها است.
سرطان پستان
- احتمال ابتلا در زنان چاق یائسه نسبت به افراد دارای وزن طبیعی، 20 تا 40 درصد بیشتر است.
- احتمال ابتلا در زنان یائسه که هورمون درمانی انجام ندادهاند بیشتر است.
- احتمال ابتلا در زنان چاق و دارای اضافهوزن بیشتر از مردها است.
سرطان تخمدان
- احتمال ابتلا در زنان یائسه که هورمون درمانی انجام ندادهاند بیشتر است.
- افزایش 5 واحد BMI موجب افزایش 10 درصد احتمال ابتلا به سرطان تخمدان در زنان یائسه میشود.
سرطان تیروئید
افزایش 5 واحد BMI موجب افزایش 10 درصد احتمال ابتلا به سرطان تیروئید میشود
چگونه چاقی خطر ابتلا به سرطان را افزایش میدهد؟
برای توضیح چگونگی ارتباط چاقی با خطر ابتلا به برخی از سرطانها پیشنهادها زیر ارائهشده است:
- افرادی که چاق هستند اغلب دارای التهاب مزمن با درجه پایین هستند که باگذشت زمان باعث ایجاد آسیب DNA و درنهایت منجر به سرطان میشود.
- بافت چربی مقدار زیادی استروژن تولید میکند که سطوح بالایی آن با افزایش خطر ابتلا به سرطانهای سینه، آندومتر، تخمدان و برخی سرطانهای دیگر مرتبط است.
- سطح خونی انسولین و فاکتور رشد شبه انسولین 1 (IGF-1) در اکثر افراد چاق بیشتر است. سطح بالای انسولین و IGF-1 ممکن است باعث افزایش احتمال سرطانهای کولون، کلیه، پروستات و آندومتر شود.
- سلولهای چربی تولید آدیپوکین میکند، آدیپوکینها هورمونهایی هستند که میتوانند رشد سلولی را تحریک یا مهار کنند. بهعنوانمثال سطح آدیپوکینی به نام لپتین که برای تکثیر سلولی عمل میکند، در خون با افزایش چربی بدن افزایش مییابد و یا آدیپونکتین در افراد چاق کمتر از افرادی است که وزن طبیعی دارند، ممکن است اثرات ضد انعقادی داشته باشد.
- همچنین سلولهای چربی ممکن است اثرات مستقیم و غیرمستقیم بر روی دیگر تنظیمکنندههای رشد سلولی مانند هدف پستانداري راپامايسين(mTOR) (رشد سلولي و هم پيشرفت چرخه سلولی را تنظیم میکند) داشته باشد.
آیا اجتناب از افزایش وزن یا کاهش وزن خطر ابتلا به سرطان را کاهش میدهد؟
مطالعات نشان دادهاند افراد بزرگسال که کاهش وزن داشتهاند در معرض پایینتر خطر ابتلا به سرطان کولون، سرطان کلیه، سرطان سینه، تخمدان و آندومتر هستند.
همچنین خطر ابتلا به سرطانهای مرتبط با چاقی در افرادی که تحت عمل جراحی کاهش وزن قرارگرفتهاند کاهشیافته است. بهخصوص برای سرطانهای سینه و آندومتر که موجب کاهش خطر ابتلا تا 38 درصد شده است.