10 نکته برای رفع حالت تهوع بارداری
تهوع بارداری یکی از علائم شایع در ۳ ماهه اول بارداری است و برای برخی از خانم‌ها تهوع بارداری ممکن است کل روز طول بکشد. این حالت معمولاً از حدود هفته 6 بارداری شروع شده و در حدود هفته 12 از بین می‌رود. رفع تهوع در بارداری نیاز به مراقبت پزشکی ندارد مگر اینکه شدید باشد و منجر به کم آبی و کاهش وزن شود. با این‌حال رعایت برخی نکات و درمان‌های خانگی میتواند کمک کننده باشد.
حقایقی درباره تهوع بارداری
- تهوع صبحگاهی در بیش از 50 درصد زنانی که باردار می‌شوند؛ رخ می‌دهد.
- می‌توان آن را به روش‌های مختلفی کنترل کرد؛ از جمله با تصحیح رژیم غذایی، طب فشاری و استراحت.
- درمان پزشکی فقط در موارد استفراغ بیش از حد لازم است.
- استفاده از داروها در دوران بارداری فقط در صورت تجویز توصیه می‌شود.
در اینجا چند نکته برای به حداقل رساندن علائم ناخوشایند حالت تهوع در دوران بارداری آورده شده است.
1) برای رفع تهوع در بارداری استراحت کافی داشته باشید.
مهم این است که یک خواب خوب داشته باشید. چرت زدن در طول روز و با فاصله بعد از صرف غذا نیز توصیه می‌شود ولی در صورت عدم فاصله بین صرف غذا و خواب؛ ممکن است حالت تهوع افزایش پیدا کند.
با گذشت زمان و تغییر شکل بدن، یک بالش بدن مخصوص بارداری به حفظ حالت مناسب کمر و شکم شما کمک می‌کند. زود بخوابید و زود بیدار شوید؛ اینگونه میتوانید برای بلند شدن از رختخواب وقت بگذارید. از قرص‌های خواب‌آور استفاده نکنید مگر اینکه پزشک آنها را تجویز کند.
2) برای رفع تهوع در بارداری با احتیاط غذا بخورید
غذاهای چرب و ادویه‌دار و کافئین، احتمال ترشح اسید معده را افزایش می‌دهند. به ویژه با پیشرفت بارداری و فشار آوردن جنین به دستگاه گوارش، بهتر است غذاهای نرم جایگزین اینگونه غذاها شوند.
لقمه‌های کوچک غذا به کاهش استفراغ کمک می‌کنند اما به معده احساس خالی بودن می‌دهند. داشتن معده خالی میتواند احساس حالت تهوع را بدتر کند. زیرا در این حالت اسیدی که معده تولید می‌کند به غیر از پوشش داخلی معده، چیزی برای هضم ندارد و این به حالت تهوع می‌افزاید.
خوردن مقداری چوب شور یا میان‌وعده پروتئینی، به هنگام صبح و قبل از برخواستن از تختخواب میتواند موثر باشد. برای صبحانه، سس سیب سرد، گلابی، موز یا هر نوع مرکبات مصرف کنید. پتاسیم میوه میتواند به جلوگیری از تهوع صبحگاهی کمک کند. کربوهیدرات‌ها مانند سیب زمینی پخته، برنج و نان تست خشک نیز گزینه‌های مناسبی هستند.
در شب ، خوردن یک میان وعده با پروتئین بالا قبل از خواب به تنظیم سطح گلوکز خون در طول شب کمک می‌کند. بهتر غذا را کمی سرد بخورید تا بوی بد غذا هنگام غذا خوردن کاهش یابد.
3) از نظر جسمی و روحی فعال باشید
تحرک جسمی علائم تهوع را در زنانی که حالت تهوع در دوران بارداری دارند بهبود می‌بخشد.
مشغول بودن میتواند ذهن شما را از احساس حالت تهوع دور کند. خواندن کتاب، حل جدول و معما، تماشای تلویزیون، انواع بازی یا پیاده‌روی کوتاه، مشغله ذهنی سالم ایجاد می‌کند.
4) مصرف مایعات را بیشتر کنید
برای حفظ سلامتی به خصوص در دوران بارداری، حفظ آب بدن مهم است. ممکن است مصرف هشت لیوان آب در روز دشوار باشد؛ اما کمبود آب بدن میتواند احساس تهوع را تشدید کند. افزودن سرکه سیب و عسل به آب باعث خوش طعم شدن آن می‌شود. مکیدن مکعب‌های یخ ساخته شده از آب یا آبمیوه نیز یک روش موثر برای حفظ آب بدن است.
5) دمنوش‌های زنجبیل و نعناع فلفلی راهی برای رفع تهوع در بارداری
مدت‌هاست که از زنجبیل برای کمک به هضم غذا و کاهش ناراحتی‌های شکمی استفاده می‌شود. مطالعات نشان داده که زنجبیل به رفع حالت تهوع در بارداری نیز کمک می‌کند. گزینه‌های دیگر، نوشیدن شربت زنجبیل سرد یا افزودن یک تکه زنجبیل خام به آب یا چای است. میان وعده هایی مانند نان زنجبیل یا کلوچه زنجبیل نیز بدین منظور مناسب هستند. چای نعناع نیز ممکن است به آرامش معده کمک کند.
6) لباس‌های گشاد و راحت بپوشید
لباس محدود یا تنگ ممکن است علائم حالت تهوع را بدتر کند. زنانی که حالت تهوع در دوران بارداری دارند هنگام پوشیدن لباس‌های گشاد علائم تهوع کمتری احساس می‌کنند.
7) ویتامین‌ها و مکمل‌ها
مکمل‌ها فقط باید تحت نظر پزشک استفاده شوند. اگر ویتامین می‌خورید؛ بهتر است آنها را قبل از خواب و با میان‌وعده مصرف کنید. ویتامین B6 میتواند به کاهش حالت تهوع کمک کند. مکمل‌های آهن که در دوران بارداری تجویز می‌شوند؛ گاهی منجر به حالت تهوع شده و پزشک ممکن است دوز پایین‌تر را توصیه کند. برای افزایش جذب، مکمل‌های آهن را با آب پرتقال یا یک نوشیدنی دیگر همراه با ویتامین C مصرف کنید.
8) از کار با صفحه سوسو زن مانیتور خودداری کنید
اگر صفحه مانیتور کامپیوتر به سرعت و تقریباً غیر قابل مشاهده می‌لرزد ممکن است حالت تهوع را افزایش دهد. اگر اجتناب از استفاده از مانیتور رایانه امکان‌پذیر نباشد؛ میتوانید با پررنگتر و بزرگتر کردن سایز متن و تغییر پس‌زمینه به رنگ برنزه یا صورتی ملایم، به تنظیم صفحه کمک کنید که این به کاهش خستگی چشم کمک می‌کند.
9) از عوامل محرک اجتناب کنید
تهوع صبحگاهی (بارداری) با افزایش حساسیت به بو بوجود می آید. برخی بوهای شدید می‌توانند علائم را بدتر کند؛ اما بهتر است زن باردار با تمرکز و تمرین یاد بگیرد که چه عواملی در او احساس تهوع ایجاد می‌کند و در اینصورت تا جای ممکن میتواند از تهوع در بارداری جلوگیری کند.
10) ریفلاکس معده را درمان کنید
گاهی اوقات، حالت تهوع و استفراغ ممکن است به دلیل ریفلاکس اسید معده باشد. پزشک میتواند داروهای ضد اسید را برای قبل از خواب برای کاهش سطح اسید معده و استفراغ صبحگاهی تجویز کند. فراموش نکنید که همیشه قبل از مصرف هر گونه دارو در دوران بارداری با پزشک مشورت کنید.
درمان های جایگزین مانند طب فشاری و اعمال فشار بر نقاط خاص بر روی بدن ممکن است به کنترل علائم کمک کند.
تهوع بارداری چیست؟
احساس حالت تهوع فقط در صبح اتفاق نمی‌افتد. اکثر زنان با گذشت روز احساس راحتی می‌کنند اما برای برخی از زنان ممکن است تمام روز حالت تهوع داشته باشند. حالت تهوع در دوران بارداری به طور معمول با افزایش سطح استروژن، قند خون پایین و حساسیت بیشتر به برخی بوها همراه بوده و دلیل دقیق آن ناشناخته است؛ اما عوامل موثر می‌توانند شامل موارد زیر باشند:
- افزایش هورمون‌ها، به ویژه استروژن، پروژسترون، گنادوتروپین جفتی انسان و کوله‌سیستوکینین، منجر به تغییر در فعالیت گوارش و هضم می‌شود.
- افت قند خون ، ناشی از نیاز جفت به انرژی.
نظریه دیگری در مورد آنچه در حالت تهوع در اوایل بارداری کمک می‌کند مربوط به حس بویایی است. حس بویایی زن در بارداری شدیدتر بوده و این میتواند احساس حالت تهوع را افزایش دهد. تحقیقات نشان داده است که حالت تهوع و استفراغ در دوران بارداری نشانه خوبی است و ارتباط مستقیمی با سلامت بارداری و حفظ جنین دارد.
استفراغ بیش از حد
استفراغ بیش از حد در دوران بارداری به عنوان استفراغ تند بارداری شناخته می‌شود که میتواند منجر به کم آبی، سوتغذیه و کاهش وزن شود. این بیماری از هر 300 زن در طول بارداری حدود 1 نفر را درگیر می‌کند و معمولاً فقط در 20 هفته اول بارداری اتفاق می‌افتد.
چه زمانی لازم است که زن باردار به پزشک مراجعه کند:
- کاهش وزن در بارداری در صورتی که بیش از 1 کیلوگرم وزن کم می کند
- استفراغ او حاوی خون قرمز یا سیاه است
- در طی یک روز بیش از چهار بار استفراغ می‌کند
- قادر به نگه داشتن مایعات بیش از یک روز نیست
پزشک ممکن است تغییر در رژیم غذایی، استراحت کافی و استفاده از آنتی اسیدها را توصیه کند. در موارد شدید، بیمار ممکن است نیاز به دریافت مایعات و تغذیه از راه وریدی داشته باشد.
رژیم غذایی برای رفع تهوع در بارداری
انجمن بارداری آمریکا غذاهای زیر را برای بهبود تهوع بارداری پیشنهاد می‌کند:
- غذاهای سرد
- میوه و سبزیجات ساده
- غذاهای نرم مانند سوپ مرغ
میان‌وعده:
- چوب شور
- ژله
- سکنجبین طعم دار
- انواع آب نبات با طعم‌های مختلف مانند نعناع، لیمو و زنجبیل، طراحی شده برای کاهش احساس حالت تهوع در بارداری
