آفتاب سوختگی علائم و عوارض
آفتاب سوختگی پوست ملتهب و دردناکی است که پوست در هنگام لمس، احساس گرما میکند. اغلب در عرض چند ساعت که بیش از حد در معرض نور خورشید قرار بگیرید آفتاب سوختگی ظاهر میشود.
میتوانید با اقدامات خود مراقبتی ساده مانند مصرف مسکنها و خنک کردن پوست، آفتاب سوختگی را تسکین دهید. اما ممکن است روزها طول بکشد تا آفتاب سوختگی از بین برود.
پیشگیری از آفتاب سوختگی در تمام طول سال با استفاده از کرم ضد آفتاب یا استفاده از سایر عادات محافظت از پوست به ویژه هنگامی که در خارج از منزل هستید، حتی در روزهای سرد یا ابری، برای همه بسیار مهم است.
علائم
- پوست ملتهب، که در پوست سفید، صورتی یا قرمز به نظر میرسد و ممکن است در پوست قهوهای یا سیاه سختتر دیده شود.
- پوستی که در هنگام لمس گرم یا داغ میشود.
- درد، حساسیت و خارش
- تورم
- تاولهای کوچک پر از مایع که ممکن است پاره شوند
- اگر آفتاب سوختگی شدید باشد سردرد، تب، حالت تهوع و خستگی به همراه دارد.
- چشمهایی که احساس درد دارند
هر قسمت بدن از جمله لاله گوش، پوست سر و لبها که اجازه عبور نور فرابنفش (UV) را بدهد حتی نواحی پوشیده میتواند بسوزد. برای مثال، اگر لباسها دارای بافت گشاد باشند نیز پوست میتواند بسوزد. چشمهایی که به شدت به اشعه ماوراء بنفش خورشید حساس هستند نیز میتوانند بسوزند.
علائم آفتاب سوختگی اغلب در عرض چند ساعت پس از قرار گرفتن در معرض آفتاب ظاهر میشود.
در عرض چند روز، بدن ممکن است با کنده شدن لایه بالایی پوست آسیب دیده شروع به بهبودی کند. یک آفتاب سوختگی بد ممکن است چند روز طول بکشد تا بهبود یابد. هر گونه تغییر طولانی مدت در رنگ پوست معمولاً با گذشت زمان از بین میرود.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
- ایجاد تاولهای بزرگ
- ایجاد تاول روی صورت، دستها یا اندام تناسلی
- تورم شدید ناحیه آسیب دیده
- علائم عفونت مانند تاولهایی با چرک
- تشدید درد، سردرد، گیجی، حالت تهوع، تب یا لرز
- با وجود مراقبت در منزل بدتر شوید
- درد چشم یا تغییرات بینایی داشته باشید
اگر دچار آفتاب سوختگی شدید و علائم زیر را تجربه کردید، فوراً به دنبال مراقبتهای پزشکی باشید:
- تب بیش از 103 فارنهایت4 درجه سانتیگراد همراه با استفراغ
- گیجی
- عفونت
- کم آبی بدن
- سردی پوست، سرگیجه یا ضعف
علل
آفتاب سوختگی در اثر قرار گرفتن بیش از حد در معرض اشعه ماوراء بنفش (UV) ایجاد میشود. اشعه ماوراء بنفش ممکن است از نور خورشید یا منابع مصنوعی مانند لامپهای آفتابی و تختهای برنزه باشد.
UVA طول موج نوری است که میتواند به لایههای عمیق پوست نفوذ کند و در طول زمان منجر به آسیب پوست شود.
UVB طول موج نوری است که سطحیتر به پوست نفوذ میکند و باعث آفتاب سوختگی میشود.
اشعه ماوراء بنفش به سلولهای پوست آسیب میرساند. سیستم ایمنی با افزایش جریان خون در نواحی آسیب دیده واکنش نشان میدهد که باعث ایجاد پوست ملتهب (اریتم) معروف به آفتاب سوختگی میشود.
در روزهای سرد یا ابری ممکن است دچار آفتاب سوختگی شوید. سطوحی مانند برف، ماسه و آب میتوانند اشعه ماوراء بنفش را منعکس کرده و پوست را نیز بسوزانند.
عوارض
قرار گرفتن مکرر در معرض نور خورشید که منجر به آفتاب سوختگی میشود، خطر آسیبهای پوستی و بیماریهای خاص را افزایش میدهد. اینها شامل پیری زودرس پوست (فتوپیری)، ضایعات پوستی پیش سرطانی و سرطان پوست است.
پیری زودرس پوست شما
قرار گرفتن در معرض نور خورشید و آفتاب سوختگیهای مکرر روند پیری پوست را سرعت میبخشد. تغییرات پوستی ناشی از اشعه ماوراء بنفش، پیری نور نامیده میشود.
نتایج پیری نوری عبارتند از:
- تضعیف بافتهای همبند که استحکام و خاصیت ارتجاعی پوست را کاهش میدهد
- چین و چروکهای عمیق
- پوست خشک و خشن
- رگهای قرمز ریز روی گونهها، بینی و گوشها
- کک و مک، بیشتر روی صورت و شانهها
- لکههای تیره یا تغییر رنگ (ماکولها) روی صورت، پشت دستها، بازوها، قفسه سینه و قسمت بالایی پشت که لنتیژینهای خورشیدی نیز نامیده میشوند.
ضایعات پوستی پیش سرطانی
ضایعات پوستی پیش سرطانی، لکههای خشن و پوسته پوسته در مناطقی هستند که در اثر نور خورشید آسیب دیدهاند. آنها اغلب در نواحی در معرض آفتاب سر، صورت، گردن و دست افرادی که پوستشان به راحتی زیر نور خورشید میسوزد، دیده میشود. این تکهها میتوانند به سرطان پوست تبدیل شوند. آنها همچنین کراتوزهای اکتینیک و کراتوزهای خورشیدی نامیده میشوند.
سرطان پوست
قرار گرفتن بیش از حد در معرض نور خورشید، حتی بدون آفتاب سوختگی، خطر ابتلا به سرطان پوست، مانند ملانوما را افزایش میدهد. میتواند به DNA سلولهای پوست آسیب برساند. آفتاب سوختگی در دوران کودکی و نوجوانی ممکن است خطر ابتلا به ملانوم را در سنین بالاتر افزایش دهد.
سرطان پوست عمدتاً در مناطقی از بدن که بیشتر در معرض نور خورشید هستند، از جمله پوست سر، صورت، لبها، گوشها، گردن، سینه، بازوها، دستها، پاها و پشت ایجاد میشود.
برخی از انواع سرطان پوست به صورت یک رشد کوچک یا زخمی ظاهر میشوند که به راحتی خونریزی میکند، پوسته پوسته میشود، بهبود مییابد و سپس دوباره باز میشود. با ملانوما، یک خال موجود ممکن است تغییر کند یا یک خال جدید مشکوک رشد کند.
اگر متوجه نشانههای زیر شدید به پزشک خود مراجعه کنید:
- رشد پوست جدید
- یک تغییر آزاردهنده در پوست شما
- تغییر در ظاهر یا بافت خال
- زخمی که خوب نمیشود
آسیب چشم
نور UV بیش از حد به قرنیه آسیب میرساند. آسیب نور خورشید به عدسی میتواند منجر به کدر شدن عدسی ) آب مروارید(شود. چشمهای آفتاب سوخته ممکن است احساس درد یا وجود شن در چشم را داشته باشند. آفتاب سوختگی قرنیه را برف کوری نیز می گویند. این نوع آسیب ممکن است در اثر نور خورشید، جوشکاری، لامپهای برنزه کننده و شکسته شدن لامپهای بخار جیوه ایجاد شود.
جلوگیری
- از این روشها برای جلوگیری از آفتاب سوختگی حتی در روزهای سرد، ابری یا مه آلود استفاده کنید. قرار گرفتن در معرض آفتاب در روزهای ابری حدود 20 درصد کاهش مییابد. در اطراف آب، برف، بتن و شن دقت بیشتری داشته باشید زیرا آنها اشعههای خورشید را منعکس میکنند. علاوه بر این، نور UV در ارتفاعات شدیدتر است.
- از قرار گرفتن در معرض نور خورشید بین ساعت 10 صبح تا 4 بعدازظهر پرهیز کنید، اشعههای خورشید در این ساعات قویترین هستند، بنابراین سعی کنید فعالیتهای خارج از منزل را برای زمانهای دیگر برنامه ریزی کنید. اگر نمیتوانید این کار را انجام دهید، زمان قرار گرفتن در معرض نور خورشید را محدود کنید. در صورت امکان به دنبال سایه باشید.
- از برنزه کردن با دستگاه و یا آفتاب خودداری کنید. برنزه شدن پایه خطر آفتاب سوختگی را کاهش نمیدهد. اگر از محصولات خود برنزه کننده برای برنزه شدن استفاده میکنید، قبل از رفتن به بیرون از منزل نیز از کرم ضد آفتاب استفاده کنید.
- کرم ضد آفتاب را زیاد و سخاوتمندانه استفاده کنید. حتی در روزهای ابری، از بالم لب و ضدآفتاب وسیع الطیف مقاوم در برابر آب و با SPF حداقل 30 استفاده کنید. محصولات با طیف گسترده محافظت در برابر اشعه ماوراء بنفش A (UVA) و ماوراء بنفش B (UVB) را ارائه میدهند. SPF 30، 97 درصد از اشعههای UVB را مسدود میکند. هیچ کرم ضد آفتابی نمیتواند 100% اشعه UVB خورشید را مسدود کند.
- حدود 30 دقیقه قبل از رفتن به فضای باز، کرم ضد آفتاب خود را سخاوتمندانه روی پوست تمیز و خشک بمالید. حداقل 2 قاشق غذاخوری ضد آفتاب برای پوشاندن تمام سطوح پوست در معرض آفتاب به جز پلکها استفاده کنید. اگر از اسپری ضد آفتاب استفاده میکنید، آن را به دستان خود اسپری کنید و سپس آن را به پوست بمالید. این به جلوگیری از استنشاق محصول کمک میکند. هنگام سیگار کشیدن یا نزدیک شعله باز از محصول اسپری استفاده نکنید.
- اگر از محصولی استفاده میکنید که حاوی مسدودکنندههای فیزیکی مانند اکسید تیتانیوم، اکسید روی است، آن را روی سایر محصولاتی که استفاده میکنید بمالید. مسدود کنندههای فیزیکی موثرترین محافظت را برای پوست حساس ایجاد میکنند.
- کرم ضد آفتاب را اگر در حال شنا یا تعریق هستید هر دو ساعت یکبار تجدید کنید.
- سازمان غذا و دارو (FDA) تمام ضدآفتاب ها را ملزم میکند که قدرت اولیه خود را حداقل برای سه سال حفظ کنند. برچسبهای ضد آفتاب را برای دستورالعملهای مربوط به نگهداری و تاریخ انقضا بررسی کنید. اگر کرم ضدآفتاب تاریخ مصرف گذشته یا بیش از سه سال گذشته است دور بیندازید.
- مراقب داروها و لوازم آرایشی حساس به آفتاب باشید. برخی از داروهای رایج با نسخه و بدون نسخه میتوانند پوست را نسبت به نور خورشید حساستر کنند. به عنوان مثال میتوان به آنتی بیوتیک ها، داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی مانند ایبوپروفن و داروهای کاهش دهنده کلسترول اشاره کرد. با داروساز یا پزشک خود در مورد عوارض جانبی داروهایی که مصرف میکنید صحبت کنید. لوازم آرایشی حاوی آلفا هیدروکسی اسید نیز حساسیت به نور خورشید را افزایش میدهد.
از نوزادان و کودکان نوپا محافظت کنید
با کلاههای لبه دار و لباسهای سبک که دستها و پاها را میپوشانند، از نوزادان و کودکان نوپا در برابر آفتاب سوختگی محافظت کنید. آنها را خنک، هیدراته و دور از نور مستقیم خورشید نگه دارید. زمانی که این امکان وجود ندارد، آکادمی اطفال آمریکا استفاده از کرم ضد آفتاب با SPF حداقل 15 را برای صورت و پشت دستها پیشنهاد میکند. آکادمی پوست آمریکا و FDA کرم ضد آفتاب را برای کودکان زیر 6 ماه پیشنهاد نمیکنند.
اگر لباس و ضد آفتاب در دسترس نیست، ضد آفتابهای حاوی اکسید روی یا دی اکسید تیتانیوم بهترین انتخاب بعدی هستند.
نقاب یا کلاه و عینک گذاشتن
در بیرون از منزل، وسایل دیگری مانند چتر یا کلاههای لبه پهن میتوانند علاوه بر ضدآفتاب، از شما محافظت کنند. لباسهای تیره با بافت تنگ محافظت بیشتری دارند. استفاده از وسایل مخصوص فضای باز که برای محافظت در برابر آفتاب طراحی شدهاند را در نظر بگیرید. برچسب را، که نشان میدهد پارچه چقدر نور خورشید را مسدود میکند برای فاکتور محافظت در برابر اشعه ماوراء بنفش (UPF) بررسی کنید. هر چه عدد UPF بیشتر باشد بهتر است.
وقتی بیرون از منزل هستید از عینک آفتابی استفاده کنید. عینک آفتابی با محافظ UVA و UVB انتخاب کنید. هنگام خرید عینک جدید، امتیاز UV روی برچسب را بررسی کنید. لنزهای تیره همیشه به معنای محافظت بهتر در برابر اشعه ماوراء بنفش نیستند. همچنین استفاده از عینک آفتابی که نزدیک صورت شما قرار میگیرد یا فریم بسته دارد کمک میکند.
کلام پایانی
اکثر آفتاب سوختگیها خود به خود خوب میشوند. برای آفتاب سوختگی شدید یا مکرر به دنبال درمان باشید. ابتدا به پزشک خود مراجعه کنید. قبل از رفتن به قرار ملاقات با پزشک، داروهایی را که مصرف میکنید از جمله ویتامینها، گیاهان دارویی و داروهای بدون نسخه را فهرست کنید. برخی داروها حساسیت شما را به نور UV افزایش میدهند.
منابع
https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/sunburn/diagnosis-treatment/drc-20355928
https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/sunburn/symptoms-causes/syc-20355922