گاهی اوقات درد در یک قسمت از بدن به علت آسیب دیدن قسمت دیگری از بدن است. درد در دست چپ نیز به همین صورت است و ممکن است به علت صدمه به مفاصل، عصب و مشکلات قلبی باشد و این می‌تواند هر قسمتی از دست ازجمله آرنج، انگشتان، کتف، مچ یا بازو را تحت تأثیر قرار دهد. درد دست چپ ممکن است ناگهانی و کوتاه‌مدت یا طولانی‌مدت و بیش از چند ماه طول بکشد. دانستن و کشف علت بروز درد در دست چپ برای تشخیص بیماری و درمان آن حائز اهمیت است. در این مقاله به معرفی عوامل ایجادکننده درد در قسمت‌های مختلف دست چپ پرداخته‌شده است:
بیماری‌های قلبی_عروقی
زمانی که اکسیژن‌رسانی به رگ‌های خونی مختل شود یا زمانی که فرد دچار فشارخون بالا یا کلسترول بالا است، مشکلاتی مانند لخته شدن خون، گرفتگی و پارگی عروق رخ می‌دهد، جریان خون در قسمتی از قلب متوقف و فرد دچار حمله قلبی می‌شود. درد مرتبط با قلب در دست چپ اغلب به‌طور ناگهانی و سریع رخ می‌دهد و نسبت به لمس حساس نیست. هنگامی‌که در اثر حمله قلبی، اکسیژن به سلول‌های عضلات قلب نرسد، پیام‌های درد از طریق سیستم عصبی فرستاده می‌شوند. مغز این سیگنال‌های عصبی را دریافت می‌کند اما به دلیل نزدیکی عصب قسمت دست سینه و قلب، مغز قادر به تشخیص منشأ پیام نمی‌شود و پیام‌های فرستاده‌شده از قلب را با پیام‌های عصبی فرستاده‌شده از فک، گردن، بازو، آرنج و قفسه سینه اشتباه می‌گیرد، بنابراین درد در ناحیه قفسه سینه و دست احساس می‌شود.
هم‌زمان با درد دست چپ، یک فرد ممکن است درد در پشت، گردن، شانه یا فک، تنگی نفس، تهوع و استفراغ، عرق سرد، سرگیجه، سرفه و سوءهاضمه را نیز تجربه کند. در این صورت موضوع بسیار جدی و خطرناک است و باید فوراً به اورژانس گزارش شود.
گاهی ممکن است که فرد در حال انجام فعالیت بدنی و ورزش درد ناگهانی در دست چپ خود را حس کند. در این شرایط عضلات قلب به‌اندازه کافی اکسیژن دریافت نمی‌کنند. این وضعیت را آنژین گویند. درد و سوزش قفسه سینه نیز از علائم این عارضه قلبی است. آنژین یک حمله قلبی نیست بلکه یک مشکل قلبی است که در لحظه رخ می‌دهد و با استراحت رفع می‌شود. وضعیتی که در حالت استراحت و آرامش قلب اکسیژن کافی دریافت نکند را آنژین ناپایدار گویند و این هشداری جدی برای وقوع حمله قلبی است که لازم است توسط پزشک بررسی شود.
آسیب فیزیکی:
علت دیگر درد دست چپ آسیب فیزیکی یا استفاده مفرط از دست است. هنگامی‌که درد ساعت‌ها و روزها ادامه داشته باشد، نقطه خاص از دست درد بگیرد، درد حساس به لمس باشد یا درد تنها چند ثانیه در یک‌لحظه رخ دهد نشانه آسیب به دست به دلیلی غیر از عارضه قلبی است.
متداول‌ترین صدمات وارده به دست عبارت‌اند از:
- ورم لنفاوی بعد از ماستوکتومي (لنف ادم)
- شکستگي دست
- بیماری‌های مرتبط با ورزش
- پیچ خوردن
- رگ به رگ شدن
- آسيب روتاتور کاف
- بورسیت
- تاندونيت
لنف ادم:
ماستوکتومی عمل جراحی سینه در زنان است که برای درمان سرطان سینه استفاده می‌شود. ممکن است پس از درمان سرطان سینه، عملکرد عروق لنفاوی زیر بغل سمت سینه مختل شود که در این وضعیت تعادل طبیعی مایعات بدن به هم می‌خورد و عروق لنفاوی نمی‌توانند مایع میان بافتی را تخلیه کنند و متورم می‌شوند؛ درنتیجه تورم، گرفتگی، سنگینی، قرمزی و درد در ناحیه بازو و انگشتان دست رخ می‌دهد.
تاندونیت:
زمانی که تاندون‌ها ملتهب شوند، تاندونیت رخ می‌دهد. تاندونیت در هر قسمتی از بدن که ارتباط بین ماهیچه و استخوان وجود دارد رخ می‌دهد. آرنج و شانه مهم‌ترین قسمت‌های دست در معرض تاندونیت هستند. این عارضه هنگامی آسیب شدید به دست و یا در افرادی که با دستشان کار تکراری و پرنیرو انجام می‌دهند، رخ می‌دهد؛ مانند باغبان‌ها، نجارها، تراشکاران، نظافتچیان، ورزشکاران ورزش یدی مانند اسکی، تنیس، والیبال و …
بورسیت:
التهاب بورس را بورسیت گویند. بورس کیسه‌های کوچک حاوی مایع سینوویال هستند که در محل مفاصل قرار دارند و باعث کاهش اصطکاک می‌شوند. خطر بورسیت با افزایش سن ارتباط مستقیم دارد. بورسیت دست در شانه و آرنج بیشتر رخ می‌دهد. علائم این بیماری عبارت‌اند از: احساس درد و تورم در ناحیه آسیب، عدم توانایی برای حرکت دادن دست و ایجاد صدا هنگام حرکت دادن شانه یا آرنج.
مهم‌ترین عوامل ایجادکننده بورسیت:
- ضربه زدن
- فشار بیش‌ازحد
- رشد بیش‌ازحد استخوان‌ها
- کار کردن مداوم با دست
- تاندونیت و عفونت باکتریایی
شکستگی:
شانه، بازو، آرنج و مچ دست بیشترین قسمت‌های در معرض شکستگی ناشی از تصادف و آسیب‌های ورزشی و ضربه هستند. درد هنگام حرکت اندام‌های شکسته بسیار زیاد است، کبودی، بیرون‌زدگی استخوان و تورم از دیگر علائم شکستگی است.
پارگی روتاتور کاف:
دسته‌ای از عضلات و تاندون‌های شانه که به استخوان کتف و بالای بازو متصل هستند را روتاتور کاف گویند. آسیب به این قسمت در اثر ضربه ناگهانی یا ضربات مکرر خفیف و بد کار کردن با شانه رخ می‌دهد. احتمال وقوع این بیماری با افزایش سن بیشتر می‌شود. بسیاری فعالیت‌های بدنی که در آن‌ها دست به بالای سر می‌رود و فشارهای زیادی به ناحیه شانه و روتاتور کاف وارد می‌شود مانند ورزشکاران رشته‌های والیبال، بسکتبال، تنیس، وزنه‌برداری و ژیمناستیک درخطر ابتلا به این آسیب هستند.
آرتروز دست:
در آرتروز، غضروف بین استخوان مفاصل شروع به فرسایش و تخریب می‌کند. به‌تدریج نازک شده و از بین می‌رود؛ درنتیجه دو استخوان مجاور در تماس با یکدیگر قرار می‌گیرند و حرکات آن‌ها روی هم باعث ایجاد درد شده و همچنین تورم، التهاب و پاره شدن بورس‌ها رخ می‌دهد.
از علل بروز آرتروز دست:
- کهولت سن و انجام مکرر فعالیت‌های سنگین در طول زمان
- تصادف
- آسیب به مفاصل
مشکلات مربوط به عصب
خوابیدن روی دست:
پیوسته خوابیدن روی دست باعث تحریک اعصاب و درد می‌شود.
سندرم تونل کاپرال:
تنگی کانال مچ دست یا سندرم تونل کاپرال عارضه‌ای رایج در دست و انگشتان است که به دلیل فشردگی و آسیب‌دیدگی عصب میانی که از میان تونل کاپرال مچ دست عبور می‌کند، رخ می‌دهد. این فشار می‌تواند ناشی از متورم شدن تاندون‌ها یا التهاب باشد.
علائم این بیماری شامل:
- گزگز
- درد
- خارش و بی‌حسی کف دست و انگشتان به‌خصوص انگشت شست، اشاره و میانی
نوروپاتی محیطی دست:
نوعی اختلال عصبی است که روی مقدار حساسیت و تحریک‌پذیری اعصاب محیطی دست اثر می‌گذارد. نوع و مکان درد نوروپاتیک بستگی به اعصابی که تحت تأثیر قرار می‌گیرند، دارد. گزگز، سوزش، درد و ضعف عضلات از علائم نوروپاتی است.
عواملی که باعث بروز این اختلال عصبی می‌شوند شامل:
- آسیب دیدن عصب در اثر ضربه
- در معرض مواد سمی قرار گرفتن
- بیماری دیابت
- عفونت
- شیمی‌درمانی
- پرتودرمانی
فتق دیسک:
فتق دیسک از نوع بیماری‌های عصب تحت‌فشار(pinched nerve) است. در این عارضه، دیسک بین استخوان ستون فقرات آسیب می‌بیند و پاره می‌شود که به دنبال آن به اعصاب فشار وارد می‌شود. زمانی که دیسک در ناحیه گردن دچار فتق شده باشد، عموماً درد در ناحیه شانه و دست به‌خصوص هنگام عطسه و سرفه کردن و تکان دادن ستون فقرات شدت می‌یابد. بی‌حسی، ضعف و گزگز شدن در بخشی از بدن که تحت تأثیر فتق است از دیگر علائم فتق دیسک است.
عوامل بروز دهنده ی فتق دیسک:
- افزایش سن و کم شدن آب درون دیسک
- بلند کردن اشتباه و متداول اجسام سنگین
- لیز خوردن
- کشش هنگام فعالیت ورزشی
