پیشگیری از سرطان روده بزرگ اقدامی برای کاهش احتمال ابتلا به سرطان است.
دانشمندان و پزشکان جهت جلوگیری از ابتلا به سرطان روده بزرگ به عوامل خطر و عوامل محافظتی اشاره می‌کنند. هر چیزی که موجب افزایش احتمال ابتلا به سرطان می‌شود عامل خطر سرطان نامیده می‌شود و هر چیزی که شانس ابتلا به سرطان را کاهش می‌دهد، عامل محافظت‌کننده سرطان است.
برخی از عوامل خطر سرطان قابل‌کنترل هستند و برخی دیگر خیر. به‌عنوان‌مثال، سیگار کشیدن و وراثت برخی ژن‌ها هر دو عامل خطر برای برخی از انواع سرطان هستند، اما فقط می‌توان از سیگار کشیدن اجتناب کرد.
اجتناب از عوامل خطر و افزایش عوامل محافظتی می‌تواند خطر ابتلا به سرطان را تا 75 درصد کاهش دهد
|
عوامل خطر سرطان کولورکتال |
عوامل محافظت‌کننده در برابر سرطان کلورکتال |
|
سن سابقه بیماری خانوادگی سابقه ابتلا به سرطان یا پولیپ در بیمار وراثت الکل استعمال دخانیات چاقی رژیم غذایی چرب و پرگوشت نژاد |
فعالیت بدنی منظم آسپرین درمان جایگزین هورمون ترکیبی حذف پولیپ تغذیه صحیح |
غربالگری سرطان کلورکتال
غربالگری فرآیند جستجوی سرطان یا پیش سرطان در افرادی است که علائم بیماری را ندارند. غربالگری منظم سرطان کولورکتال یکی از قوی‌ترین روش‌های جلوگیری از سرطان کولورکتال است.
به‌طور میانگین 10 تا 15 سال طول می‌کشد که پولیپ‌های دیواره روده بزرگ و راست‌روده تبدیل به سرطان شوند. با غربالگری منظم، اکثر پولیپ ها قبل از اینکه بتوانند به سرطان تبدیل شوند، شناسایی و حذف می‌گردند. علاوه بر این‌ها به‌وسیله غربالگری می‌توان سرطان را در همان مراحل اولیه بیماری شناسایی کرد و برای درمان مؤثر در سریع‌ترین زمان ممکن عمل کرد.
غربالگری سرطان کلورکتال برای افرادی که سابقه ابتلا به پولیپ کلورکتال یا سرطان دارند یا افراد خانواده یا فامیل نزدیک آن‌ها به این بیماری‌ها مبتلا هستند و همچنین افراد بالای 45 سال توصیه می‌گردد.
حذف پولیپ
بیشتر پولیپ‌های کولورکتال از نوع آدنوم هستند که ممکن است به سرطان تبدیل شوند. از بین بردن پولیپ‌های کولورکتال بزرگ‌تر از یک سانتیمتر ممکن است خطر ابتلا به سرطان کولورکتال را کاهش دهد؛ اما مشخص نیست که اگر پولیپ‌های کوچک‌تر حذف شوند، خطر ابتلا به سرطان کولورکتال کاهش می‌یابد یا خیر.
پرهیز از نوشیدن الکل
نوشیدن بیش از سه نوشیدنی الکلی در روز خطر ابتلا به سرطان کولورکتال را افزایش می‌دهد. همچنین نوشیدن الکل با خطر تشکیل آدنومهای بزرگ کولورکتال (تومورهای خوش‌خیم) مرتبط است.
اجتناب از سیگار
سیگار کشیدن طولانی‌مدت با افزایش خطر ابتلا به سرطان کولورکتال و همچنین بسیاری از سرطان‌های دیگر مرتبط است. ترک سیگار به کاهش خطر ابتلا به سرطان کولورکتال و بسیاری از انواع دیگر سرطان کمک می‌کند.
کاهش وزن
داشتن اضافه‌وزن یا چاقی خطر ابتلا به سرطان کولورکتال را در مردان و زنان افزایش می‌دهد، اما این ارتباط در مردان بیشتر است. چربی شکمی نیز به سرطان روده بزرگ مرتبط است. درحالی‌که حفظ وزن سالم و اجتناب از افزایش وزن به کاهش خطر ابتلا به سرطان کلورکتال کمک می‌کند.
فعالیت بدنی منظم
افزایش میزان فعالیت بدنی باعث کاهش خطر ابتلا به سرطان کولورکتال و تشکیل پولیپ می‌شود. فعالیت ورزشی با شدت متوسط و زیاد بیشترین تأثیر در کاهش خطر ابتلا به سرطان را دارند.
تغذیه سالم
به‌طورکلی، رژیم غذایی که حاوی سبزیجات، میوه‌ها و دانه‌های فراوان است، با کاهش خطر ابتلا به سرطان روده ارتباط دارد.
علاوه بر این‌ها، بسیاری از مطالعات پیوند بین گوشت قرمز (گوشت گاو، گوشت خوک و گوشت بره) یا گوشت‌های فرآوری شده (مانند هات‌داگ، سوسیس و گوشت ناهار) و افزایش خطر سرطان کولورکتال را تائید کرده‌اند؛ بنابراین محدود کردن گوشت قرمز و گوشت‌های فرآوری شده و خوردن سبزیجات و میوه توصیه ضروری در کاهش خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ است.
ویتامین‌ها و کلسیم
برخی مطالعات نشان می‌دهد که مصرف روزانه مولتی‌ویتامین حاوی اسیدفولیک یا فولات ممکن است خطر ابتلا به سرطان کولورکتال را کاهش دهد، اما همه مطالعات این موضوع را تائید نکرده‌اند و نیاز به تحقیقات بیشتر دارد.
در برخی مطالعات، سطح پایین کلسیم در رژیم غذایی با افزایش خطر سرطان کولورکتال ارتباط داده‌شده است. مطالعات دیگر نشان می‌دهد که افزایش مصرف کلسیم ممکن است خطر سرطان کولورکتال را کاهش دهد؛ اما به دلیل افزایش خطر ابتلا به سرطان پروستات در مردان و مصرف بالای کلسیم، انجمن سرطان توصیه نمی‌کند که صرفاً برای پیشگیری از سرطان روده بزرگ، مصرف کلسیم را افزایش داد.
برخی مطالعات پیشنهاد کرده‌اند ویتامین D که می‌توان از طریق قرار گرفتن در معرض آفتاب، در برخی غذاها و یا یک قرص ویتامین دریافت کرد، ممکن است خطر سرطان کولورکتال را کاهش دهد.
به دلیل نگرانی‌هایی که در مورد پرتوهای مضر آفتاب و سرطان پوست وجود دارد، اکثر متخصصان این توصیه را به‌عنوان راهی برای کاهش خطر ابتلا به سرطان کولورکتال توصیه نمی‌کنند.
کلسیم و ویتامین D در کنار یکدیگر خطر سرطان کولورکتال را کاهش می‌دهند، زیرا ویتامین D به جذب کلسیم کمک می‌کند.
مصرف آسپرین
مطالعات بسیاری نشان داده‌اند، افرادی که مرتباً آسپرین یا سایر داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی (NSAIDs) مانند ایبوپروفن (Motrin، Advil) و ناپروکسن (Aleve) مصرف می‌کنند، خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ و پولیپ کمتری دارند.
اما آسپرین و سایر NSAIDs می‌توانند عوارض جانبی جدی یا حتی تهدیدکننده زندگی مانند خونریزی از معده و یا زخم معده را ایجاد کنند. به همین علت، اکثر کارشناسان، مصرف NSAID ها فقط برای کاهش خطر ابتلا به سرطان کولورکتال را توصیه نمی‌کنند و لازم است قبل از هرگونه مصرف با پزشک مشورت کرد.
هورمون درمانی زنان
دریافت هورمون‌های استروژن و پروژسترون بعد از یائسگی ممکن است خطر ابتلای زنان به سرطان کولورکتال را کاهش دهد.
ازآنجاکه مصرف استروژن و پروژسترون بعد از یائسگی، می‌تواند خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی، لخته‌های خون و سرطان سینه و ریه را افزایش دهد، معمولاً توصیه نمی‌شود، فقط برای کاهش خطر سرطان کولورکتال هورمون درمانی انجام دهند.
