انگور حاوی پلی فنول‌هایی با خاصیت آنتی‌اکسیدانی است که دارای اثر ضدالتهابی و ضدعفونی می‌باشند.
انگور یکی از باارزش‌ترین و قدیمی‌ترین میوه‌های دنیا به شمار می‌آید که سطح وسیعی از کشاورزی را در دنیا به خود اختصاص داده است . انگور محصول گیاه مو است که به‌صورت رونده و بوته‌ای رشد می‌کند. میوه‌های مو به نوع دانه‌دار و بی‌دانه و در انواع رنگ‌های سرخ،سیاه،زرد و سبز دیده می‌شوند.
ایران یکی از کشورهای مهم تولیدکننده انگور بعد از آمریکا و ترکیه است.
متداول‌ترین ارقام تجاری موجود در ایران عبارت‌اند از: رازقی، ياقوتي، خليلي، عسگري، ريش‌بابا، کندوری، كشمش، فخري، مهری، الغي سياه، مثقالي، شيرازي، شاهانی، نباتي، مادر و بچه، صاحبي، شاهرودي، روچه و سمرقندي.
این ارقام در سطح گسترده‌ای از کشور و در استان‌های زیر کشت می شوند:
- آذربایجان شرقی و غربی
- همدان
- فارس
- زنجان
- چهارمحال و بختیاری
- قزوین و…
انگور دارای ارزش غذایی و بهداشتی زیادی بوده که منبع سرشاری از فیبر، پتاسیم، برخی ویتامین‌ها و سایر مواد معدنی است.
ارزش غذایی در میوه انگور با توجه به نوع و رقم و منطقه جغرافیایی کاشت گیاه متفاوت است.
در جدول زیر ارزش غذایی 100گرم میوه انگور منطبق با اطلاعات وزارت کشاورزی ایالات‌متحده آمریکا(USDA) آورده شده است.
| انرژی | 63.04کیلوکالری | ویتامینB6 | 0.11 میلی‌گرم |
| آب | 81.3 گرم | فولات | 3.913 میلی‌گرم |
| فیبر | 1.63گرم | پتاسیم | 191.3میلی‌گرم |
| پروتئین | 0.63گرم | آهن | 0.293 میلی‌گرم |
| کربوهیدرات | 17.17گرم | کلسیم | 14.13 میلی‌گرم |
| چربی | 0.34گرم | سدیم | 2.174 میلی‌گرم |
| ویتامین A | 10 میلی‌گرم | منگنز | 0.718 میلی‌گرم |
| ویتامینC | 4.022 میلی‌گرم | روی | 0.043 میلی‌گرم |
| ویتامین B1 | 0.092 میلی‌گرم | مس | 0.04 میلی‌گرم |
| ویتامین B2 | 0.57 میلی‌گرم | منیزم | 5.435 میلی‌گرم |
| ویتامین B3 | 0.3 میلی‌گرم | فسفر | 9.783 میلی‌گرم |
| ویتامین K | 14.6 میکروگرم | بتاکاروتن | 39 میکروگرم |
خواص انگور برای سلامتی بدن
انگور حاوی پلی فنول‌هایی با خاصیت آنتی‌اکسیدانی است که دارای اثر ضدالتهابی و ضدعفونی می‌باشند.
سرشار از رزوراترول
رزوراترول، آنتی‌اکسیدانی است که در انگور قرمز وجود دارد و با کاهش کلسترول و فاکتورهای التهابی از تشکیل لخته خون و بروز بیماری‌های قلبی و عروقی جلوگیری می‌کند. همچنین رشد تومورها در کبد، روده بزرگ، پستان و پوست را متوقف می‌کند. رزوراترول با محافظت از سلول‌های عصبی از بروز آلزایمر در افراد پیشگیری می‌کند و در ضمن مقاومت به انسولین در افراد مبتلابه دیابت نوع دو را کاهش می‌دهد.
سرشار از فلاونوئید کوئرستین
فلاونوئید کوئرستین از دیگر آنتی‌اکسیدان‌های قرمز و نارنجی مهم انگور است که دارای خواص ضدالتهابی در درمان آرتریت و نقرس، کاهش‌دهنده فشارخون، کنترل‌کننده بیماری دیابت،، افزایش‌دهنده سیستم ایمنی بدن و اثر ضد آلرژی برای بیماری‌های پوست و بیماری‌های تنفسی است.
سرشار از پتاسیم
پتاسیم بالای انگور برای محافظت از توده عضلانی و حفظ تراکم استخوان ضروری است.
تأثیر فیبر و پتاسیم بالا و سدیم کم موجود در انگور در بهبود فشارخون و سلامت قلب و مغز نیز اثبات‌شده است.
انگور برطرف‌کننده یبوست است زیرا میزان آب و فیبر موجود در آن بالاست.
آنتی‌اکسیدان‌های لووتین و زاکسنتین
انگور حاوی آنتی‌اکسیدان‌های لووتین و زاکسنتین است که می‌تواند به حفظ سلامت چشم کمک کند. لوتئین با نفوذ در عدسی و شبکیه چشم از پروتئین و لیپیدهای عدسی محافظت می‌کند. لوتئین در سلامت پوست، مغز و قلب نقش مهمی را ایفا می‌کند و با مصرف روزانه آن در مواد غذایی خطر حمله قلبی به میزان زیادی کاهش می‌یابد. رزوراترول موجود در انگور قرمز نیز مشکلات مختلف چشمی مانند گلوکوم، آب‌مروارید را برطرف می‌کند.
فیبر
محتوای فیبر انگور عمدتاً از نوع فیبر نامحلول است که در روده باقی می‌ماند و دفع را آسان و از یبوست جلوگیری می‌کند. بعضی افراد نمی‌توانند به‌درستی قند فروکتوز در انگور را جذب و هضم کنند و ممکن است بعد از مصرف انگور با مشکل نفخ و درد در ناحیه شکم و اسهال مواجه شوند. عصاره انگور دارای اثرات ضد میکروبی است و از سیستم گوارش در برابر عفونت‌های ناشی از مصرف مواد غذایی محافظت می‌کند.
کمک به لاغری
انگور یکی از بهترین میوه‌ها برای افرادی است که می‌خواهند لاغر شوند. زیرا دارای فیبر بالا، چربی کم و قند طبیعی است. استفاده از آب انگور و یا شیره انگور به‌عنوان یک شیرین‌کننده طبیعی به‌جای قند و شکر و سرکه انگور به‌جای سس در سالاد روش بسیار خوبی در کاهش وزن است.
مفید برای کلیه
انگور به‌خصوص انگور ارگانیک، کلیه را تمیز و مواد زائدی مانند اسید اوریک را دفع می‌کند. بنابر توصیه بنیاد ملی کلیه، مصرف روزی 15 عدد انگور در یک رژیم متعادل برای سلامتی کلیه مفید است، اما زیاده‌روی در مصرف آب انگور ایجاد سنگ کلیه می‌کند.
خواص انگور در صنعت آرایشی و زیبایی
- ویتامین C و آنتی‌اکسیدان‌های موجود در انگور، روند پیری پوست را به تأخیر می‌اندازد و ناهمواری‌های پوست را برطرف می‌کند.
- رزوراترول موجود در انگور برای درمان آکنه و کاهش قرمزی ناشی از آفتاب‌سوختگی مفید است.
- عصاره دانه انگور حاوی ویتامین E است که منجر به نرم شدن و بهبود جریان خون در پوست می‌شود.
- استفاده از مواد بهداشتی حاوی عصاره انگور و هسته انگور موجب تقویت، مرطوب شدن و افزایش حجم مو، رفع شوره و خارش سر می‌شود.
- اسید لینولئیک موجود در میوه و هسته انگور محافظ بسیار خوبی برای فولیکول‌های مو است.
غوره
غوره ، میوه نارس انگور با طعم ترش است.غوره دارای اسیدهای آلی مانند اسید مالیک، اسید فرمیک، اسید سوکسینیک، اسید اگزالیک، اسید گلوکولیک و قند است. از غوره و آب آن در آشپزی استفاده می‌شود و طعم بسیار مطبوعی به غذا می‌دهد.
آب‌غوره (Verjuice):
- برای درمان چاقی مفید است.
- پس از مصرف غذای چرب اثر آن را از بین می‌برد و تقویت‌کننده کبد است.
- شاخص گلیسمیک پایینی دارد.
- خاصیت ضدالتهابی دارد و فشارخون را پایین می‌آورد، بنابراین برای درمان مشکلات قلبی و عروقی مفید است.
- آب‌غوره خنک است و تشنگی را برطرف می‌کند.
- همچنین حرارت بدن و تب را کاهش می‌دهد.
کشمش
ميوه‌اي رسيده و خشك است كه از ارقام مختلف انگور به دست می‌آید و برحسب رقم انگور، شرايط، روش خشك شدن و مواد افزودني مجاز به انواع کشمش‌های آفتابي، تيزابي، انگوري و مویز دسته‌بندی مي‌شود. انگور براثر خشک شدن نه‌تنها خواص خود را از دست نمی‌دهد بلکه ارزش غذایی بالاتری نیز پیدا می‌کند.
کشمش حاوی ترکیبات پلی‌‌فنلی، مواد معدنی مانند کلسیم، آهن، پتاسیم، فسفر، منیزیم و بور فراوان و ویتامین‌هایی مانند تیامین، نیاسین، ریبوفلاوین و ویتامین‌های C، K و B6 هستند.
کشمش‌ها دارای قند و کالری زیاد اما شاخص گلیسمی پایین هستند.
یک‌سوم فنجان کشمش حاوی 123 کالری، 25 گرم قند و 33 گرم کربوهیدرات است.
کشمش جذب مواد مغذی دیگر و پروتئین‌های بدن را تسهیل می‌دهد و در رژیم غذایی به افزایش انرژی و بهبود قدرت سیستم ایمنی فرد کمک می‌کند.
کشمش دارای خواص زیر است:
-یبوست را از بین می‌برد.
-موجب افزایش وزن می‌شود.
-میل جنسی را افزایش می‌دهد.
-سلامت دستگاه گوارش را با از بین بردن سموم و آلودگی‌ها، تقویت می‌کند.
-از انواع سرطان‌ها جلوگیری می‌کند.
-فشارخون را کاهش می‌دهد.
-از دندان‌ها در برابر پوسیدگی محافظت می‌کند.
-سلامت استخوان‌ها را بهبود می‌بخشد.
-از چشم در برابر راد یکاهای آزاد محافظت می‌کند.
-کم‌خونی را درمان می‌کند.
-خواص قوی ضدالتهابی دارد و دردهای آرتریت را تسکین می‌دهد.
-داروی بی‌خوابی است.
-موجب تقویت حافظه می‌شود.
شیره انگور
شیره انگور یا دوشاب یکی از فرآورده‌های سنتی انگور است. انگورهايي كـه براي نگهداری و يا توليد كشمش مناسب نيستند، براي تهيه شيره انگور مورداستفاده قرار مي‌گيرند.
اين محصول در دو نـوع شـيره انگـور قرمـز و شيره انگـور سفيد تهيه می‌شود.
این فرآورده دارای ترکیبات مفیدی نظیر ویتامین‌ها، املاح گوناگون و ترکیبات آنتی‌اکسیدانی و کربوهیدرات‌های ساده است.
از شیره انگور به‌عنوان یک شیرین‌کننده طبیعی و مفید در صنایع غذایی استفاده می‌شود.
مراحل تولید آن عبارت است از:
- استخراج آب انگور
- مخلوط کردن با خاک رس (خاک باعث ته‌نشین شدن گردهای اضافی و تصفیه آب انگور می‌شود )
- صاف کردن
- جوشانیدن و تغلیظ تا رسیدن به قوام مناسب
مصرف شیره انگور انرژی‌زا است و برای تقویت بدن در افراد با بنیه ضعیف استفاده می‌شود.
از دیگر خواص شیره انگور می‌توان به خون‌سازی در افراد کم‌خون، افزایش حجم عضلات ورزشکاران، تغلیظ شیر مادر، از بین بردن لک‌های پوستی و تقویت معده و روده، نام برد.
مصرف شیره انگور برای کسانی که فعالیت بدنی ندارند و ورزش نمی‌کنند چاق‌کننده است.
این شیره طبع گرمی دارد و سبب بروز جوش‌های پوستی در افراد گرم‌مزاج می‌شود.
نکته:
در هنگام تهیه و خرید شیره انگور باید توجه داشت که از فروشگاه‌های معتبر تهیه شود، زیرا در روش سنتی شیره انگور ممکن است در اثر استفاده از خاک رس نامطلوب و یا ترکیب شدن خاک کشاورزی با شیره براثر شستشوی نامناسب میوه، درصد آلودگی و عناصری مانند کادمیم، نیکل و کبالت بیش‌ازحد مجاز وارد شیره شده باشد. شیره مرغوب رنگ شفافی دارد و برای نگهداری نیاز به یخچال ندارد.
